امیر تیبون در هاآرتص نوشت: ده ماه پیش، ران درمر، سفیر اسرائیل در واشنگتن، در کنفرانس سالانه آیپک AIPAC سخنانی را مطرح کرد که میتواند برای انتخابات پیش رو در آمریکا مهم باشد. درمر در این سخنرانی بر موضوع ایران متمرکز شد و یک هشدار مؤدبانه اما واضح برای سیاستمداران آمریکایی درباره مسئله ایران داد، او صراحتا اشاره کرد که اگر دموکراتها مواضع خاصی در حمایت از ایران در طول مبارزات انتخاباتی اتخاذ کنند، اسرائیل مخالف آنها خواهد بود.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: درمر گفت دولت اسرائیل این ایده را که آمریکا بخواهد دوباره به توافق هستهای سال 2015 برگردد کاملا غیر قابل قبول میداند. این اظهارات پس از آن صورت گرفت که چندی پیش برخی از کاندیداهای حزب دموکرات با انتقاد از خروج ترامپ از توافق هستهای با ایران قول دادند که در صورت به قدرت رسیدن دوباره به این توافق بازگردند.
درمر افزود: اکنون در سال 2019 نکات تعجبآوری وجود دارد که ایران را خطرناک تر و جنگ را بسیار محتملتر میکند. بنابراین هر کسی که میگوید قصد بازگشت به این توافقنامه را دارد، در اصل مقصودش این است که قصد دارد صدها میلیارد دلار برای افرادی که متعهد به نابودی اسرائیل و نابودی همسایگان عرب ما هستند فراهم کند، ضمن اینکه شرایط را برای رسیدن آن به سلاح هستهای هموار سازد.
سخنان سفیر روشن کرد كه اسرائیل تا چه حد علیه توافق نامه ایران است، حتی اگر این به معنای درگیری مستقیم با نامزد نهایی ریاست جمهوری حزب دموكرات باشد. در آن مقطع انتخابات مقدماتی حزب دموکرات هنوز در مراحل اولیه بود بنابراین اظهارات سفیر اسرائیل چندان مورد توجه قرار نگرفت.
اکنون با رای گیری در آیووا و نیوهمپشایر، احتمال درگیری اسرائیل با نامزد ریاست جمهوری دموکراتها بیشتر از هر زمان دیگری به نظر میرسد، خصوصاً اگر این نامزد سناتور ورمونت، برنی سندرز باشدکه قول داده در روز اول ریاستجمهوریاش مجدداً به این توافق بازگردد.
تقریباً مسلم است که اسرائیل به ویژه در صورتی که بنیامین نتانیاهو همچنان در مسند نخست وزیری بماند، با وعده سندرز مبنی بر بازگشتن به توافقنامه هستهای با ایران مقابله خواهد کرد، البته هنوز چگونگی پاسخ اسرائیل به مواضع سایر کاندیدای حزب دموکرات، روشن نیست. تعدادی از کاندیدهای دموکرات گفتهاند که به توافقنامه هستهای با ایران باز خواهند گشت اما همزمان خواستار مذاکره برای تغییراتی در این توافق شدند.
هنگامی که دولت اسرائیل در زمان نتانیاهو در سال 2015 با توافقنامه هستهای ایران مخالفت کرد، موضع رسمیاش در واقع نه عدم توافق که دستیابی به توافقی محکمتر و بهتر بود. پس اگر نامزد حزب دموکرات با ایجاد تغییراتی بتواند نگرانیهای امنیتی تلآویو را برطرف کند، در آن صورت اسرائیل چه خواهد کرد؟ آیا این نیز بریا اسرائیل غیرقابل قبول است؟
یکی از مقامات ارشد اسرائیلی به هاآرتص گفت که ایده بازگشت به توافق هستهای و سپس تلاش برای مذاکره با ایران درمورد موضوعات مربوط به توافق موجود، مسائل مربوط به برنامه موشکی ایران را شامل نمیشود. این مقام مسئول اضافه کرد: به محض بازگشت آمریکا به توافق و رفع تحریمها ، ایران دیگر تحت فشار قرار نخواهد داشت بنابراین به دنبال امتیازگیری میرود.
موضع سندرز احتمالاً برای بازگشتن به توافق نامه 2015 در روز نخست ریاست جمهوریاش آن هم بدون هیچگونه شرط و الزامی برای ایران، قطعا واکنش اسرائیل را در پی خواهد داشت. در سوی دیگر موضع کلوبوچار برای شروع مذاکرات جدید با ایران برای هر مقام اسرائیلی قابل هضمتر است زیرا تفاوت چندانی با اظهار نظر ترامپ برای دستیابی به توافق جدید با تهران ندارد.
