پیامدهای منفی عضویت در شبکه‌های اجتماعی

یک کارشناس ارشد روانشناسی گفت: استفاده افراطی از شبکه‌های اجتماعی بحران تبعات مختلفی مانند بحران هویت، حسادت، اختلافات زناشویی و عذاب وجدان و تجربه‌ طردشدن دارد.

مهدی ملک محمد افزود: گروهی از روان‌شناسان و محققان دانشگاه میشیگان امریکا در تحقیقی دریافته‌اند که احساس تنهایی، نارضایتی از زندگی و افسردگی - که یک چرخه معیوب را تشکیل می‌دهند- از پیامدهای حضور فراوان در شبکه‌های اجتماعی است. به گفته‌ این روان‌شناسان، دلیل بوجود آمدن این چرخه این است که افراد به دلیل احساس تنهایی به شبکه‌های اجتماعی پناه می‌برند.

وی در ادامه گفت: افراد در شبکه‌های مجازی با اشخاصی مواجه می‌شوند که به ظاهر به نظر نمی‌رسد که حس آنها را داشته باشند یا وضعیت اقتصادی یا اجتماعی بسیار بهتری نسبت به آنها دارند، بنابراین احساس تنهایی‌شان بیشتر و به دلیل وضعیت درماندگی که برایشان ایجاد می‌شود به افسردگی مبتلا می‌شوند.

این روانشناس با اشاره به تحقیقات انجام شده اظهار کرد: بر اساس این پژوهش‌ها شبکه‌های اجتماعی، نسلی را با آرزوی گرفتن بازخورد دائمی در زندگی پرورش می‌دهد، استفاده‌ زیاد از این شبکه‌ها باعث بحران هویت کاربران می‌شود؛ چرا که آن‌ها از این شبکه‌ها می‌آموزند بی‌صبرانه در انتظار توجه بی‌درنگ سایرین به خود باشند.

حسادت و اختلافات زناشویی

وی در ادامه گفت: بسیاری از افراد از طریق شبکه‌های اجتماعی ‌نامزد یا همسرشان را زیر‌نظر می‌گیرند. در یک تحقیق مشخص شده است که 35 درصد از کاربران فیس‌بوک معتقد هستند که فیس‌بوک باعث ایجاد احساس حسادت به‌طور مستقیم در روابط عاشقانه‌ آنها شده است.

این روانشناس اضافه کرد: تحقیقات جدیدی که توسط دانشکده حقوق مارتی مونیال آمریکا صورت گرفته است نشان می‌دهد که در برخی از ایالت‌های این کشور، 80 درصد درخواست‌های طلاق به استناد موارد غیراخلاقی که در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود، بوده است.

عذاب وجدان و تجربه‌ طردشدن

ملک محمد گفت: بر اساس نتایج یک تحقیق، 63 درصد اعضای شبکه‌های اجتماعی پاسخ به درخواست افزودن دیگران را در لیست دوستان‌شان را به تاخیر می‌اندازند، از هر 10 نفر سه نفر با رد‌ کردن این درخواست دچار عذاب‌وجدان می‌شوند و 12 درصد اصلا دوست ندارند چنین درخواستی دریافت کنند. نتایج یک تحقیق دیگر نیز نشان می‌دهد افرادی که درخواست دوستی‌شان در فیس‌بوک رد می‌شود، همان‌قدر ناراحت و آزرده می‌شوند که رد شدن در زندگی واقعی آنها را ناراحت می‌کند.

وی تاکید کرد: این روزها بسیاری از دانشجویان و دانش‌آموزان در سراسر جهان به اطلاعاتی که به وفور در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، تکیه و استناد می‌کنند. بر اساس یافته‌های روان‌شناسان تربیتی و کارشناسان حوزه آموزش این اتکا و استناد، سطح یادگیری، توانایی و انگیزه برای تحقیق را کاهش می‌دهد.

افت تحصیلی

این روانشناس با اشاره به تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر دانش‌آموزان و دانشجویان گفت: دانش‌آموزان و دانشجویانی که درگیر شبکه‌های اجتماعی می‌شوند، تمرکزشان بر درس کاهش می‌یابد و افت تحصیلی گریبان‌گیرشان خواهد شد. طبق نتایج یک تحقیق که در سال 2012 توسط گروهی از روان‌شناسان به سرپرستی دکتر گراهام جونز در انگلستان انجام شده است، دانشجویانی که در روز بیش از دو ساعت در شبکه‌های اجتماعی وقت خود را سپری می‌کنند در مقایسه با دانشجویان دیگر که این کار را انجام نمی‌دهند، در سطح معناداری افت تحصیلی بیشتری را تجربه می‌کنند.

کاهش ارتباطات واقعی

ملک محمد اضافه کرد: زمان زیادی که برخی افراد در شبکه‌های اجتماعی مجازی می‌گذرانند، باعث می‌شود زمان کمی برای ارتباط آنها با دیگران در دنیای واقعی باقی بماند. این مسئله موجب کاهش مهارت‌های ارتباطی آنها می‌شود. بر اساس نتایج تحقیقات مختلف، این افراد قادر نیستند به درستی و به طور موثر با دیگران ارتباط برقرار کنند. مهارت‌های ارتباطی موثر و مناسب برای موفقیت در دنیای واقعی کلیدی است.

کاهش تسلط بر مهارت‌های کلامی و خواندن و نوشتن

وی در ادامه گفت: کاربران شبکه‌های اجتماعی اغلب از کلمات عامیانه و جملات کوتاه شده که مناسب این شبکه‌ها است، استفاده می‌کنند. آنها بعد از مدتی به ادبیات خاص ارتباطات اینترنتی و ویژگی‌های زبانی مخصوص به دنیای مجازی متکی می‌شوند. به همین دلیل تسلط آنها بر مهارت‌های کلامی و خواندن و نوشتن کاهش می‌یابد.

این روانشناس با بیان اینکه کاربران شبکه‌های اجتماعی گاهی اوقات گذر زمان را فراموش می‌کنند، اظهارکرد: زمان کاربران به‌راحتی تلف می‌شود و این موضوع سبب می‌شود که آنها برای پرداختن به حوزه‌های شغلی یا تحصیلی‌شان وقت کافی نداشته باشند.

وی با اشاره به گفته‌ گراهام جونز، روان‌شناس انگلیسی گفت:‌ اغلب کاربران شبکه‌های اجتماعی وعده‌های غذایی کافی و خواب مناسبی ندارند. آنها به میزان زیادی قهوه یا چای برای بیدار‌ ماندن مصرف می‌کنند و این کار برسلامتی‌شان تاثیر منفی می‌گذارد.

ملک‌محمد در پایان مطلب خود در مجله سپیده دانایی اظهارکرد: طبق نتایج تحقیقات روان‌شناسان گفت‌وگوی خشمگینانه در شبکه‌های اجتماعی با مانع کمتری نسبت به دنیای واقعی مواجه است و بنابراین افراد به راحتی خشم‌شان را بروز می‌دهند.