پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در پايان بهمن ماه 1394، ضريب فزاينده نقدينگي
به 6.645 رسيد. بدين ترتيب ضريب فزاينده نقدينگي نسبت به پايان سال 1393، 11.4
درصد افزايش يافت كه در مقايسه با رشد دوره مشابه سال 1393كه 12 درصد بود؛ 0.6
واحد درصد كاهش نشان مي دهد.
به گزارش خبرنگار انتخاب اقتصادی، ضريب فزاينده نشاندهنده ميزان خلق پولي است كه
سيستم بانكي قادر است به ازاي هر واحد پول بانك مركزي ايجاد كند. افزايش خلق پول
توسط بانكهاي تجاري نشانهاي از جو مثبت اقتصاد است بدان معنا كه با خروج از ركود
اقتصادي، سيستم بانكي چابكتر از گذشته كار كرده و اعتبارات مورد نياز اقتصاد را
برآورده كرده است. اما به نظر نمیرسد
که این نگاه مبتنی بر واقعیت باشد.
اگر اینگونه باشد، ابتدا بايد این جو مثبت خود
را روی سرعت گردش پول که نشاندهنده میزان چرخش پول در دست مردم است، آشکار کند. بدین
معنی که وقتی بانک مرکزی به طور کامل بر روی پایه پولی سیطره دارد و اقتصاد با خروج
از رکود نیازمند نقدینگی است، چرا تنها ضریب فزاینده افزایش مییابد اما سرعت گردش
پول تغییر محسوسی نمیکند؟
برخلاف این نظر، سياستگذار
سناریویی را دنبال میکند که در آن سیستم بانکی، با توجه به نظارت شدید بر پایه پولی،
به سراغ منابعی رفته که آنها بر ضریب فزاینده اثر گذاشته است. گویی نقدینگی اسب سرکشی
است که سیاستگذار بند سمت راست لگام را میکشد، اما چون سمت دیگر را رها کرده، اسب
از حرکت بازنمیایستد. اما کدام منبع است که بانکها به سراغش رفتهاند و میتوان بخشی
از افزایش ضریب فزاینده را ناشی از آن دانست: ذخایر اضافی.
بر اساس آخرين آمار موجود، حجم نقدينگي در پايان بهمن ماه سال 94 به
975 هزار ميليارد تومان رسيد كه در مقايسه با اسفند ماه سال 93 از رشدي برابر 24.7
درصد برخوردار بود. همچنين نقدينگي در 12 ماهه منتهي به بهمن سال 94، 28.7 درصد
رشد داشت. رشد نقدينگي در 12 ماهه منتهي به بهمن 93، 31.8 درصد بود كه 10.1 واحد
درصد از رشد 31.8 درصدي نقدينگي در دوره مزبور به افزايش پوشش آماري و شمول بانك
قوامين و موسسات اعتباري كوثر و عسگريه مربوط بوده و به معني افزايش واقعي نقدينگي
در اقتصاد تلقي نميشود.
پايه پولي در بهمن 94 نيز با رشدي برابر 12 درصد نسبت به اسفند 93 به
146 هزار ميليارد تومان رسيد كه نسبت به رشد دوره مشابه سال 93 برابر 6.2 واحد
درصد افزايش نشان ميدهد. خالص داراييهاي خارجي بانك مركزي با 11.7 درصد افزايش و
سهمي فزاينده برابر 14.1 واحد درصد در رشد پايه پولي، مهمترين عامل فزاينده رشد
پايه پولي در 11 ماهه سال 94 بوده است.