تهران، جهنم دوست داشتنی

محیط زیست فقط رفت و روب شهری و نظافت شهری نیست
مشاور معاون شهردار تهران در پاسخ به این سوال که چه دغدغه ای نسبت به سلامت شهروندان تهران و چه گله ای از جایگاه فعلی مدیریت محیط زیست در شهرداری تهران دارید، گفت: متاسفانه جایگاه محیط زیست در شهرداری تهران به دلیل نوع نگاهی که از جهت ساختار تشکیلاتی شهرداری به آن شد، مناسب نبود و متاسفانه ستاد محیط زیست زیر مجموعه خدمات شهری قرار گرفت. وقتی نگاه ما به محیط زیست فقط مساله خدمات شهری باشد، بخشی از جنس خدمات شهری، محیط زیستی می شود. محیط زیست فقط رفت و روب شهری و نظافت شهری نیست. اعتقادم این است که تعریف محیط زیست عبارت است از آنچه که فرآیند زیستن را احاطه کرده است. وقتی این تعریف محیط زیست است پس شهرداری تهران نباید محیط زیست را تقلیل بدهد در حد یک اداره در خدمات شهری که پررنگ ترین بخش آن را روی مبارزه با جانوران موذی متمرکز کند.

نوروزی با اشاره به اینکه بسیاری از فعالیت های شهرداری تهران محیط زیستی است. گفت: احداث مترو، راه اندازی اتوبوس BRT، مدیریت هوشمند ترافیک، راه اندازی دفاتر خدمات الکترونیک، اینترنتی کردن پرداخت عوارض و دریافت قبوض پسماند، باز کردن گره های بزرگراهی با ساخت راه و پل همه فعالیت های محیط زیستی هستند. گفت: وقتی تونلی افتتاح می شود در راستای کاهش ترافیک، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هوا، فعالیتی در جهت حفظ محیط زیست انجام گرفته است. ولی متاسفانه به دلیل اینکه چنین فعالیت هایی نهادینه شده است، عملا عده ای به خودشان اجازه می دهند فعالیت های محیط زیستی در تهران را زیر سوال ببرند.

در ادامه مشاور محیط زیست معاون ترافیک شهردار تهران با اشاره به فعالیت های صورت گرفته در 8 سال گذشته در زمینه محیط زیست گفت:  اعتقاد دارم اگر قرار باشد بین کل فعالیت های دولت و شهرداری تهران در این هشت سال اخیر مقایسه انجام بگیرد و هر کدام فعالیت های محیط زیستی خود را در یک کفه ترازو قرار دهند، عمیقا اعتقاد دارم فعالیت های محیط زیستی شهرداری تهران در 8 سال گذشته، نه تنها کمتر از دولت نیست، حتما سنگین تر از کل فعالیت های محیط زیستی دولت طی هشت سال اخیر است.

وحید نوروزی با اشاره به اینکه از سال ۱۳۸۵ به سمت مشاور محیط زیست منصوب شده است در پاسخ به این سوال که حمل و نقل عمومی شهر تهران چقدر مربوط به زمان مدیریت فعلی شهرداری می شود گفت: بدون شک اگر مدیریت کنونی نبود، حتی نیمی از مترو و BRT و حمل و نقل عمومی فعلی، باکیفیتی که هم اینک دارد وجود نداشت.

وی به خاطره ای از نصب خط یک BRT اشاره کرد و گفت: ما در سرمای بسیاری شدیدی، یکی دو ما قبل از افتتاح خط یک همه ایستگاه ها را ساختیم. ایستگاه های بین میدان امام حسین و میدان آزادی را دیده اید که از جنس شیشه و استیل است، و این ایستگاهها در یک فضای دیگری ساخته شد. هر کدام سه تکه یا چهارتکه بود که با کفی هایی حمل می شد و در جایگاه خودش مستقر می شد. روز چهارشنبه شهردار آمد و به معاونت حمل و نقل و ترافیک گفت که نصب را شروع کنید. ما به شهردار اعلام کردیم گفتیم این بیست و شش الی هفت ایستگاه را ظرف سه ماه می توانیم نصب کنیم. که شهردار تهران به ما گفت: سه ماه خیلی زمان خوبی است، ولی شنبه هم عیدغدیر خم و تعطیل است از شما انتظار دارم یکشنبه در شهر تهران این ایستگاه ها را نصب شده ببینم! و سه ماه تبدیل به چهار روز شد.

