تهران؛ پایتخت سگ‌های رها شده استان

پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : اگر ساکن مناطق 1، 4، 5، 18 و 22 باشید شاید در تاریکی شب با سگ‌های ولگرد مواجه شده باشید، سگ‌هایی که عموما با جثه‌های بزرگ سبب وحشت ساکنان این مناطق می‌شوند. امروز روند رو به رشد سگ‌های بدون صاحب، ولگرد و رها شده در بسیاری از مناطق شهری و روستایی از مشکلات بهداشتی و اجتماعی محسوب می شوند و حضور آزادانه آنها در محیط‌های عمومی نظیر خیابانها، محله‌ها و بوستان‌ها و... پذیرفته نیست.

به گزارش ایسنا، هر چند امروز سگ ها تنها یک حیوان خانگی نیستند و به یار باوفای انسان های تنها، دوست صمیمی و عصای دست نابینایان و بیماران، همپای شکارچیان، همراه چوپان ها، همرزم سربازان در جنگ، همکار خستگی ناپذیر پلیس و لاینفک گروه های امدادی در سوانح طبیعی تبدیل شده‌اند اما همین حیوان همراه انسان می‌تواند موجب بروز بیماری هایی همچون هاری، سالک یا لیشمانیوز جلدی، کیست هیداتیک، بیماری های انگلی و قارچی شود. در حقیقت بیماری های مشترک میان سگ و انسان می تواند سیستم ایمنی را در انسان درگیر کند لذا باید علاوه بر کنترل جمعیت آنها درخصوص تماسشان با افراد خاص مانند نوزادان، افراد مسن و افرادی که به تازگی جراحی پیوند عضو داشته‌اند توجه ویژه‌ای شود.

شهر تهران درحال حاضر پذیرای سگهای بدون صاحب شهرستان های همجوار خود از جمله کرج، شمیرانات، رباط کریم، پاکدشت، اسلامشهر، ری و ورامین است. از معضلات و مشکلات افزایش جمعیت سگ‌های بدون صاحب شیوع بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان و خطر حمله و گزش، سلب آسایش و آلوده کردن محیط است که لزوم کنترل اصولی این حیوانات را نشان می‌دهد.

سگ‌ها دارای قابلیت تولید مثل بالا هستند، در نتیجه عدم نظارت در کنترل جمعیت سگها و اجرا نشدن برنامه های کنترلی موجب می شود به سرعت جمعیت این حیوانات افزایش یافته و مخاطرات یاد شده را برای شهروندان به همراه خواهد داشت. در شهر تهران مسئولیت مستقیم کاهش و کنترل جمعیت سگها بر عهده شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر به نمایندگی از شهرداری تهران است.

سگهای بدون صاحب معمولا در دو گروه با رفتار دوستانه و خجالتی و رفتاری کاملا تهاجمی و خطرناک  با عنوان سگهای گزند دسته بندی می شوند. گروه اول حیواناتی هستند که با دیدن مردم دم تکان می دهند و دوست دارند از دست مردم چیزی به عنوان غذا برای خوردن دریافت کنند اما گروه دوم با رفتاری تهاجمی روزها فعالیت کمتری دارند و بخش اصلی بیداری و جستجوی غذا را در ساعات پایانی شب انجام می دهند.

اما وفور سگهای بدون صاحب در محیط های شهری و روستایی و یا حاشیه شهرها خسارت های اقتصادی، بهداشتی و اجتماعی فراوانی به همراه دارد. نبود قوانین حمایت کننده از حقوق حیوانات و بر خورد قانونی با متخلفین و پرورش دهندگان و فروشندگان غیرمجاز این حیوانات و عدم نظارت و کنترل سازمان های ذی صلاح بر مراکز فروش حیوانات خانگی سطح شهر، از بین رفتن زیستگاه طبیعی این حیوانات در اثر گسترش شهرها و احداث صنایع، کارخانجات و کارگاه ها و... در حاشیه و حریم شهرها، عدم کنترل و نظارت و کمبود مراکز درمانی حیوانات و نبود فرهنگ مراجعه به دامپزشک از سوی صاحبان این نوع حیوانات به منظور اقدامات کیلینیکی و عقیم سازی و... باعث شده معضلات وجود این حیوانات دوچندان شود.

