فشار خون بالا یا همان پرفشاری خون باعث می‌شود قلب برای پمپاژ خون به سراسر بدن سخت‌تر کار کند پس برای حفظ سلامت قلب باید مراقب باشیم تا فشار خونمان همیشه در محدوده‌ی سلامتی قرار داشته باشد.
تاثیر انجام فعالیت بدنی و ورزش منظم برای تثبیت فشار خون ثابت شده است؛ اما اگر نمی‌توانید هر روز زمانی را برای ورزش کردن اختصاص دهید باید رژیم غذایی‌تان را تغییر دهید و از خوردن انواع مواد غذایی حاوی مقادیر زیاد قند یا نمک خودداری کنید. در ادامه به برخی از این مواد غذایی مضر برای افراد مبتلا به فشار خون بالا اشاره می‌کنیم.
1- نخود لوبیاهای کنسرو شده
لوبیاهای کنسرو شده سرشار از سدیم و مواد نگهدارنده هستند که موجب افزایش فشار خون می‌شوند؛ اما اگر چاره‌ای نداشتید و خواستید از آن‌ها استفاده کنید، ابتدا لوبیاها را با کمی آب بشویید تا حداقل نمکی که روی آن چسبیده جدا شود. ولی بهترین کار این است که نخود لوبیای معمولی بخرید و خودتان در منزل آن‌ها را بپزید و از مصرف این مواد غذایی کنسرو شده اجتناب کنید.
2- پنیرها
پنیر بسیار خوشمزه است، همه این را می‌دانند؛ اما باید مقدار نمک موجود در انواع مختلف آن را در نظر داشته باشید: پنیر چدار حاوی 621 میلی‌گرم سدیم در گرم است، پنیر گودا 819 میلی‌گرم سدیم در هر گرم، و پنیر آمریکایی 1671 میلی‌گرم سدیم در هر گرم دارد و این اعداد نشان می‌دهد که نمک زیادی در پنیرها وجود دارد.
3- آب‌نبات‌ها
آب‌نبات‌ها شیرین هستند؛ آن‌قدر شیرین که دلیل اصلی فشار خون بالا می‌باشند. آب‌نبات‌هایی که سرشار از "شربت ذرت با فروکتوز بالا" هستند موجب افزایش وزن، بیماری‌های کلیوی و افزایش احتمال ابتلا به دیابت می‌شوند که در نهایت منجر به افزایش فشار خون می‌شوند. بدین ترتیب به هر قیمتی از آب‌نبات‌ها پرهیز کنید.
4- نوشابه‌های گازدار
درست مانند آب‌نبات، نوشیدن نوشابه نیز از ممنوعه‌های فشار خون است. این نوشیدنی‌ها بسیار اعتیادآورند و باعث می‌شوند هر روز میل و ولعتان به نوشیدنشان بیشتر شود. نوشابه‌ها سرشار از قند هستند و می‌توانند باعث افزایش فشار خون شوند. طبق گزارش انجمن قلب آمریکا، این نوشیدنی‌ها باید در طول یک هفته 355 میلی‌لیتر یا کمتر مصرف شوند.
5- نوشیدنی‌های انرژی‌زا
تفاوت نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نوشابه‌های گازدار در این است که این نوشیدنی‌ها حاوی کافئین هستند و مشخص شده که کافئین باعث افزایش کوتاه‌مدت اما شدید فشار خون می‌شود. حالا خودتان به این موضوع فکر کنید که این نوشیدنی‌ها که هم قند دارند و هم کافئین چه بلایی بر سر فشارخونتان می‌آورند؟
6- سس‌ها
از مصرف سس پنیر، سس‌های سالاد، سس مایونز و انواع دیگر سس‌ها خودداری کنید تا خطر ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهید. بیشتر سس‌ها پر از سدیم هستند، مانند سس تند که 2643 میلی‌گرم سدیم در هر گرم و سس خردل که 1100 میلی‌گرم سدیم در هر گرم دارد.
