از
به‌کارافتادن ماشین نظامی اسراییل علیه مردم بی‌دفاع غزه چند هفته
می‌گذرد. از موشکباران به خانه‌های مردم شروع شد. به فاصله تقریبا کوتاهی
اسراییل کار را به حمله زمینی کشاند. کشتار زن و کودک و پیر و جوان در خانه
و خیابان و حتی مدرسه و بیمارستان هرروز گسترده‌تر می‌شود. این‌بار اما
برخلاف کشتارهای مردم فلسطین به دست نظامیان اسراییل در 70-60 سال گذشته،
اخبار و تصاویر و گزارش‌های این وقایع خونبار در هزارتوی انحصارات معدود
خبری پنهان نمی‌ماند. از مهم‌ترین تفاوت‌های حمله نظامی اخیر اسراییل به
فلسطینی‌ها این است که این‌بار توسعه فراگیر وسایل ارتباطی جدید، مانند
شبکه‌های اجتماعی همچون فیس‌بوک، توییتر، اینستاگرام و... و فرستنده‌های
متعدد تلویزیونی ماهواره‌ای، چشم مردم جهان را می‌گشاید بر آنچه با
گلوله‌ها و توپ‌ها و تانک‌ها و موشک‌های اسراییلی بر سر فلسطینی‌های غزه
می‌آورند.
به گزارش انتخاب؛ امروزه دنیای جدید اطلاعات، از طریق شبکه‌های اجتماعی بیش از هر
زمان دیگری مردمان اغلب کشورها را آگاه و وجدان و اخلاق عمومی را در برابر
رفتارهای جنایت‌بار اسراییل بیدار و بیزار کرده است. در دنیای ارتباطاتی
امروز، کشتار غزه امتحانی تازه است برای حقوق بین‌الملل و حقوق بشر قرن
بیست‌ویکم در روابط بین‌الملل. آیا نظم بین‌الملل، که سررشته‌اش در اختیار
سازمان ملل، شورای امنیت و قدرت‌های بزرگ صنعتی است، در همسویی با وجدان و
اخلاق بر اساس عدالت و انصاف و قواعد حقوق بین‌الملل و معیارهای حقوق بشر و
موازین انسانی، از کشتار بیشتر جلوگیری می‌کند و به احقاق حقوق قانونی
مردم غزه اهتمام می‌کند یا به سیاق گذشته، پنهان و آشکار، معیارهای حقوقی و
اخلاقی را بر اساس جلب هرچه بیشتر منافع به بوته فراموشی می‌سپارد تا
اسراییل بکند هرآنچه می‌خواهد؟ در روابط بین‌الملل همچنان قدرت است که
همه‌چیز را تعیین می‌کند، نه حقوق یا اخلاق یا حقوق بشر.
تاکنون
قطعنامه‌های فراوانی در سازمان ملل متحد علیه دولت اسراییل به تصویب رسیده
است. ازجمله قطعنامه‌های 212، 242، 252، 338، 393، 446، 452، 476، 478 و
تعداد زیادی قطعنامه دیگر. اما در روابط بین‌الملل به‌ندرت بوده است که
اراده‌ای استوار و عملی برای اجرای این قطعنامه‌ها به کار افتد. همیشه در
نظریه حقوقی در زمره کسانی بوده‌ام که معتقدند حقوق بین‌الملل عمیقا و به
لحاظ ساختاری تابع قدرت بین‌الملل است و چیزهایی مانند «اخلاق» کاملا
تحت‌تاثیر منافع قدرت‌ها در روابط بین‌الملل قربانی است. بر همین اساس است
که هر کشوری، از جمله خود ما، وقتی می‌تواند در روابط بین‌الملل از خود
دفاع کند و اثر بگذارد که با رعایت زبان روابط بین‌الملل قدرت سیاسی و
اقتصادی داشته باشد. غیر از اینکه کشتار غزه از نظر حقوقی نقض خیلی از
قواعد و موازین حقوق بشر و حقوق بین‌الملل است، این‌روزها وجدان و اخلاق
مردم و روشنفکران خیلی کشورها نیز رفتار اسراییل علیه مردم بی‌دفاع غزه را
محکوم و جنایت‌بار می‌داند.
حالا باید کمی منتظر ماند و دید واکنش رسمی و حقوقی نظم بین‌الملل،
خصوصا سازمان‌ملل متحد، آمریکا و دولت‌های اروپایی این‌بار چگونه است؟
آیا رواج تبلیغی چیزهایی مثل اخلاق و کرامت انسانی و حقوق بشر موجب
می‌شود برای اولین‌بار تصمیمی قدرتمند علیه جنایت‌های جدید اسراییل و احقاق
حقوق جنایت‌دیدگان غزه گرفته شود یا آنکه همچون گذشته و همیشه دولت‌های
قدرتمند با ترجیح منافع خود، با توجیه‌گری راه را برای توسعه‌طلبی اسراییل
باز نگه می‌دارند. آیا این‌بار در موضوعی تا این اندازه انسانی و بزرگ،
حقوق بین‌الملل می‌تواند به آنچه خود در باب حقوق انسان‌ها می‌گوید وفادار
بماند و در تقابل میان اخلاق و قدرت، جانب اخلاق و انسانیت را بگیرد و با
ضمانت‌های اجرایی مستحکم در برابر جنایت بایستد؟
سابقه نشان می‌دهد که هربار اسراییل به جان و مال و اراضی مردم فلسطین
یورش برده است، نظم بین‌الملل آنقدر منفعل عمل کرده است تا اسراییل به تمام
یا اکثر اهداف خود دست یابد. همه نشانه‌ها می‌گویند که بعید است این‌بار
هم چیزی غیر از این اتفاق افتد.
منبع: شرق
