سازمان بهداشت جهانی در بیانیه ای که در رسانه های عراق منتشر شده است، اعلام کرد که بعد از آزمایش نمونه های آب در آزمایشگاه های الگو این سازمان در «امان» پایتخت اردن، مشخص شد که آب رودخانه فرات آلوده به مقادیر بالا فضولات، فلزات سنگین و درصد بالای آمونیاک است.
براساس این بیانیه، کارشناسان بهداشتی در سازمان جهانی بهداشت و وزارت بهداشت و محیط زیست عراق می گویند که این مواد مسمومیت زا فقط برای ماهی ها خطرناک هستند و خطری برای بهداشت عمومی انسان به شمار نمی روند.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که علاوه بر آزمایش آب، این سازمان درباره احتمال عامل ویروسی نیز به عنوان یکی از عوامل دیگر مرگ ماهی ها آزمایش هایی را انجام داده و تا هفته آینده نتایج آن مشخص می شود.
این بیانیه خاطرنشان ساخته است که سازمان جهانی بهداشت به درخواست وزارت بهداشت و محیط زیست عراق درباره علل مرگ ماهی ها و اثرات احتمالی ان بر انسان و محیط زیست دست به انجام این آزمایش ها زده است.
در 11 آبان ماه جاری هزاران تن ماهی پرورشی در استان بابل در 85 کیلومتری جنوب بغداد در حوضچه های مخصوص و متصل به رودخانه فرات با پدیده مرگ جمعی مواجه شدند و خسارت سنگینی به پرورش دهندگان ماهی وارد کردند.
حادثه مرگ جمعی ماهی ها در رودخانه دجله در مناطق استان دیاله و قفس های پرورش ماهی در بغداد نیز اتفاق افتاد که به دلیل حجم بالای مرگ و میر ماهی ها در رودخانه فرات، کمتر مورد توجه قرار گرفت.
سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که با کمک وزارت بهداشت عراق درصدد اتخاذ تدابیر پیشگیرانه مناسب برای برخورد با این گونه حوادث در آینده و کاستن از تبعات آن است.
پیشتر وزارت کشاورزی عراق علاوه بر آلودگی آب رودخانه دجله و فرات، پرورش غیر استاندارد ماهی در فضای قفس های پرورش ماهی و وجود نوعی قارچ یا باکتری را در آبشش ماهی ها که باعث خفگی و مرگ آنها می شود، از علل پدیده مرگ جمعی ماهی ها در عراق عنوان کرده بود.
وزارت کشاورزی و بهداشت عراق بعد از وقوع حادثه مرگ ماهی ها، یک کمیته مشترک برای شناسایی علل این پدیده ایجاد کردند و وزارت بهداشت و محیط زیست عراق متعاقب آن نمونه هایی از آب و ماهی های مرده را برای انجام آزمایشات به آزمایشگاه های سازمان جهانی بهداشت در اردن ارسال کرد.
به دلیل نگرانی های گسترده ای که این پدیده عجیب در سطح افکار عمومی عراق ایجاد کرد، مصرف ماهی در این کشور به طرز کم سابقه ای کاهش یافت تا جایی که قیمت هر کیلو ماهی از 8 دلار به 1 و کمتر از 1 دلار رسید امری که خسارت سنگینی بر پرورش دهندگان و فعالان در صنعت ماهی در این کشور به شمار می رفت.
برخی از رسانه ها و کاربران عراقی در شبکه های اجتماعی نیز از وجود توطئه ای خارجی برای تخریب منابع آبزیان عراق و ضربه زدن به صنعت پرورش ماهی در این کشور سخن گفتند و حتی مدعی شدند که عامل مرگ جمعی ماهی ها، ریختن سم در رودخانه فرات بوده است.
این پدیده به طور محدود نخست در قفس های پرورش ماهی در استان دیاله که در حاشیه رود دجله ایجاد شده اند، شروع شد اما به دلیل حجم بالای مرگ و میر در قفس های پرورش ماهی در منطقه «المسیب» در شمال استان بابل، این حادثه در رودخانه فرات وخیم تر گزارش شد.
دولت عراق از بیم انتشار عامل این بیماری، از حرکت ماهی های مرده با جریان آب رودخانه به استان های زیر دست به وسیله کمربندی های پلاستیکی جلوگیری به عمل آورد و از پرورش دهندگان خواست که ماهی های مرده را به جریان رودخانه رها نکنند بلکه آن را به خارج از آب انتقال بدهند.
این حادثه به دلیل تداوم نگرانی های عمومی همچنان بر صنعت پرورش ماهی در عراق اثر گذاشته و کمتر مردم تین کشور در حال حاضر میلی به مصرف ماهی دارند هرچند که تاکید شده است که این آلودگی بر سلامت انسان اثری ندارد.
