در گذشته هاي نه چندان دور سفره هاي افطار با
نان و پنير، خرما و سبزي، زولبيا و باميه، آش و شله زرد، ده ها مهمان را
سير مي کرد. اما اين روزها ضيافت هاي تشريفاتي که عنوان افطاري را يدک
ميکشد آن قدر رنگ و لعاب متفاوتي دارد که به ابزاري براي چشم و هم چشمي
ميزبان و مهمان تبديل شده است و واي به روزي که با پول بيت المال به اين
چشم و هم چشمي ها دامن زده شود. سرو انواع غذاهاي تجملاتي و حتي فرنگي،
دسر، ميوه و بستني در کنار نان و پنير و سبزي چهره متعارض و دوگانه اي به
سفره ها داده که از يک طرف تداعي کننده سنت هاي ديرين است و از طرف ديگر،
ريشه در اسراف و تبذير دارد، چرا که بسياري از اين غذاها دست نخورده باقي
مي ماند و دور ريخته مي شود.
حتماً تا به حال به فلسفه روزه ماه رمضان فکر کرده ايد. ولي نميدانم چرا
برخي از ما ناخودآگاه به گونه اي رفتار مي کنيم که انگار روزه داشتن فقط
امساک از خوردن و آشاميدن در بازه زماني خاص است؟ نمي خواهم مانند ديگران
به روزه داري چشم، گوش، زبان و ساير اعضاي بدن اشاره کنم (که آن هم در جاي
خود اهميت فراواني دارد) بلکه روي صحبتم اين بار با افرادي است که با پهن
کردن سفرههاي رنگين مي خواهند چند ساعت گرسنگي را طوري جبران کنند که گويا
مدت هاست غذايي نخورده اند.
قبول کنيد خيلي از ما يادمان مي رود هدف روزه چيست و فکر مي کنيم همين که
چندساعتي از خوردن و آشاميدن دوري کنيم روزه مان قبول است و بعد از آن
آزاديم هرچيزي که مي خواهيم بخوريم و سفره هاي رنگارنگ پهن کنيم و به چشم و
هم چشمي فاميل ،انواع غذاها را براي افطار حاضر کنيم. در احاديث بسياري
درباره فوايد افطاري دادن شنيده ايم اما افطاري بعضي ها آنقدر با اسراف و
تبذير همراه است که ثواب آن را از بين مي برد. منظورم همان سفره هاي رنگيني
است که با ضيافت هاي تشريفاتي مجالس عروسي رقابت ميکند.در اين ميان عده
اي هم با پول بيت المال به بهانه هاي مختلف و به اسم مراسم فرهنگي، مراسم
تجليل و تقدير و... سفره ها و ميزهاي مجلل غذا مي چينند و عده اي از
اطرافيان خود را سر اين سفره ها مينشانند و با خود مي پندارند ثواب افطاري
دادن نصيب شان مي شود. سفره هاي پرتجمل به بهانه برخورداري از ثواب افطار
مسئلهاي نيست که در شان نظام اسلامي باشد و بدتر آن که عمده اين ريخت و
پاش ها نيز از کيسه بيت المال و مردم باشد.
در حقيقت، ما مسلمانان روزه مي گيريم تا ياد بگيريم نفس و تمايلات خود را
کنترل کنيم. مي خواهيم از مال حلالي هم که در اختيار داريم براي مدتي صرف
نظر کنيم تا ياد بگيريم به مال مردم دست درازي نکنيم نه اين که با يک سرپوش
به بيت المال دست ببريم و پولي که مي تواند دردي از مردم دوا کند را صرف
ريخت و پاش هاي بيهوده کنيم. نبايد روزه داري را گرسنگي و تشنگي کشيدن معنا
کنيم بلکه بايد آن را تمريني بدانيم براي آمادگي دربرابر شرايط سخت؛ چه در
کمبودهاي مادي زندگي و چه در مقابل وسوسه هاي نفساني و آزمايش هاي الهي!