پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : رئیس منطقه کردستان عراق که بر اجرای همهپرسی جدایی از بغداد تأکید دارد، دولتهای عراق را در شراکت با اربیل شکستخورده دانست و تأکید کرد که گزینه همهپرسی در کرستان عراق، به دیگر کُردها در دیگر کشورها ربطی ندارد.
به گزارش انتخاب، «مسعود بارزانی» در دومین مصاحبه با روزنامهای عربی طی دو روز گذشته، بر اجرای همهپرسی جدایی از عراق، مجددا تأکید کرد.
او در مصاحبه با روزنامه «الاهرام» مصر، همه دولتهای متوالی عراق از دهه دوم قرن گذشته را در «شراکت حقیقی بین دو دو قوم اصلی» عراق (یعنی عربها و کُردها) شکست خورده توصیف کرد و مدعی شد که آنها (دولتهای متوالی) نه تنها مثل یک رقیب بلکه مثل یک دشمن با کردستان رفتار کردهاند.
بارزانی با اشاره به اقدام رژیم بعثی صدام در بمباران حلبچه، از آن به عنوان جنگ و نسل کشی یاد کرد وگفت: آنها (دولتهای عراق) همه نوع جنگی را از جمله نسلکشی را علیه ما به راه انداختند؛ مثل بمباران شیمیایی حلبچه یا اتفاقات انفال که بیش از 180 هزار شهروند کردستان قربانی آن شدند و 4500 روستای کُردنشین از مجموع 5 هزارتا نابود شد.
رئیس منطقه کردستان عراق افزود: بعد از سال 2003 [اشغال عراق توسط آمریکا و سرنگونی صدام]، آن را به فال نیک گرفتیم و به بغداد رفتیم تا با هم کشوری با شراکت و شهروندی حقیقی تأسیس کنیم و خسارتها را جبران کنیم. ما در تدوین قانون اساسی شراکت داشتیم اما در 14 سال گذشته از آن زمان تاکنون، دستاندرکاران در بغداد نشان دادند که در مسأله ما [کُردها] بهتر از همتایان خود در گذشته نیستند. همان سیاستهای گذشته را که حذف و به حاشیهراندن است بلکه سیاست ویرانگری را مثل آنچه در سهم بودجه کردستان بود، در پیش گرفتند و حقوق کارمندان را از 2014 قطع کردند که این هم نوعی دیگر از نسل کشی و ایجاد آشوب و متوقف کردن توسعه و شکوفایی اقلیم است.
مسعود بارزانی در توجیه تصمیمش برای اجرای همهپرسی گفت: اقلیم به دولت ما فشار آورد که تعامل با بغداد را تغییر بدهیم و برای جلوگیری از مشکلات و نزاعهای احتمالی، برای استقلال تلاش کنیم و از شراکت شکست خورده به همسایگی موفق منتقل کنیم خود را.
هدف از همهپرسی
بارزانی در پاسخ به این سوال کوتاه الاهرام که گفت «هدف از همهپرسی چیست؟»، گفت: یک کلام. استقلال.
بارزانی در پاسخ به سوالی دیگر درباره اینکه آیا اتفاقات بزرگی در منطقه در جریان است، ارتباطی با دعوت به همهپرسی دارد گفت، «آنچه در منطقه در جریان است، خیلی تأثیر دارد... داعش تروریستی، کردهای عراق و سوریه را هدف گرفت. مناطقی از کردستان را اشغال کرد. تلاش کرد با سوءاستفاده از قطع بودجه کردستان و با هدف تضعیف نیروهای پیشمرگه که از آموزش و تسلیح محروم شده بود، حال آنکه قانون اساسی عراق پیشمرگه را بخشی از نیروهای نظامی عراق میداند، تلاش کرد به اربیل [مرکز کردستان] و کرکوک و دهوک نزدیک شود. همه این اتفاقات به علاوهی رویکرد حذفگرایی بغدداد در قبال دیگر اقشار عراق که از طریق راههای سیاسی و فرقهگرایی انجام میدهد، و ترس از تبدیل شدن این اختلافات به جنگ، ما سراغ گزینه همهپرسی از ملت خود برای تعیین سرنوشتش رفتیم. این گزینه، راهی دموکراتیک مطمئنی طبق قوانین بینالملل است.
