تارنمای «المانیتور» در گزارشی نوشت: نامزدهای دموکرات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ در آمریکا وعده داده اند در صورت پیروزی بدون هیچ پیش شرطی به توافق هستهای با ایران بازگردند.
به گزارش ایرنا به نقل از این تارنمای آمریکایی، ورود دوباره به توافق هستهای با ایران به سرعت به آزمونی برای دموکراتهایی تبدیل میشود که امیدوارند در انتخابات سال ۲۰۲۰ دونالد ترامپ را به چالش بکشند.
حداقل پنج نفر از نامزدهای انتخابات آمریکا طی هفتههای گذشته به المانیتور گفته اند اگر ایران به تعهدات خود در برجام پایبند بماند آنها در صورت پیروزی در انتخابات بدون هیچ پیش شرطی به این توافق هستهای باز میگردند.
«برنی سندرز» سناتور مستقل ایالت ورمونت، «الیزابت وارن» سناتور دموکرات ایالت ماساچوست که هر دو در سال ۲۰۱۵ با رای خود از توافق هستهای حمایت کردند، و سناتور «کامالا هریس» سناتور دموکرات از ایالت کالیفرنیا نامزدهایی هستند که چنین وعدهای داده اند.
این مساله در حالی مطرح شده که گروههای حامی توافق هستهای تلاش میکنند که تا پیش از اولین مناظره مقدماتی دموکراتها در ماه ژوئن آینده با این نامزدها ارتباط برقرار کنند. المانیتور خبردار شده است «اقدام امنیت ملی» که گروهی متشکل از مقامهای دولت باراک اوباما رئیس جمهوری سابق آمریکا را گرد هم آورده است، پیش نویس یادداشتی را برای همه نامزدهای دموکرات ارسال کرده و درباره بازگشت به برجام از آنها سوال کرده است.
«ند پرایس» مدیر سیاستگذاری این گروه اظهار داشت: پیامی که ما فرستاده ایم روشن و ساده است. اگر ایران پایبند بماند دولت بعدی آمریکا باید به توافق هستهای باز گردد و از دیپلماسی اصولی برای مذاکره در خصوص دنباله توافق به منظور نگه داشتن برنامه هستهای ایران در چارچوب، در طولانی مدت استفاده کند.
به نوشته المانیتور، این استدلال در میان دموکراتها جذابیت پیدا کرده است. یک سخنگوی کامالا هریس گفت: «اگر آمریکا بتواند راستی آزمایی کند که ایران به ملزومات سختگیرانه مشروح در توافق پایبند است، هریس به توافق با ایران باز میگردد.» آژانس «مدیریت اطلاعات ملی» آمریکا و «آژانس بین المللی انرژی اتمی» بارها اعلام کرده اند که ایران همچنان به توافق هستهای پایبند است.
یک سخنگوی سناتور وارن هم گفت: «تا زمانی که ایران به پایبندی به مفاد توافق ادامه دهد، او (وارن) در مقام ریاست جمهوری به این توافق بازخواهد گشت.» یک مشاور سندرز نیز اظهار داشت: «سناتور سندرز در مقام رئیس جمهوری به برجام بازمی گردد و آماده گفت: وگو با ایران در مورد طیفی از مسائل دیگر است. این همان کاری است که ترامپ باید به جای خروج از توافق هستهای آن را انجام میداد. بازگشت به برجام به معنای عمل کردن آمریکا به تعهداتش در توافق هستهای است که شامل برداشتن تحریمها میشود.»
«واین مسان» شهردار یکی از شهرهای ایالت فلوریدا و «ماریان ویلیامسون» که جزو نامزدهای دموکرات انتخابات ۲۰۲۰ به شمار میآیند، گفته اند به برجام بازمی گردند. مسان قول داده است که بازگشت به این توافقنامه را در اولویت قرار دهد.
۱۰ نامزد دموکرات دیگر از جمله سناتورها «ایمی کلوباکر» (از ایالت مینه سوتا)، «کریستن جیلیبراند» (نیویورک)، «تولسی گابارد» عضو مجلس نمایندگان از هاوایی و «بتو اورورک» عضو سابق مجلس نمایندگان از ایالت تگزاس به درخواست المانیتور برای اظهارنظر در این باره پاسخ ندادند. هر چهار نفر در سال ۲۰۱۵ به توافق هستهای رای مثبت دادند.