7- پیتزا
پیتزا از آن غذاهایی است که مقاومت کردن در برابر آن سخت است؛ اما این را بدانید که یک پیتزای پنیر معمولی سرشار از سدیم است. پنیر نمک دارد، سس گوجه فرنگی نمک دارد، خمیرش هم نمک دارد. در واقع هرچیزی که در پیتزا وجود دارد برای خوشمزه شدن و خوش‌طعم شدن به نمک نیاز دارد. نه تنها به دلیل مقادیر بالای سدیم موجود در پیتزا بلکه به خاطر میزان کربوهیدرات‌های موجود در خمیر آن باید با تمام نیروی اراده‌ی خود برای اجتناب از مصرف این غذای اعتیادآور استفاده کنید.
8- گوشت قرمز
بله، حتی گوشت قرمز. شاید فکر کنید گوشت قرمز حاوی مقدار زیادی پروتئین و دیگر مواد مغذی سالم باشد؛ اما باید بدانید که گوشت قرمز حاوی مقادیر زیادی چربی اشباع نیز هست که می‌تواند منجر به گرفتگی عروق شود. اگر دوست دارید گوشت بخورید، سعی کنید ماهی یا مرغ را جایگزین آن کنید؛ اما اگر نمی‌توانید از خوردن گوشت قرمز اجتناب کنید، به حداکثر هفته‌ای یک‌بار خوردن آن اکتفا کنید.
9- گوشت‌های فرآوری شده
گوشت‌های فرآوری شده شامل سوسیس، هات‌داگ، گوشت دودی، سالامی یا هر نوع گوشتی است که فرآوری شده است. دلیل این ممنوعیت چیست؟ همه انواع ذکر شده حاوی مقادیر زیادی سدیم هستند. از خوردن هرگونه غذا و گوشت فرآوری شده خودداری کنید؛ زیرا این مواد غذایی علاوه بر سدیم حاوی چربی‌های اشباع شده و مواد نگهدارنده زیادی برای ماندگاری بیشتر هستند.
10- نودل‌ها
یک بسته کوچک نودل نسبتاً ارزان است و یک وعده غذایی است که هرکسی بدون این که خیلی آشپزی بلد باشد و یا در شرایطی باشد که به آشپزخانه‌ی کاملی دسترسی نداشته باشد به راحتی و به تنهایی می‌تواند آن را آماده کند؛ اما باید از مصرف این رشته‌ها پرهیز کنید. یک بسته کوچک نودل حاوی تقریباً 1580 میلی‌گرم سدیم است و این تقریباً همان مقداری است که باید در طی یک روز کامل مصرف کنید.
11- ترشی‌ها و شورها
ترشی‌ها و شورها معمولاً در ظروف شیشه‌ای سرشار از آب نمک نگه‌داری می‌شوند. وقتی سبزی‌ها و میوه‌های مختلف ترشی در آب نمک غوطه‌ور باشند نمک را به خودشان جذب می‌کنند و فقط سطح بیرونی‌شان نیست که شور می‌شود بلکه بافت میوه و سبزی هم لبریز از نمک می‌شود و این یعنی دریافت زیادتر از نیاز بدن به سدیم و درنتیجه افزایش فشار خون.
12- کره بادام‌زمینی
کره بادام زمینی معمولاً حاوی مقدار زیادی سدیم نیست؛ اما در واقع از چربی‌های اشباع شده تشکیل شده است. مصرف زیاد چربی‌های اشباع شده باعث انسداد شریان‌ها می‌شود و هنگامی که شریان‌ها با چربی بسته شده باشند، نیاز به پمپاژ سخت‌تری برای گردش خون در بدن است و این یعنی قلب باید کار بیشتری کند.
13- قهوه
چه عواملی باعث می‌شود بعد از مصرف یک فنجان قهوه بیدار بمانید؟ درست است، فشار خون با مصرف کافئین بالا می‌رود. با این که مصرف قهوه بر افرادی که فشار خون پایینی دارند تأثیر نمی‌گذارد، اما باید با احتیاط مصرف شود. افرادی که فشار خون بالای طولانی‌مدتی دارند، نیز باید از نوشیدن آن خودداری کنند.