با توجه به مواضع سایر کاندیداها، پیش بینی اینکه دولت اسرائیل چه واکنشی، نه فقط به خاطر آنچه که نامزدها گفتهاند، بلکه به این دلیل که مشخص نیست چه کسی پس از انتخابات 2 مارس نخست وزیر خواهد شد و متعلق به کدام حزب خواهد بود، دشوار است. اگر نتانیاهو نخست وزیر بماند، هر گونه اظهار نظر وی در این باره به دلیل حمایت فوق العادهای که وی در طول سه دوره انتخابات سال گذشته اسرائیل از ترامپ دریافت کرده، به طور قطع در حمایت از او خواهد بود.
رویکرد مورد علاقه نتانیاهو همین رویکرد فعلی ترامپ است که اصرار دارد آمریکا نباید به معامله سال 2015 بازگردد و باید توافق كاملاً جدیدی امضا شود. البته پاییز گذشته، هنگامی که ترامپ ابراز علاقه جدی برای شروع مذاکرات مستقیم با ایران از خود نشان داد، اسرائیل استدلال کرد که این یک اشتباه است و به طور خودکار فشار بر تهران را کاهش میدهد.
حتی پس از ترور هدفمند ماه گذشته قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران ترامپ همچنان برای مذاکره با ایران ابراز علاقه کرد. نظرسنجیها نشان میدهد که اکثر آمریکاییها مخالف مداخلات نظامی جدید در خاورمیانه و نگران جنگ جدید این بار با ایران هستند. نامزد نهایی حزب دموکرات احتمالاً قبل از ماه نوامبر به رأی دهندگان هشدار خواهد داد که اگر ترامپ دوره دیگری بر سر کار باشد، احتمال جنگ با ایران بیشتر خواهد شد.
پروفسور دوو واکسمن، رئیس برنامه مطالعات اسرائیل در UCLA، به هاآرتص گفت که هرگونه اظهار نظر از سوی مقامات رسمی اسرائیلی در مورد موضوعات حساس سیاست خارجی آمریکا در طول سال انتخابات میتواند تأثیر جدی بر روابط اسرائیل با حزب دموکرات و جامعه یهودی آمریکا داشته باشد.
واکسمن اضافه کرد: اگر تشخیص داده شود که اسرائیل در انتخابات مداخله میکند با انتقادهای زیادی روبرو خواهد شد، پیش از این نیز نتانیاهو خودش را درگیر سیاست داخلی آمریکا در سالهای ریاستجمهوری اوباما کرده بود. اگر نتانیاهو در انتخابات آینده به نامزد حزب دموکرات حمله کند، این به تشدید مداخلات دیرینه وی منجر خواهد شد.
واکسمن افزود: انتقاد اسرائیل در واقع اگر از سوی مقامات امنیتی بی نام و نشان باشد، می تواند مؤثرتر واقع شود، زیرا انتقادات مستقیم از طرف نتانیاهو یا درمر به عنوان بخشی از روابط شخصی نتانیاهو با ترامپ تلقی میشود و در این صورت مردم خواهند گفت او فقط به نفع ترامپ حرف میزند. در هر صورت، اسرائیل اگر چنین اقدامی انجام دهد، دموکراتها را از خودش دور میکند.
دن شاپیرو، سفیر پیشین آمریكا در اسرائیل به هاآرتص گفت كه از نظر وی بازگشت به توافق هستهای با ایران و تغییر و به روزرسانی آن راهكار مناسبی برای دولت بعدی است.
شاپیرو اضافه کرد: 5 سال از سال 2015 گذشته و شرایطی که آن روزها این قرارداد در آن به امضا رسیده، با شرایط امروز متفاوت است. با این حال هدف اصلی که جلوگیری از دستیابی ایران به سلاحهای هستهای است، هنوز تغییر نکرده است. این نشان میدهد که بازگشت به معامله همانطور که در سال 2015 بود، نسبت به روزرسانی، تقویت و تمدید معامله جنبه واقع بینانهی کمتری دارد.
شاپیرو افزود: بیشتر نامزدهای دموکرات مزایای این توافق را میشناسند، اما باید به خاطر داشته باشند که ایران با از سرگیری فعالیتهای هستهایاش به خروج ترامپ پاسخ داد. رئیس جمهور بعدی باید به واقعیت جدید پاسخ دهد. خوب است که کاندیداها به جای اینکه به سادگی به گذشته بازگردند، استراتژی خود را توصیف کنند.