محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران نوشت: ۱۲ خرداد سال ۱۲۸۶ هجری شمسی، بلدیه تهران پا به عرصه وجود نهاد و امروز که ۱۱۲ سال از عمر شهرداری پایتخت میگذرد، شاهد دوران پرفراز ونشیبی از مدیریت شهری در تهران هستیم.
اولین ساختمان با نام بلدیه در میدان بلدیه در توپخانه که توسط ناصرالدین شاه ایجاد شده و با دستور رضا شاه تکمیل گردید و پس از انقلاب به نام امام خمینی مزین شد، شهردای تهران هم اکنون در حال نوسازی ساختمان بلدیه در میدان امام خمینی است که بهتر است به شورای شهر اختصاص یابد.
در این دوران پرحادثه، بیش از ۵۰ نفر با عمر مسئولیتی حدود دوسال بر صندلی شهرداری تهران تکیه زده اند که رکوددار آن قبل از انقلاب، کریم اقا بوذرجمهری با ۱۰ سال اداره پایتخت بود که این رکورد پس از انقلاب، با ۹ سال تصدی غلامحسین کرباسچی، توسط محمد باقر قالیباف با ۱۲ سال مسئولیت شهرداری تهران شکسته شد.
شهرداری تهران برخلاف دوران ثبات در دولت سازندگی و شورای دوم تا چهارم، در دوره پنجم بسوی کم ثباتی سوق کرده است و سه شهردار و دو سرپرست، در مدت کمتر از دوسال مسئولیت شورای پنجم بر کرسی شهرداری تهران تکیه زده اند.
شاید این دوره را بتوان یکی از سختترین دورههای بلدیه تهران دانست، همزمانی رکود در عرصه ساخت وساز ومنابع مالی شهرداری با تورم لجام گسیخته ناشی از کاهش ارزش پول ملی بهمراه تلاطم در مدیریت شرایط دشواری را برای مدیریت شهری ایجاد کرده است.
عدم موثر شدن سهمیههای فاینانس غیرخودگردان اختصاص داده شده توسط مجلس و دولت و بعضا مدیران بدون جسارت، سیستم حمل ونقل عمومی تهران، را ناکارامد نموده و میتوانست گرهی کور از ترافیک و لکه سیاهی از هوای آلوده تهران بردارد، اما تاکنون این اقدام صورت نگرفته است و قوه مجریه با ارائه لایحه تمرکز عوارض ارزش افزوده در قالب مالیات که به منزله متزلزل شدن نهال نورس درامد پایدار شهری است، شعلهای بر تن تبدار مدیریت شهری افزود که خوشبختانه این تب تند اکنون در مجلس شورای اسلامی به سردی گراییده است، اما هنوز کمیسیونهای مربوطه ونماینده دولت به دنبال اعمال نظرات خود در جهت تملک بخش قابل توجهی از منابع مالی شهرداریها هستند، بدهی ۵ هزار میلیارد تومانی (به قیمتهای سال ۱۳۹۲) سپاه به شهرداری تهران همچنان پرداخت نشده است و ساختار معیوب، فربه و کند نیروی انسانی شهرداری متاسفانه هنوز بصورت جدی اصلاح نگردیده، ایجاد منابع پایدار از پارکینگهای شهری، پسماند، بازآفرینی بافتهای فرسوده به نتیجه نرسیده و خلاصه باید پذیرفت که در میان این همه هیاهو کارنامه شورای پنجم را بی از خطا و نقص نیست و چرخ تدبیر در اتخاذ تصمیماتی که از دوراندیشی و عقلانیت کافی لحاظ نشده است میلنگد و بهتر بود بیش از وضعیت موجود شاهد عمل گرایی و واقع بینی در شورای پنجم بودیم.
اما همه اینها نباید مانع از آن شود که سرمایه اصلی مدیریت شهری تهران را که با اعتماد بی سابقه مردم، ارزشی گران یافته، نادیده انگاشت و به حراج گذاشت.
بلدیه تهران امروز مستحضر به آرا سه مییلون و هفتصدهزار شهروند تهرانی است که در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۶، ساعتها پای صندوقهای رای تاب آوردند تا شاهد ایجاد تحول در مدیریت تهران باشند.
مجموع آرا شهروندان تهرانی در انتخابات پنجمین دوره شورای اسلامی شهر، در مقایسه با انتخابات شورای دوم که سرآغاز دوره گذشته مدیریت شهری به شمار میآید، شش برابر شده است، ضمن آنکه میزان آرا متوسط اعضای دوره پنجم حدود سه برابر دورههای گذشته شورای شهر تهران میباشد و این نشان از عیار بالای مردمسالاری این دوره از مدیریت شهری تهران دارد.
هم مدیریت شهری و هم سایر نهادهای حاکمیتی باید قدراین اعتماد و اقبال عمومی را بشناسد و بداند که تضعیف این سرمایه، پشتوانه جناح رقیب داخلی را افزون نمیکند بلکه بر کاهش سرمایه اجتماعی و عبور از انقلاب میانجامد.
انتظار شهروندان از مدیریت شهری تهران که ۱۱۳ ساله میشود، بازگشت به اولویتهای اصلی شهر و فروگذاشتن حرکتهای نمایشی وتبلیغاتی یا اقدامات کلیشهای و روزمره است.
ناصرالدین شاه، با احداث ماشین دودی نخستین سیستم حمل ونقل عمومی ریلی را در تهران، ۱۳۷ سال قبل افتتاح کرد، در حالیکه آن سیستم در دنیای آن روز، روشی بروز به شمار میآمد، اما امروزه ما زیرساختهای عظیم شبکه حمل ونقل عمومی تهران را ظرفیت جابجایی ده میلیون سفر در روز را دارد، به دلیل عدم تامین تجهیزات رها کرده ایم و در شهرسازی التفاتی به هابهای حمل ونقل عمومی و ایستگاههای مترو نمیکنیم.
اولویت نخست شهرداری تهران امروز پرداختن به معضلات اصلی شهر مانند آلودگی هوا، ترافیک، بازآفرینی بافتهای فرسوده و مقابله با آسیبهای اجتماعی است و مدیریت شهری باید فراتر از اقدامات نمایشی و مناسبتی، با شکستن کلیشهها و عبور از روزمرگی ها، تعهد خود را نسبت به امانت سنگین شهروندان تهرانی که بردوشش گذاشته شده ادا کند و بدانیم که حاصل فعالیتهای شورا در عملکرد شهردار تهران نمود مییابد و از شهردار تهران جسارت بیشتری برای حل مشکلات شهر انتظار داریم.
باید بدانیم مردم همانگونه که در گسیل کردن سرمایه اعتماد بخشنده اند، در قضاوت بیرحم عمل میکنند و کوتاهی و قصور وتقصیر ما از یاد نخواهند برد.