14- سوپ‌های آماده
سوپ‌های از پیش آماده شده مانند سوپ‌های موجود در قوطی کنسرو یا سوپ‌های پودر شده و کرم‌ها دارای مقدار زیادی سدیم هستند. سوپ‌های کنسرو شده علاوه بر سدیم بالا حاوی مواد نگهدارنده برای ماندگاری طولانی مدت هستند. معمولاً یک قوطی سوپ می‌تواند حاوی حداقل 800 میلی‌گرم سدیم باشد و این تقریباً نیمی از میزان توصیه شده روزانه سدیم است.
15- غذاهای سرخ شده
طبق اعلام موسسه بهداشت عمومی و پیشگیری دانشگاه علوم پزشکی جورجیا، مصرف غذاهای سرخ شده با افزایش فشار خون در ارتباط است. این امر در اثر سدیم بالا و چربی‌های ترانس جذب شده توسط غذای سرخ شده ایجاد می‌شود. بنابراین دفعه‌ی بعد وقتی می‌خواهید غذاهای سرخ شده مانند گوشت‌های سرخ شده یا دونات و پیراشکی بخورید، دوباره فکر کنید.
16- پاپ کورن
می‌دانیم که ذرت بوداده یک خوراکی عالی برای زمان تماشا کردن فیلم مورد علاقه‌تان است؛ اما سعی کنید آن را در منزل با نمک و روغن بسیار کم آماده کنید. پاپ‌کورن‌های مایکروفری سرشار از کره و نمک هستند. خوب است بدانید فقط یک وعده کوچک پاپ کورن قابل استفاده در ماکروویو حاوی 1058 میلی‌گرم سدیم است که این در واقع دوسوم میزان مصرف سدیم روزانه شما است.
17- شیر کامل (پرچرب)
شیر کامل به طور گسترده‌ای در پخت و پز استفاده می‌شود، مانند انواع خامه‌ها و خمیرها؛ اما مشکل شیر کامل این است که حاوی مقدار زیادی چربی اشباع است. این نوع چربی سطح کلسترول بد شما را بالا می‌برد که می‌تواند شریان‌ها را مسدود کند و در نتیجه باعث شود قلب برای پمپاژ خون سخت‌تر کار کند.
مصرف غذاهای سرخ شده با افزایش فشار خون در ارتباط است. این امر در اثر سدیم بالا و چربی‌های ترانس جذب شده توسط غذای سرخ شده ایجاد می‌شود
18- سیب زمینی سرخ کرده
طبق مطالعه‌ای که در بیمارستان‌های مختلف انجام شده مشخص شد مصرف مکرر سیب زمینی سرخ کرده منجر به خطر بیشتر فشار خون بالا می‌شود. این امر به دلیل طرز تهیه سیب زمینی سرخ شده است؛ زیرا سرخ کردن سیب زمینی در روغن زیاد و چند بار استفاده از آن باعث می‌شود سیب‌زمینی‌ها بیشتر در معرض همه‌ی چربی‌های ترانس و چربی‌های اشباع موجود در روغن‌ها قرار بگیرند و آن‌ها را بیشتر جذب کنند.
19- بیسکویت‌های ترد و چوب‌شور
بیسکویت‌های ترد از آرد سفید ساخته شده‌اند که به کربوهیدرات‌هایی معروف هستند که به سرعت به قند تبدیل می‌شوند؛ اما این فقط دلیل ناسالم بودنشان برای افراد مبتلا به پرفشاری خون نیست. این نوع خوراکی‌ها معمولاً به طور عمیق در روغن سرخ می‌شوند و چربی‌ها را درونشان جذب می‌کنند و علاوه بر این روی آن‌ها نمک پاشیده می‌شود، به این معنی که هر کدام این خوراکی‌ها حاوی مقدار زیادی چربی و نمک و آرد سفید است که همگی برای فشار خون بالا مضر می‌باشند.
20- محصولات نانوایی
ناراحت کننده است که حتی مواد غذایی پختنی مانند برخی نان‌ها نیز می‌توانند باعث فشار خون بالا شوند. دلیل آن هم وجود چهار ماده اصلی بالابرنده‌ی فشار خون یعنی قند، چربی اشباع، نمک و آرد سفید است. آرد سفید دارای شاخص گلیسمی بالایی است به این معنی که این ماده به راحتی می‌تواند به گلوکز تبدیل شود.
