خاطرات مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶، هر شب منتشر میشود. پیشتر، خاطرات «آیت الله» از سال ۵۸ تا ۷۱ در «انتخاب» منتشر شده بود.
متن خاطرات آیت الله هاشمی در روز ۲ فروردین ۱۳۷۶ که برای نخستین بار در «انتخاب» منتشر می شود، در زیر آمده است
سال ۱۳۷۱
ساعت نُه صبح براى شركت در مراسم اجتماع سراسرى فرماندهان سپاه، به ستاد كل سپاه رسيديم. آقاى [محسن] رضايى خوشآمد گفت و من برايشان صحبت كردم. آقاى رضايى همراه من تا دفترم آمد. در راه دربارة ضرورت كم كردن حجم نيروهاى مسلح و بالا بردن امكانات آنها صحبت كرديم. قرار شد كه اقدام شود؛ اين سياست را قبول دارم.
تيمسار [منصور]ستارى، [فرمانده نيروي هوايي ارتش] آمد و گزارش عمليات عليه منافقين را داد. ليستى براى خريد از اوكراين ارائه كرد. وزير امور خارجه امارات آمد. نامه شيخ زايد[بن سلطان آل نهيان] را آورد كه خواسته بود براى كمك به اعراب شارجهاى مقيم جزيره ابوموسى فكرى بكنيم؛ او اين مطلب را با احتياط و ادب مطرح كرد. گفتم محدوديت دربارة آوردن افراد خارجى است كه شارجه بايد بپذيرد. از عدم همكارى عربستانسعودي و امارات در اُوپك و بالا بردن توليد نفت خود كه باعث پايين آمدن قيمت نفت شده است، انتقاد كردم.
عصر آقاي نواز شريف، نخستوزير پاكستان تلفنى تماس گرفت. دربارة مسايل افغانستان مذاكره كرديم. بنا بود در برگشت از اروپا در ايران توقف كند؛ با اين تلفن عذرخواهى كرد كه نمىآيد. خواست دكتر ولايتى را به پاكستان اعزام كنيم.
در جلسه هيأت دولت شركت كردم. آقاى [سيدمحمد] خاتمى، [وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي]، از فشارهايى كه عليه او از طريق روزنامهها و ائمه جمعه مىآيد، شكايت كرد. [آقاي غلامحسين كرباسچي]، شهردار تهران و كارشناسان آمدند و گزارشى از وضع صنايع مزاحم تهران دادند؛ قرار شد كميسيون مرجع تصميمگيرى براى انتقال آنها به خارج شهر فعال شود.
امروز در اثر سرماخوردگى كمى تب داشتم و با مُسكّن بهسر بردم. به خاطر عقبافتادگى روزهاى سفر،كار زياد داشتم. شب به خانه آمدم. نان با شير و تخم مرغِ آبپز خوردم.
سال ۱۳۷۲
ساعت هشت و نیم به دفترم رسيدم. ساعت ده صبح، [آقای وین لوین]، سفير آكروديته برمه براى تقديم استوارنامه آمد. لباس مخصوصى داشت. سپس [آقای مصطفی سی سه]، فرستاده ويژه آقاي عبدوديوف، ریيسجمهور سنگال آمد. فرانسه و عربى تكلم مىكرد. از مواضع اسلامى و ضداستكبارى ما تجليل كرد و مدعى شد كه آنها هم مواضع ما را قبول دارند و به خاطر عدم شناسايى اسرایيل تحت فشار هستند و در انتخابات آينده مجلس، احزاب رقيبشان از سوى استكبار تقويت مىشوند و احساس خطر مىكنند. با اين توضيحات، از ما در حدود سه - چهار ميليون دلار كمك مالى براى تبليغات انتخابات مجلس خواست. گفتم چون كمك خارجى ما بايد با تصويب پارلمان باشد، بررسى مىكنيم.
مجمع تشخيص مصلحت نظام جلسه داشت. دو دستور نيمه تمام مورد بحث قرار گرفت و ادامه آن به جلسه بعد موكول شد. تا عصر كارها را انجام دادم و قبل از مغرب براى ديدن تعميرات در دست اجرا به منزل رفتم؛ پسنديدم. به اقامتگاه آمدم. با عفت و فاطى و على شام خورديم. ياسر از اروميه تلفن كرد و گفت مىخواهد تا نخجوان برود و شنبه برمىگردد.
سال ۱۳۷۳
امروز در خانه بودم. محسن، [رییس دفتر بازرسی رییسجمهور] آمد. دربارة طرح سکوی ابوذر و وضع متروی تهران و آماده شدن چینیها برای رقابت با روسها که اخیراً قیمت واگنها را پایین آوردهاند، صحبت شد.
ظهر بچهها جمع بودند؛ جز محسن که برای سرکشی به باغ پسته البرز قم رفت. عصر آقای [عبدالمجید] معادیخواه، [رییس بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی] آمد. برای بنیاد تاریخ استمداد کرد و توضیحات داد. دکتر ولایتی، تلفنی برای سفر به رومانی اجازه گرفت و مشورت کرد.
