واي فاي هاي شهري با توجه به قابليت ارايه سرعت و کيفيت بالا و گاه رايگان، نسبت به نسل هاي سوم و چهارم موبايل از يک سو و امکان پشتيباني از ابزارهاي فاقد سيم کارت همچون لپ تاپ و تبلت ها از سوي ديگر تا اندازه زيادي در جهان محبوب شده اند.
به گزارش عصر ايران، در بسياري از کشورهاي پيشرفته جهان ديگر استفاده از واي فاي در فضاهاي شهري نظير ميدان ها و ايستگاه هاي اتوبوس به امري عادي تبديل شده است.
به همين منظور شهرداري هاي شهرهاي بزرگ سعي مي کنند با ارايه واي فاي شهري، رضايت خاطر هرچه بيشتر شهروندان خود را کسب کنند. در همين راستا برخي دانشگاه ها به دانشجويان، واحد آموزشي خود را هرچه مجهزتر معرفي کنند. با تمام اين احوال اما واي فاي شهري همچنان به صورت گسترده در کشور به اجرا در نيامده است و همواره با موانعي رو به رو بوده است.
انحصاري که شکست
اپراتور رايتل که انحصار نسل هاي سوم و چهارم موبايل را در اختيار خود داشت، تنها موجب عقب ماندگي کشور در ارايه خدمات نسل هاي پيشرفته موبايلي نشده بود، بلکه اين اپراتور به واسطه حمايت هاي دولتي توانسته بود بي سر و صدا انحصار واي فاي شهري را هم به دست آورد. انحصاري که موجب شد تا بار ديگر فعالان حوزه اينترنت نتوانند در پروژه واي فاي شهري ورود پيدا کنند. اگرچه از نتيجه و دستاوردهاي اين انحصار رايتل هم خبري نشد.
به هر ترتيب با پايان يافتن انحصار رايتل بر واي فاي شهري در کنار نسل سوم و چهارم موبايل از شهريور ماه 93 بار ديگر اميدها براي ورود ساير اپراتورها براي ارايه واي فاي شهري جاني تازه گرفتند. اما اين که با پايان يافتن انحصار واي فاي شهري چه ميزان پيشرفت در اين عرصه خواهيم داشت هنوز مشخص نيست.
بازيگران متنوع، متقاضي ارايه واي فاي شهري
اما با وجود انحصار مذکور ارايه واي فاي درون شهري در حال حاضر چندين دانشگاه کشور در محيط دانشگاه به دانشجويان خود واي فاي رايگان ارايه مي دهند. حضور و وجود واي فاي رايگان در بسياري از هتل ها، کافه ها و رستوران هاي کشورمان نيز به امري عادي بلد شده است. در همين راستا شهرداري تهران هم با ارايه واي فاي در اتوبوس بي آرتي خط اتوبوس علم و صنعت- شهيد براري که بيش از 10کيلومتر طول دارد و بيشترين ميزان مسافران آن هم دانشجو هستند طرح ارايه واي فاي شهري را در سطحي کوچک به بوته آزمايش گذاشته است تا در صورت گرفتن نتيجه مثبت، آن را در ساير خطوط بي آر تي هم توسعه دهد. از سوي ديگر و به تازگي يکي از اپراتورهاي موبايل هم در تفريحگاه توچال تهران البته در حجمي محدود اقدام به ارايه واي فاي شهري رايگان کرده است.
کمي قبل معاون وزارت ارتباطات نيز درخصوص برنامه هاي وزارت ارتباطات براي توسعه واي فاي شهري صحبت کرده و وعده داده بود که به زودي بيشتر نقاط پرترافيک مجهز به واي فاي مي شوند. اين مقام مسوول همچنين از ابلاغ برنامه اي براي ايجاد واي فاي شهري در نقاط مرکزي تهران شامل حدفاصل چهارراه ولي عصر تا ميدان انقلاب خبر داده بود که قرار است تا پايان امسال اجرايي شوند.
داود زارعيان سخنگوي شرکت مخابرات ايران هم در مصاحبه اي در اواخر دي ماه سال گذشته گفته بود اين شرکت قصد دارد با ايجاد تغييراتي در کاربري کيوسک هاي تلفن که استفاده از آنها به شدت کاهش پيدا کرده بود از طرف آنها را حفظ کند و از سويي به کمک اين کيوسک ها واي فاي شهري به مردم ارايه کند. زارعيان همچنين در گفت و گو با خبرنگار عصر ارتباط از اجراي واي فاي شهري به صورت پايلوت در حرم امام رضا (ع) در مشهد خبر داد. براين اساس مشترکان همراه اول مي توانند با حضور در اين مکان و روشن کردن اينترنت خود از خدمات واي فاي اين اپراتور استفاده کند.