21- شیرینی‌ها
شیرینی‌ها، کیک‌ها و کلوچه‌ها همان‌طور که از نامشان پیداست قند بالایی دارند؛ اما مضر بودن آن‌ها برای فشارخونی‌ها فقط به دلیل محتوای شکر موجود در آن‌ها نیست، بلکه میزان سدیمی که در هنگام تهیه شیرینی به آن اضافه می‌شود نیز بالاست. اگر می‌خواهید قند و فشارخونتان را در محدوده‌ی نرمال نگه دارید بهتر است از مصرف شیرینی‌ها خودداری کنید.
22- قند و شکر تصفیه شده
قند تصفیه شده همچنین عامل اصلی فشار خون بالا است. طبق مطالعه‌ای که توسط Open Heart انجام شده است، مصرف زیاد قند تصفیه شده منجر به فشار خون بالا می‌شود. مصرف شکر در یکی از وعده‌های غذایی شاید موردی نداشته باشد؛ اما از مصرف روتین آن خودداری کنید؛ زیرا می‌تواند بسیار مشکل‌ساز شود.
23- سبزیجات کنسرو شده
سبزیجات کنسرو شده ممکن است به نظر نرسد که حاوی نمک زیادی باشند، اما هستند. نمکی که در سبزیجات کنسرو شده استفاده می‌شود حاوی مقادیر زیادی سدیم است. در واقع نمک به عنوان ماده نگهدارنده این محصولات استفاده می‌شود برای همین مقدار آن زیاد است. به عنوان مثال، یک قوطی فلفل هالوپینو حاوی 1671 میلی‌گرم سدیم است.
24- پوست مرغ
اگر فشار خون دارید، از مصرف پوست مرغ خودداری کنید. پوست مرغ وقتی خوب سرخ شده ممکن است برای برخی افراد طعم و بوی شگفت‌انگیزی داشته باشد؛ اما حاوی مقادیر زیادی چربی است. لازم به ذکر است که پوست مرغ به تنهایی و بدون روغن و کره اضافه هم حاوی مقادیر زیادی چربی اشباع است. هنگام پختن مرغ معمولاً پوست آن مقدار زیادی نمک را قبل از رسیدن نمک به گوشت مرغ جذب می‌کند. بنابراین، بهتر است به هر قیمتی از مصرف پوست مرغ خودداری کنید؛ چه سرخ شده و چه غیر آن.
25- دونات‌ها
دونات‌ها شیرین و خوشمزه هستند؛ اما اگر می‌خواهید از فشار خون بالا جلوگیری کنید، باید با آن‌ها خداحافظی کنید. هر دونات حاوی حداقل 300 کالری از کربوهیدرات‌های ساده (که به سرعت به قند تبدیل می‌شوند) و چربی‌های ترانس (چربی‌های خطرناک که می‌توانند در عروق ایجاد مشکل کنند) است. این دو ماده مغذی فشار خون شما را به سرعت بالا می‌برند.
سایر موارد بالابرنده‌ی فشارخون
- انواع پای‌ها به دلیل سدیمی که دارند برای فشارخونی‌ها مناسب نیستند.
- مصرف الکل موجب سفت شدن رگ‌های خونی و بالا رفتن فشار خون می‌شود. علاوه بر این الکل حاوی مقادیر زیادی قند است که می‌تواند منجر به افزایش وزن و در نتیجه افزایش فشار خون در طولانی مدت شود.
- بیکن هم به دلیل سدیم بالا و چربی‌های اشباع شده فشار خون را بالا می‌برد.
- ساورکرات؛ نوعی کلم ترشی یا کلم شور که به دلیل نمک زیاد برای افراد مبتلا به فشار خون بالا ممنوعیت دارد.
- دور غذاهای چینی هم خط بکشید. اغلب غذاهایی که در رستوران‌های چینی سرو می‌شود سدیم بالایی دارند.
تبیان