همهپرسی کردستان به کُردهای کشورهای دیگر ربطی ندارد
الاهرام پرسید «ایا بین کردهای سوریه و عراق و ایران و ترکیه درباره رؤیای کشور کُردی، اتفاقنظر هست؟» و بارزانی گفت: همه مردم کُرد آرزوی تعیین سرنوشت خود را دارند... و همچنین برگزیدن شکل رابطه با کشورهایی که -بر اساس توافق بدنام سایکسپیکو- بخشی از ساکنانش کُرد هستند. اینجا در عراق، مردم ما همهپرسی را برای نوع رابطهشان با برادران عراقی، شرکای ما در این کشور، برگزیدند. همهپرسی ما ربطی به سایر برادران کُرد در دیگر بخشها [=کشورها] ندارد. ما حل مشکلاتشان از راههای مسالمتآمیز و دموکراتیک را تأیید میکنیم.
بارزانی در پاسخ به سوالی درباره مخالفت بغداد با همهپرسی و نتیجه آن و نظر همسوی تهران و آنکارا با بغداد، گفت: ما به حق خود در زندگی با شیوهای انسانی، دموکراتیک و متمدنانه را عمل میکنیم. فکر نمیکنم که دنیای امروز چنین موضعی معکوسی را اگر به تعهداتش در حقوق بشر و ملتها احترام میگذارد، تحمل کند. ما با کسی نمیجنگیم. منطقه ما از سال 1991 مستقل خودمختاری است. شایستگی خود را در روابط مثبت و ممتاز با همسایگان ترکیهای، ایرانی، سوری و عراقی ثابت کرده. آن موضعی که همه [این کشورها] گرفتهاند، برای ما رد نتیجه همهپرسی تفسیر نشد یا حتی رد ایده آن. آنها [سران ایران، ترکیه، عراق] دیدگاههایشان را درباره مناسب نبودن زمان برگزاری همهپرسی مطرح کردند.
رئیس منطقه کردستان در خصوص موضع ترکیه در قبال همهپرسی نیز گفت، «سخنانی که در رسانههای [از سران ترکیه] نقل شده، ضد و نقیض است اما در کلیتش ضد اصل حقوق مردم کردستان نیست». او افزود که «روابط کردستان و همسایهاش ترکیه، خیلی خوب است. ما روابط تجاری و اقتصادی خیلی محکمی داریم. دوستان تُرک ما خوب به اهمیت اقلیم کردستان واقفند. برای همین همیشه با ما بودهاند و سرمایهگذاری کرده و هنوز هم میلیاردها دلار در کردستان سرمایهگذاری میکنند. آنها شرکای خوبی در بیشتر طرحهای ما هستند و رابطه ما با رئیس جمهور [رجب طیب] اردوغان نیز خوب و قدیمی است.
پیام بارزانی برای شش کشور و تشکر از ایران
الاهرا در سوال آخر پرسید، «پیام شما برای این کشورها چیست؟ عراق، ترکیه، سوریه، عربستان، ایران و مصر؟». بارزانی اینطور پاسخ داد:
برای بغداد:
ما در شراکت شکست خوردیم. بیایید در اینکه همسایگانی متحد باشیم، موفق شویم.
برای آنکارا:
کردستان پشتوانه رضایتبخش و امین شماست.
برای دمشق:
ما به گزینههای انتخابی ملت سوریه احترام میگذاریم و اختلافی با هم نداریم.
برای عربستان:
در سطح مردم و دولت و پادشاه، دوست و برادریم و دارای روابط محکمی هستیم.
برای تهران:
موضع آنان در روزی که عناصر داعش به کردستان حمله کردند، فراموش نمیکنیم. آنها اولین کسانی بودند که عملا ما را حمایت کردند و در کنار ما ایستادند.
برای قاهره:
روابط ما با قاهره تاریخی است. رهبر بارزانی در سال 1958 از طریق قاهره از مسکو به بغداد بازگشت و در آن زمان با عبدالناصر دیدار کرد.