اگرچه به گفته سخنگوي مخابرات اين شرکت هنوز برنامه روشني براي ارايه واي فاي در معابر پرتردد تهران ندارد.
وي با تاکيد بر اين که همراه اول مجوزهاي لازم براي ارايه واي فاي شهري را از رگولاتوري کسب کرده است در پاسخ به اين سوال که مهم ترين بازيگر ارايه واي فاي شهري اپراتورها، مخابرات يا شهرداري ها هستند، گفت: «طبق قانون اپراتورهايي که مجوز دارند مي توانند واي فاي شهري ارايه دهند.» به هر تقدير روشن است که پروژه ايجاد واي فاي شهري مورد توجه است و نظر به اعلام آمادگي چندين شرکت فعال حوزه آي تي براي به انجام رساندن آن بسياري از مردم منتظر ورود زودهنگام واي فاي هاي شهري در ابعاد وسيع در کشور هستند. اما با توجه به وجود مدعيان و بازيگران متعدد و برخي ابهامات سرانجام اين طرح چندان روشن نيست.
قوانين مبهم درخصوص نحوه ارايه واي فاي شهري
بايد توجه داشت که توسعه و گسترش اين فناوري با تمام مزيت ها و فوايدش نيز به دور از آسيب ها و خطرات احتمالي نيست. يکي از خطرات احتمالي آن اين است که اگر واي فاي شهري گسترش زياد داشته باشد مي توان سهم ديگر اپراتورها از بازار پرشتاب مصرف اينترنت را تحت تاثير قرار دهد.
شايد براي جلوگيري از همين اتفاق بوده که رگولاتوري قوانين سفت و سختي در اين رابطه وضع کرده است. بر اين اساس کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات ملي مصوبه اي استفاده از فناوري واي فاي شهري را به دو نوع درون ساختماني و برون ساختماني تقسيم کرده است.
براساس اين مصوبه، رگولاتور شرايط و محدوديت هايي براي ارائه خدمات واي فاي برون ساختماني قايل شده است؛ از جمله اينکه گفته شده که شرکت هاي ارايه کننده خدمات اينترنت فقط با هماهنگي سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي مي توانند در مناطق روستايي و ساير نقاطي که شرکت هاي ديگر تمايلي به ارايه خدمات اينترنت ندارند با استفاده از فناوري واي فاي نسبت به ارايه خدمات اينترنت به صورت برون ساختماني اقدام کنند. البته اگر اين مصوبه به اين شکل اجرا شود اسم آن را هرچه که بشود گذاشت نمي توان آن را پروژه واي فاي شهري آن طور که در جهان معمول است ناميد چرا که تمام محيط هاي شهري را شامل نمي شود.
در نهايت اين که سال گذشته بود که رگولاتوري اعلام کرد، دارندگان پروانه هاي ارايه خدمات ارتباطي و فناوري اطلاعات مي توانند از فناوري WiFi براي ارايه خدمات اينترنت استفاده کنند. البته رگولاتوري شرايطي را براي اين مهم تعريف کرد از جمله آن که اگر در پروانه آنها يا براساس مصوبات کميسيون تنظيم مقررات ارتباطات، ارايه خدمات يا استفاده از بستر فناوري WiFi مجاز دانسته شده باشد، مي توانند با رعايت مقررات پروانه راديويي عمومي اين کار را انجام دهند. شرکت متقاضي همچنين پس از دريافت مجوز از اداره کل تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي منطقه مربوط به خود و ساير مجوزهاي لازم مانند مجوز شهرداري براي نصب دکل، مي تواند اقدام به ارايه واي فاي شهري کند.
نکته قابل توجه اين که ارايه کنندگان خدمات موظف هستند هويت شخص حقيقي استفاده کننده در محيط هاي درون ساختماني و برون ساختماني را شناسايي کنند.
به هر روي پروژه واي فاي شهري در ايران هرچند براي شروع با استقبال خوبي از سوي شرکت هاي فناوري محور، شهرداري ها، مخابرات و اپراتورها و کاربران بالقوه اين فناوري در ايران مواجه شده است اما با توجه به پيچيدگي هاي ذاتي اين فناوري و نياز به همکاري تنگاتنگ سازمان هاي متولي و مربوطه و البته رگولاتوري از سوي ديگر، امري ساده نبوده است و دورنماي روشني را ارايه نمي دهد.