اقدامات شهرداری تهران درخصوص کنترل و کاهش جمعیت سگ های بدون صاحب

شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران به نمایندگی از شهرداری بر اساس ماده 15 قانون شهرداری ها که بر جلوگیری از شیوع امراض ساریه انسانی و حیوانی و اعلام اینگونه بیماری ها به وزارت بهداری و دامپزشکی و شهرداری های مجاور هنگام بروز آنها و دور نگهداشتن بیماران مبتلا به امراض ساریه و معالجه و دفع حیواناتی که مبتلا به امراض ساریه بوده و یا در شهر بلاصاحب و مضر هستند تاکید می کند، مسئولیت مستقیم کنترل و مبارزه با سگ های بدون صاحب را در شهر تهران با هدف ارتقای بهداشت عمومی و جلوگیری از سرایت امراض ساریه را برعهده دارند.

توقف صید و شکار سگهای بدون صاحب با اسلحه گرم

یکی از روش های کنترل جمعیت سگ های بدون صاحب در گذشته صید و شکار این حیوانات به وسیله اسلحه گرم بود که مورد اعتراض شهروندان و گروه های مدافع حقوق حیوانات بود، بر همین اساس و با تغییر دیدگاه و رویکرد مدیریتی در شهرداری تهران و دستور العمل ابلاغی از سوی سازمان شهرداری ها و دهیاری های وزارت کشور از دیماه سال 1392 زنده گیری سگ های بدون صاحب آغاز شد.

در همین راستا رضا قدیمی مدیرعامل شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران با اشاره به انقاد درخصوص استفاده از شلیک مستقیم برای امحاء سگ ها می‌گوید: طی سه سال گذشته کشتار سگ های ولگرد در شهر تهران به هیچ عنوان انجام نشده است و  در این زمینه نیز ۶۰ نیروی جوان آموزش دیده اند. عمده مناطقی که وجود سگ در آنها گزارش شده و براساس بازدید کارشناسان تایید شده است، مناطق 1، 5، 15، 18، 21 و 22 است که این مناطق جزو آلوده‌ترین مناطق شهر از این منظر محسوب می‌شوند.

وی افزود: شهرهای اطراف تهران در خصوص جمع آوری سگ های رهاشده اقدامی انجام نمی دهند و پایتخت در محاصره ورود سگ ها از روستاها و شهرهای اطراف است. به طوری که می توان گفت تهران میزبان سگ‌های ولگرد است.

قدیمی با بیان اینکه کلینیک سیار سگ های بدون صاحب برای درمان و واکسیناسیون این سگ ها راه اندازی شده است، ادامه داد: در اطراف شهر تهران جنگل های زیادی داریم که محل زندگی سگهای بدون صاحب است که شهرداری تهران با راه اندازی کلینیک سگ های بدون صاحب در این زمینه گام موثری برداشته است.

وی گام نخست در راه حمایت از حقوق حیوانات را آموزش های صحیح و مناسب به شهروندان می‌داند و می‌گوید: فرهنگ سازی لازمه صیانت از حقوق حیوانات است. حیوانات حقوق اخلاقی و قانونی معینی دارند و هر شهروند باید پیش از برعهده گرفتن سرپرستی سگ یا هر حیوان دیگری مهارت ها و شیوه های نگهداری از آن را آموزش ببیند.

وی افزود: در طرح زنده گیری سگ های بدون صاحب به وفور با سگ های نژاد دار و اصیلی روبه رو می شویم که در سطح شهر رها شده اند؛ این در حالی است که اگر صاحبان آن سگ ها پیش از قبول سرپرستی حیوان مجهز به کلیه روش ها و اطلاعات نگه‌داری از حیوان خانگی می شدند، دیگر شاهد بروز چنین صحنه هایی در سطح شهر نبودیم.

