"حسین جابری انصاری" معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 به سوالات مطرح شده درباره آخرین تحولات منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا و سیاست‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران پاسخ داد.
وی درباره مذاکرات آتش بس در سوریه گفت: بحران سوریه بیش از 5 سال است که ادامه دارد که یکی از دلایل ادامه و طولانی شدن آن این است که برخی از بازیگران آن معتقد هستند که از راه حل نظامی این بحران قابلیت حل دارد اما ایران از ابتدای بحران معتقد بود که از راه حل نظامی به جایی نخواهد رسید و راهی جز تصمیم گیری مردم سوریه درباره آینده کشور راهی وجود ندارد.
جابری انصاری ادامه داد: در طول 5 سال گذشته راه های مختلفی برای حل بحران ارائه شده اما بازیگران و کشورهای مختلف در تبدیل بحران سوریه به بحرانی همه جانبه نقش داشته و همچنان مسیر خود را برای حل نظامی این بجران ادامه می دهند. یکی از عوامل دیگر تعدد بازیگران بوده که باعث طولانی تر شدن راه حل ها شدن است. نکته اساسی دیگر در ادامه بحران این است که بحران سوریه از یک مسئله سوری یا منطقه ای به یک موضوع بین المللی تبدیل شده است و تراکم آنها باعث پیچیده تر شدن آن شده است.
وی افزود: من امروز بعد از ظهر با فیصل مقداد قائم مقام رئیس جمهور سوریه و بوگدانوف معاون وزیر امور خارجه سوریه گفت و گو داشتم. یکی از مهمترین ابعاد بحران سوریه بعد انسانی است که به دلیل درگیری شدیدی که بوجود آمده باعث ایجاد تلفات انسانی بالا شده است. با توجه به اهمیت بعد انسانی، مجموعه ای از رایزنی ها با همتایان خود داشته و آمادگی خود برای امدادرسانی در منتطق درگیری در حلب را ابراز داشته ایم و برخورد ابزاری و سیاسی با این مسئله نباید بشود.
جابری انصاری درباره آتش بس سوریه گفت: توافقی میان آمریکا و روسیه درباره ایجاد آتش بس بوجود آمد. دوره طولانی این گفت وگوها در جریان بود اما مشکلات اصلی درباره بحران و تناقض ها درباره رویکرد دو کشور درباره سوریه باعث طولانی شدن این گفت و گوها شد و در فاصله کوتاهی پس از رسیدن به توافق شاهد بروز مشکلاتی بودیم.
معاون وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد: هرگونه راه حلی درباره سوریه باید به طور همزمان باید سه بعد آن مورد نظر گرفته شود. یک بعد امنیتی و یک بعد سیاسی وی یک بعد انسانی دارد. در بعد امنیتی طرحی که به عنوان راه حل ابراز می شود باید درباره گروه های تروریستی طرحی را ارائه دهد. اگر طرحی نگاه همه جانبه به این موضوع نداشته باشد شاید آغاز شود اما شاید ادامه نیابد. همچنین پروسه سیاسی مورد توافق طرفین ارائه شود و بعد انسانی نیز باید از طریق طرحی حل شود.
وی افزود: زمانی که توافق به نتیجه نرسید دچار مشکل شد. بعد از حمله آمریکا به ارتش سوریه به دیرالزوم این توافق شکست خورد. بعد از آتش بس و توافق و در حدود یک ساعت مکان های استقرار ارتش سوریه در دیرالزور مورد بمباران قرار گرفته شد و به سادگی اعلام شد که خطایی انجام شده و یک ساعت پس از این حمله داعش به مواضعی که آمریکا حمله کرد سیطره یافت. اتفاقی بودن حمله آمریکا به ارتش سوریه را نمی شود توجیه کرد. در یک ساعت یک موقعیت شناخته شده که مدت هاست در اختیار ارتش سوریه است و برای ائتلافی که مدت هاست سوریه در حال عملیاتی است پذیرش این چنین عملیاتی یک امر اتفاقی باشد تحلیل منطقی ندارد و می شود نتیجه گرفت که این عملیات اتفاقی نبوده است.
وی گفت: در رایزنی هایی که در دمشق و در مسکو داشتم درباره ابعاد مختلف تحولات در سوریه با همتایان خود گفت و گوهای مفصلی را داشتم. این توافق میان دو رقیب یا دو بازیگر عمده که سیاست خاص خود را در سوریه دارند بوده است. این توافق از همان آغاز در محک آزمون بود. یک رویکرد از سوی آمریکا وجود دارد که از تروریسم در راستای اهداف خود استفاده می کند و به دنبال تغییر سیاسی در سوریه است و رویکرد دیگر در سوریه، روسیه است که معتقد است که مشکل اصلی سوریه، تروریسم است. تناقض این دو دیدگاه در بحث های شورای امنیت و دیگر مذاکرات بوده است.
