پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
«استفان والت» تحلیلگر ارشد آمریکایی، استاد روابط بینالملل دانشگاه هاروارد و از چهرههای شناخته شده مکتب واقعگرایی، تلاش وزیر خارجه کشورش برای توسل به «مکانیسم ماشه» در برجام را امر و نهی کردن یک فرد مطلقه به همسر سابقش خوانده است.
والت در پیامی توئیتری نوشت: «تلاش پامپئو برای کلید زدن ساز و کار بازگشت خودکار (مکانیسم ماشه) برجام بعد از اینکه ایالات متحده این توافق را رها کرد و دور انداخت، شبیه به کسی است که همسرش را رها میکند، طلاق میگیرد و سپس میگوید که اوست که درباره دیدار همسرش با دیگران تصمیمگیر است».
پیام توئیتری این کارشناس ارشد آمریکایی بعد از آن منتشر شده که طی روزهای اخیر رسانهها از تشدید تلاشهای مایک پامپئو وزیر خارجه دولت ترامپ برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران با استناد به حق واشنگتن برای کلید زدن «مکانیسم ماشه» خبر دادند.
این مکانیسم که با نامهای دیگری مانند «ساز و کار حل و فصل اختلافات» یا «ساز و کار بازگشت خودکار تحریمها» هم شناخته میشود، به اعضای برجام این امکان را میدهد که در صورت نقض این توافق خواستار بازگشت خودکار تحریمها شوند.
به دنبال حصول توافق برجام، شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که از سال ۲۰۱۶ میلادی اجرایی شد، این توافق را تایید کرد.
طبق یکی از بندهای این قطعنامه، ایران تا پنج سال از خرید تسلیحات متعارف منع شده است اما این محدودیت در اکتبر سال ۲۰۲۰ منقضی میشود و پس از آن ایران این امکان را خواهد داشت که از کشورهای خارجی جنگافزار بخرد.
بنا بر گزارش نیویورک تایمز، وزیر خارجه آمریکا در حال تدوین یک استدلال حقوقی مبنی بر این است که واشنگتن به رغم خروج از توافق برجام در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ همچنان یکی از مشارکت کنندگان برجام است.
مقامهای دولت آمریکا ادعا میکنند این کشور با خروج از برجام این توافق را «نقض» نکرده و هنوز یکی از طرفهای مشارکتکننده در آن محسوب میشود و به همین دلیل، پامپئو در تلاش است در راستای پیشبرد سیاست فشار حداکثری علیه ایران، با توسل به یکی از بندهای موجود در توافق هستهای برجام، تحریمهای تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند.
به دنبال انتشار گزارشها در این باره، «ژرار آرو» نماینده سابق فرانسه در سازمان ملل در رد استدلالها درباره حق آمریکا به عنوان مشارکت کننده برجام گفت، واشنگتن از این توافق خارج شده و دیگر حقی برای متوسل شدن به مفاد آن ندارد.
یک دیپلمات اروپایی هم که خواست نامش فاش نشود، درباره تلاش آمریکا برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران به رویترز گفت: «خیلی سخت است که خود را بعنوان ناظر موافق قطعنامهای نشان دهید که تصمیم دارید از آن خارج شوید؛ خواه در آن (قطعنامه ۲۲۳۱) باشید یا نباشید».
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در واکنش به این موضوع در توئیتر نوشت: «دو سال پیش، مایک پامپئو (وزیر خارجه آمریکا) و رئیسش اعلام کردند که مشارکت آمریکا در برجام را متوقف میکنند، با این امید که [کارزار] فشار حداکثری آنها ایران را به زانو درخواهد آورد. بعد از شکست تحقیرآمیز این سیاست، او میخواهد دوباره به مشارکت در برجام بازگردد. به رؤیاپردازی خاتمه دهید»