خبر رسید که آقای [محمد] عبایی [خراسانی]، امامجمعه موقت مشهد، مورد سوءقصد قرار گرفته و دو گلوله به او اصابت کرده، اما آسیب مهمی ندیده است
سال ۱۳۷۴
تمام روز به مطالعه بولتنها و انجام کارهای چند روز گذشته ایام سفرم گذشت. موفقیت سفر به هند و گرجستان و استقبال گرم و وسیع بیش از حد معمول مردم و دولت هند، مورد تحلیل و نقد و نظارت سیاسی جهان است. خبر انفجار اوکلاهمای آمریکا در صدر گزارشها است. آقای [علیمحمد] بشارتی، [وزیر کشور]، تلفنی اطلاع داد اکثریت نیرومند مردم تهران داوطلبانه آنتنهای ماهوارهها را برداشتهاند. دیشب و امروز در اکثر نقاط کشور باران داشتهایم.
سال ۱۳۷۵
[آقای علی بن سعید الخیارین]، وزیر بهداشت قطر آمد. در مورد همکاری دو کشور، بهخصوص آموزش پزشکی دانشجویان قطری صحبت شد. سؤالات زیادی از وضع امنیت و روابط با امیر سابق که اکنون در امارات است و ارتباط با امارات و [عربستان] سعودی و... نمودم. به امیر پیغام دادم که پذیرش نخستوزیر اسراییل کار درستی نبود. تقاضا داشت که یک جاسوس قطری را که در ایران محکوم به اعدام است، عفو کنیم.
ستاد تنظیم بازار جلسه داشت؛ با گزارش وضع تولید فولاد که رو به بهبود است و وضع سهمیههای ارزی و قیمتهای جدید، با توجه به نرخ سوخت و غیره. عصر در جلسه هیئت دولت، چند مصوبه داشتیم.
شب میهمان رهبری بودم. دربارة وضع لبنان صحبت شد که تاکنون به نفع حزبالله تمام شده و آتشبس را هم به نفع آنها میدانیم. ایشان از دولت به خاطر اعلام عزای عمومی برای شهدای لبنان تشکر نمود و دربارة نحوه همکاری با ترکیه و حفظ روابط دوستانه، ضمن ادامه اعتراض به مسئله حضور اسراییل در ترکیه، ایجاد مراکز دریافت اطلاعات انفجارهای هستهای در ایران از شبکه بینالمللی، انتخابات و دخالت سپاه - گفتند در مورد نیروهای بسیج مردمی اجازهای دادهاند - و نیز پیام آقای [هلموت] کهل، [صدراعظم آلمان]، در مورد رونآراد، [خلبان مفقود اسراییلی] و مسائل جاری کشور صحبت داشتیم.
سال ۱۳۷۶
در گزارشها، اعلان انتخابات زودرس فرانسه و مطرح شدن انتخابات زودرس تركيه توسط [سلیمان] دميرل، [رییسجمهور ترکیه] و بازگشت سريع بعضى از سُفراى غربى به ايران مورد توجه است. دكتر [حسن] حبيبى، [معاون اول رییسجمهور]، براى امور جارى و امور مجمع تشخيص مصلحت نظام آمد. شوراى عالی صادرات، جلسه با چند مصوبه و گزارش سال 1375 داشت.
دكتر [محسن] نوربخش، گزارش داد كه در نظرسنجى جديد، آقاى [سیدمحمد] خاتمى، 27 درصد و [علیاکبر] ناطق [نوری]، 23 درصد دارند. عصرآقاى ناطقنورى آمد و از احتمال پيروزى خاتمى [در انتخابات ریاستجمهوری]، اظهار نگرانى كرد و از من كمك خواست، براى تقويت خودش و مشخصاً خواست كه به خانهكارگر هم بگويم كه از او حمايت كنند.
بررسى پيشنويس كتابهاى «خطبههاى جمعه» و «هاشمى و انقلاب» را تكميل كردم. [آقای علیمحمد بشارتی]، وزيركشور، تلفنى گفت، دستور داده است جلوي تعرض انصار حزبالله عليه اجتماعات انتخاباتى را بگيرند؛ اخيراً به اجتماعات آقاى خاتمى متعرض مىشوند.
اختلاف هند و پاكستان با عربستان سعودى براى تحويل اجساد کشتهشدگان در آتشسوزى منا قابلتوجه است. هندىها مىگويند، صدها زائر مفقود دارند كه در ليست كشتهشدگان نيامده و مىگويند، تعداد كشتهها خيلى بيشتر از تعدادى است كه سعودىها اعلان كردهاند. سعودىها كُشتگان را حدود 340 نفر گفتهاند. ساعت نُهونیم شب به خانه آمدم. بعضى از بچهها بودند. با هم شام خورديم.