اما «جو بایدن» معاون سابق ریاست جمهوری آمریکا که انتظار میرود ماه آینده حضور یا عدم حضورش در انتخابات ۲۰۲۰ را اعلام کند، همچنان یکی از چهرههای اصلی توافق هستهای است.
وقتی ترامپ ماه میگذشته (۱۸ اردیبهشت) از برجام خارج شد، بایدن در بیانیهای اعلام کرد: صحبت از یک «توافق بهتر»، توهم است. سالها فشار تحریمها و دیپلماسی طاقت فرسا و حمایت کامل جامعه بین المللی زمان برد تا این هدف (توافق هسته ای) محقق شود. امروز هیچ یک از آنها را نداریم.
حمایت ادامه دار دموکراتها از برجام در حالی است که حمایت از سیاست خارجی ترامپ در نظرسنجیها با چالش مواجه است. نتایج یک نظرسنجی شبکه سی. ان. ان در هفته جاری نشان داد که رئیس جمهوری آمریکا در حوزه سیاست خارجی نمره مردودی گرفته است، به طوری که ۵۴ درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی سیاست خارجی او را تایید نمیکنند.
طبق نظرسنجی Morning Consult-Politico، حمایت از برجام در هنگام خروج ترامپ از آن به بالاترین حد رسیده بود، به طوری که ۵۶ درصد از پاسخ دهندگان حمایت خود را از آن اعلام کردند.
«دیلان ویلیامز» معاون ارشد «امور دولتی» در گروه لابیگری «جی استریت» میگوید: «رای دهندگان در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات انتظار دارند که نامزدها دیپلماسی را بر جنگ ارجح قرار دهند.»
«سیاست خارجی برای آمریکا» که یک گروه دیگر متشکل از مقامهای دوره اوباماست، همین موضع را دارد. «جسیکا سارستدت» سخنگوی این گروه بازگشت آمریکا به برجام را «یک عنصر مهم سیاست خارجی برای هر یک از نامزدهای دموکرات ریاست جمهوری» خواند.
«شورای ملی ایرانیان آمریکا» اندکی پس از انتخابات میاندورهای ماه نوامبر ۲۰۱۸ در آمریکا از نامزدهای انتخابات ۲۰۲۰ خواست «به روشنی بیان کنند که در صورت پیروزی تمایل دارند به برجام بازگردند.» «جمال عبدی» رئیس این شورا به المانیتور گفت که این سازمان «با تمام نامزدها در تماس خواهد بود تا تعهدات مشابهی را بپذیرند.»
ماه گذشته میلادی (فوریه) کمیته ملی حزب دموکرات قطعنامهای را تصویب کرد که خواستار بازگشت به برجام و «ازسرگیری تعهد آمریکا به توافقی شد که با همراهی متحدان به دست آمده است.»
المانیتور نوشت:، اما شکافهایی در حال پدیدار شدن است. گروهی معتقد هستند که آمریکا باید سریعا تحریمهای ترامپ را لغو کند و گروه دیگری میخواهند که دموکراتها از این تحریمها به عنوان اهرمی برای گرفتن امتیازات بیشتر از ایران استفاده کنند.
«رابرت آینهورن» مشاورسابق دولت اوباما در امور کنترل تسلیحات و «ریچارد نفیو» هماهنگ کننده پیشین تحریمها این مسائل را در شبکههای اجتماعی و تارنمای اندیشکده «آتلانتیک» مطرح کرده اند. احتمال میرود که آنها هفته آینده در اندیشکده «موسسه بروکینگز» یک پژوهش یکصد صفحهای منتشر کنند. آینهورن به المانیتور گفت: «مهم این است که در مورد چیزی که من آن را یک چانه زنی تازه هستهای مینامم، با ایران مشغول مذاکره شویم.»
برخی کارشناسان خاطرنشان میکنند که ایران در سال ۲۰۲۱ انتخابات ریاست جمهوری برگزار میکند و در شرایطی که آمریکا مسئول خروج خود از برجام است، غیرمحتمل است که ایران امتیاز بیشتری بدهد.
«جردبلانک» که در دولت اوباما بر اجرای برجام نظارت داشت، به «بی اعتمادی فزاینده به آمریکا به دلیل عدم پایبندی به برجام» و «پیچیدگی و همپوشانی» سیاستهای دو کشور اشاره کرده و میگوید: «پس از آنکه رئیس جمهوری جدیدی در سال ۲۰۲۱ آغاز به کار میکند، بلافاصله فصل انتخابات ریاست جمهوری در ایران شروع میشود.»