وی گفت: دیر یا زود مسله سوریه باید از طریق سیاسی حل شود و می بایست با کنار گذاشتن راه حل های نظامی و مبتنی بر گفت وگوها سوری- سوری انجام شود. مهم این است که ملتزم به ملزومات و ضرورت های راه حل سیاسی باشند و باید به استفاده ابزاری از تروریسم باید خاتمه داده شود و رویارویی با تروریسم باید در برنامه کاری بازیگران گنجانده شود.
وی گفت: طبیعی است که تا زمانی که پیش شرط هایی درباره مذاکرات سوریه مطرخ می شود این به معنای ادامه بحران است. بنا نیست که هیچ بازیگر خارجی نظرات خود بر ملت سوریه تحمیل کند. اگر بازیگران خارجی معتقدند که این بحران یک فاجعه انسانی بوده باید به نتایج این ایده ملتزم بوده و بازیگران خارجی باید گفت و گوهای سوری- سوری را تسهیل کنند.
جابری انصاری ادامه داد: برخی یا بسیاری از بازیگران از گروه های تروریستی به عنوان ابزاری برای تحقق اهداف خود استفاده می کنند. کمک تسلیحاتی و مالی و پشتیبانی از گروه های تروریستی توسط این بازیگران انجام می شود. استفاده ابزاری از ابعاد انسانی بحران سوریه از دیگر اقدامات این بازیگران است. در واقع ترکیبی از تروریسم و استفاده ابزاری از مسئله انسانی باعث ایجاد استانداردهای دوگانه در زمینه سوریه شده است. تنها سر و صدا کردن و از موضوع انسانی به عنوان ابزاری در دیپلماسی کفایت نمی کند.
وی درباره موضع ایران درباره مذاکره با گروه های سوری گفت: ما معتقد هستیم که هر گروه سیاسی که به دنبال حل مسالمت آمیز بحران سوریه باشد می تواند در روند سیاسی و حل بحران مشارکت داشته باشد و هر گروهی که به طور اشکار استفاده از تروریسم را در عمل نفی کند و پایبندی خود در گفت و گوهای سوری- سوری نشان دهد قابلیت مشارکت در حل بحران را خواهد داشت. گروه های ترویستی که بر ادامه تحریب و ویرانی سوریه تاکید دارند و با هر گونه راه حل سیاسی در سوریه مخالف هستند خود را از هرگونه راه حل سیاسی کنار گذاشته اند. در عرصه سوریه شاهد تغییر نام ها، پرچمها، علایق و شخص ها هستیم.
معاون وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: در طول بحران، ایران راه حل هایی را ارائه کرده و دیدارها و گفت وگوهایی را با گروه های مختلف و نمایندگان سازمان ملل را داشته است. البته توافقی که اخیرا میان آمریکا و روسیه حاصل شد ایران در آن دخالتی نداشته است. ما اعلام کرده ایم که از آتش بس در سوریه استقبال می کنیم البته آتش بسی که واقعی باشد. ایران در طول بحران سوریه مذاکراتی با گروه های معارض سوریه داشته است. گفت وگوهای اخیر گفت وگوهای ما نبوده و میان آمریکا و روسیه انجام شده است. ما در طول یک سال اخیر گاها در جریان این گفت وگوها قرار می گرفتیم. مذاکره با مخالفان سوریه بخشی از برنامه ایران برای حل بحران روسیه بوده است.
وی گفت: تاکید بر تمایز میان گروه های تروریستی و گروه های میانه رو بوده است. برخی از بازیگران منطقه ای زمانی که درباره گروه های میانه رو صحبت می کنند در واقع درباره گروه های تروریستی صحبت می کنند. در واقع در این رویکرد تروریسم به تروریسم خوب و بد تقسیم می شوند. روسیه میل بر این موضوع است که گروه های میانه رو، گروه هایی هستند که به دنبال حل مسالمت آمیز بحران سوریه هستند. اما بازیگران دیگر گروه های تروریستی را مخالفان میانه رو توصیف می کنند حال آنکه این گروه های با جبهه النصره در ارتباط هستند. به نظر می رسد که با مفاهیم بازی می شود. مطلب روشن است. هر گروهی که ابزار تروریسم برای تحقق اهداف خود به کار می برد گروه تروریستی است.
