پس از خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هسته‌ای بسیاری از قراردادهای اقتصادی ایران با طرف‌های اروپایی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته و در این بین وزارت راه و شهرسازی که پس از برجام توافق‌های گسترده‌ای را برای بهبود شرایط حمل‌ونقل ایران در نظر گرفته بود، با مشکلاتی مواجه شده است.
به گزارش ایسنا، نامشخص بودن سرنوشت قراردادهایی بزرگ که به سرمایه‌گذاری و تامین منابع مالی لازم در این حوزه منجر می‌شد، یکی از اصلی‌ترین ابهام‌های پیش‌روی این وزارتخانه است. در کنار آن ایران چند قرارداد مهم برای خرید هواپیماهای جدید را نهایی کرده بود که به نظر می‌رسد در حال حاضر شانسی برای اجرا و نهایی کردن آنها وجود ندارد.
وزارت راه و شهرسازی در طول هفته‌های گذشته تلاش کرده صرفه‌نظر از آنچه در فضای بین‌المللی اتفاق می‌افتد، نگاه ایران به مسائل بین‌المللی را در دستور کار قرار دهد و در این راستا وزیر راه و شهرسازی در یادداشت جدید خود به ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است.
آخوندی در این یادداشت به تفاوت نگاه کلان در بررسی مسائل سیاست بین‌الملل پرداخته و مقایسه میان دو دیدگاه واقع‌گرایانه که براساس زور تعریف می‌شود و نگاه نهادگرایانه که قدرت نرم را بررسی می‌کند در دستور کار خود قرار داده است.
این عضو کابینه دولت دوازدهم در ابتدا به هدف اصلی برجام که همان استقرار صلح و امنیت ایران و منطقه بوده پرداخته و معتقد است: منتقدان دیروز برجام که امروز از لغو آن خوشحال هستند ولی نسبت به اجرایی نشدن ابعاد اقتصادی‌اش اعتراض می‌کنند، یک عامل بسیار مهم را فراموش کردند. در متن برجام آمده که ایران از فصل ۷ شورای امنیت سازمان ملل خارج می‌شود و این موضوع به معنای حفظ صلح و جلوگیری از جنگ در منطقه است. برجام توانسته تمام تحریم‌های چندجانبه که به پشتوانه قطعنامههای پی در پی سازمان ملل بوده را کنار بزند و این هدف به طور کامل اجرایی شده است.
در سوی دیگر اما رسیدن ایران به منافع اقتصادی حاصل از این توافق یکی دیگر از اهداف این قرارداد بوده که هنوز به دلیل سنگ‌آندازی‌ها اجرای آن ممکن نشده است.
وزیر راه و شهرسازی براین موضوع صحه می‌گذارد که مجموعه پنج کشور باقی‌مانده در توافق با ایران به دلیل منافع انباشته‌ای که در آمریکا دارد دست کم در عمل امکان ایستادگی تمام عیار در برابر این کشور را ندارد و همین موضوع باعث شده که منتقدان برجام که نمی‌توانند خوشحالی درونی خود را از این وضعیت پنهان کنند، جشن شکست برجام راه انداخته‌اند و این در حالی است که اتخاذ سیاست درست و قابل اقدام و حافظ امنیت و منافع ملی ایران برترین وظیفه حاکمیت است.
آخوندی در بخش دیگری از یادداشت خود به تفاوت نگاه کلان در عرصه سیاست بین‌الملل پرداخته است.
به اعتقاد وی، آنچه که دولت ترامپ پیگیری می‌کند مربوط به نگاه‌های واقع‌گرایانه است که هدف‌اش اعمال قدرت سخت و مستقیم علیه دیگر کشورهاست. در این شرایط دولت آمریکا تلاش می‌کند با اعمال زور مستقیم سیاست‌های خود را در سطح جهان اعمال کند و خروج‌شان از برجام نیز بخشی از این طرح کلان است.
وزیر راه و شهرسازی در این یادداشت سوال پرسیده که در نظم نوین جهانی تضمین اجرای قدرت چیست؟ و اگر دولتی بخواهد به شکل مستقیم اعمال زور کند و از نظام حقوق بین‌الملل سرپیچی کند دولت‌ها چه واکنشی در قبال آن باید داشته باشند.
به اعتقاد آخوندی در این فضا تصمیم اتحادیه اروپا بسیار تاثیرگذار خواهد بود. این اتحادیه امروز توان آن را ندارد که مستقیما در مقابل قدرت سخت آمریکا بایستد، اما در عین حال می‌تواند با یک اجماع جدی تلاش کند که قدرت خود را در سطح بین‌المللی حفظ کرده و به برجام پایبند بماند. تا زمانی که ایران و سایر طرف‌های حاضر در این توافق به تعهداتشان پایبند باشند برجام نیز حفظ خواهد شد و در این فضا لااقل تحریم‌های سازمان ملل بار دیگر علیه ایران اعمال نمی‌شود. این همان هدف بنیادین برجام است که برجای خود باقی مانده و حفظ آن بسیار مهم و حیاتی می‌کند، زیرا بازگرداندن قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران با مقاومت مدبرانه‌ای که علیه زورگویی‌های آمریکا اجرایی شده مغایرت خواهد داشت.
وزیر راه و شهرسازی در بخش پایانی یادداشت خود برجام را بهترین بدیل برای جنگ در خاورمیانه دانسته و این جمله را از موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا گرفته است.
وی معتقد است که موضع جدید آمریکا نه تنها صلح در منطقه را به خطر می‌اندازد که شرایط اتحادیه اروپا را نیز تغییر خواهد داد. اروپا در صورتی که به نظم جدید آمریکا در جهان تن دهد منافع بلندمدت خود را از دست خواهد داد و از این رو دلیل مقاومت اروپا را در مقابل آمریکا را باید در این نکته دید نه دوست‌داری ایران.
به گزارش ایسنا، در طول هفته‌هایی که از خروج رسمی آمریکا از برجام گذشته اتحادیه اروپا اعلام کرده که تا زمان پایبندی ایران به تعهداتش در این قرارداد باقی خواهد ماند و تمام دولت‌های این منطقه از این سیاست حمایت کردند.
این درحالی است که بسیاری از شرکت‌های اقتصادی اروپا از ترس تحریم‌های آمریکا ترجیح داده‌اند که عطای ماندن در ایران را به لغایش ببخشند.
شرکت‌هایی مانند توتال، زیمنس و ایرباس بخشی از این طرح کلان بودند که باید دید آیا در آینده با حمایت سیاسی دولت‌های اروپایی امکان همکاری با ایران را خواهند داشت یا خیر.
روز گذشته عباس عراقچی - معاون وزیر امور خارجه ایران – اعلام کرد که باقی‌ماندن ایران در برجام منوط به حفظ تعهدات طرف مقابل و تامین منافع ایران خواهد بود و از این‌رو ایران به طور دقیق وضعیت برجام را بررسی می‌کند.