به گزارش ایسنا، این شرکت پس از زنده گیری این سگها معاینات و آزمایش های پزشکی را روی آنها انجام می دهد و در صورت سالم بودن از این سگها برای فعالیت هایی همچون سگ کار و نگهبان و... استفاده می کند و یا پس از عقیم سازی و انجام جراحی مربوطه به متقاضیان واجد شرایط و صلاحیت دار با اخذ تعهدنامه و طی مراحل قانونی واگذار می‌کند. در این مراحل اگر سگ هایی دارای بیماری تشخیص داده شوند با روش مرگ با ترحم امحاء خواهند شد.

حافظی: سالانه ۹ هزار سگ ولگرد در تهران زنده‌گیری می‌شود

رحمت‌الله حافظی، رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران نیز در گفتگو با ایسنا تاکید کرد: سالانه ۹ هزار سگ ولگرد در تهران به صورت زنده گرفته می‌شوند، یعنی ماهانه حدود ۷۵۰ سگ در تهران توسط شهرداری زنده‌گیری می‌شوند.

وی با اشاره به نادرست بودن صحبت‌های مطرح شده در خصوص اتلاف سگ ها گفت: بر اساس گزارش‌های ارایه شده، سگ‌ ها به صورت زنده گرفته می‌شوند و با نظارت سازمان محیط زیست معدوم می‌شوند.

وی تاکید کرد: معدوم کردن سگ‌های ولگرد از طریق روش‌ های استاندارد تعریف شده انجام می‌شود و از تیراندازی در این مورد استفاده نمی‌شود.

عملیات زنده گیری سگها و مداوای آن ها به طور کامل انجام نمی‌شود

البته اردوان پورمحمدی، مدیر کنترل حیوانات شهری شهرداری تهران درباره انتقادات با موضوع افزایش سگهای ولگرد در برخی محلات تهران گفت: در مناطق شمالی به دلیل تعداد زیاد باغ‌ها با مشکل سگهای ولگرد رو به رو هستیم. بسیاری از باغداران از سگ‌ها نگهداری می کنند، از سوی دیگر این باغ‌ها تبدیل شده است به محلی برای پناه سگ‌ها.

وی افزود: وقتی سگ‌ها به این مکان‌ها فرار می‌کنند، نیروهای شهرداری اجازه ورود به باغ‌ها را ندارند و عملیات زنده‌گیری سگ‌ها و پروسه مداوا و عقیم‌سازی آن‌ها کامل نمی‌شود.

پورمحمدی ادامه داد: با این حال این‌گونه نیست که این مکان‌ها به صورت کامل رها شود، ما دائم در مناطق حاشیه‌ای و باغات نیرو داریم و رسیدگی به آن‌ها صد در صد در دستور کار ماست.

وی با اشاره به اولویت‌های مرکز کنترل حیوانات شهری شهرداری تهران گفت: اولویت‌های اصلی ما پیام‌های مردمی در سامانه‌های ۱۳۷ و ۱۸۸۸ است. اما به صورت روزانه ۱۰ اکیپ ما در مناطقه حاشیه‌ای مانند، ۱، ۲، ۵، ۱۸، ۲۱ و ۲۲ حضور دارند و این رصد به صورت روزانه انجام می شود. اما باز هم تاکید می‌کنم اولویت با پیام‌های مردمی است که هر صبح به صبح اکیپ‌ها بر اساس مشاهدات و پیام‌های مردمی ارسال می‌شود و بعد از آن گشت‌زنی داریم.

وی با اشاره به زمان حضور برای زنده گیری سگ‌ها گفت: جدول زمان بندی ما برای زنده گیری سگ‌ها در فصول مختلف سال متفاوت است. این زمان‌ها نیز بر اساس برنامه غذایی سگ‌هاست. این روزها که هوا به سمت گرم شدن می‌رود، سگ‌ها معمولا در وسط روز در معابر نیستند. به همین دلیل گشت زنی ما از ساعت حدود ۴ صبح آغاز می‌شود تا ۹ صبح  ـ غیر از موارد خاص ـ ادامه دارد.