وحید نوروزی با اشاره به اینکه مترو پاک ترین و محیط زیستی ترین مدل حمل و نقل عمومی است گفت: درباره مترو این قدر از کارشکنی ها گفته ایم مردم خسته شده اند، از سال ۸۴ تا کنون به اندازه کل راه اندازی مترو تا قبل از سال ۸۴ خط مترو ساخته شده است. تاثیر مترو و اتوبوس در کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا را اگر با تناژ آلایندگی را حساب کنیم و تاثیر مرگ و میر آن را برآورد کنیم به عددهایی می رسیم که نشانگر فعالیت های زیست محیطی بسیار مطلوب و ارزشمند شهرداری تهران است.

بعد از تصادفات دومین عامل مرگ و میر آلودگی هواست/ تهران را با مکزیکوسیتی مقایسه می کنیم
در شهر تهران و در کشور ما، بعد از تصادفات دومین عامل مرگ و میر آلودگی هواست. اما ما تهران را با نیویورک مقایسه نمی کنیم، حتی خودمان را با توکیو مقایسه نمی کنیم. ما تهران را با مکزیکوسیتی پایتخت مکزیک مقایسه می کنیم. این شهر 8 سال پیش آلوده ترین شهر دنیا بود، اکنون جزو بیست شهر تمیز جهان است و سالانه جوایز مختلف مدیریت شهری می گیرد. این شهر توانسته با قوانین و مصوبات مناسب و داشتن عزم خود را به این مرحله برساند.

وی با اشاره به وضعیت هوای تهران گفت: هم اکنون در لس آنجلس به اندازه جمعیت تهران خودرو تردد می کند. یعنی سرانه تعداد خودرو ۲ تا ۲.۵ خودرو به ازای هر نفر است، ولی هوای لس آنجلس هیچ وقت مثل هوای تهران نیست. آمار مرگ و میر بر اثر آلودگ هوا به شدت پایین است، با وضع مقررات مناسب، خودرو هایی در دنیا تولید می شوند که اگر مقابل اگزوز آنها نفس بکشید از هوای شهر تهران هوای تمیزتری را تنفس می کنید. هم اکنون شهر لینفن واقع در شانکسی چین آلوده ترین شهر جهان است و متاسفانه تهران بین ده شهر آلوده جهان قرار دارد. و درمیان پایتخت ها دربین آلوده ترین پایتخت های دنیا هستیم.

شهرداری با اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل بطور مستمر مخالف است
نوروزی در پاسخ به این سوال که چرا با وضعیت فعلی هوای تهران اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل به صورت مستمر و جاری اجرا نمی شود گفت: ما با اجرای این طرح زوج و فرد از درب منازل آن هم به صورت دائم مخالفیم؛ و شهرداری تهران قبول ندارد که طرح زوج و فرد از درب منزل در تمام طول سال برای همه شهروندان اجرا شود. چون راه حل کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک این روش نیست. بنده بارها گفته ام، در مسابقه بین تولید خودرو و ساخت خیابان حتما خودروسازان برنده اند. ظرف کمتر از یکی دو سال همه خانه ها دارای دو خودرو می شوند و طرح زوج و فرد هم تاثیرش را از است می دهد. وقتی زوج و فرد از درب منزل انجام بگیرد یا کلا ممنوعیت تردد اتفاق می افتد، تنها در شرایط بحران و اضطرار جواب می دهد در غیر این صورت این یک مسکن کاملا موقتی است و به هیچ عنوان به عنوان یک راهکار اصلی هرگز توصیه نمی شود.

وحید نوروزی درباره قانون ورود به محدوده طرح و ترافیک به خبرنگار الف گفت: این قانون مصوب سال ۱۳۷۴ مجلس شورای اسلامی است. این محدوده در مرکز شهر است. به دلیل وجود ساختمان ها و وزش کمتر باد و کمبود جریان هوا، همیشه آلودگی هوا در این منطقه حبس می شود. برای اینکه شهروندان ساکن در محدوده مرکزی شهر، بتوانند زندگی آرامتری داشته باشند و حداقل هوای سالم تری تنفس کنند، تصویب شد که خودروهای کمتری به این محدوده ورود کنند و چون بازار و اکثر فعالیت های دولتی و بانکی و اداری در این قسمت قرار دارند، ما می توانیم تنها ورود خودروها را به این محدوده کاهش دهیم.

در حال حاضر حدود چهار سال است که سقف خودروی مجاز به این محدوده تغییر نکرده است. و حتی سالیانه کاهش یافته است. هم اکنون ۱۵۰۰۰ طرح برای سال ۹۲ تدارک دیده ایم؛ که شهروندی اگر سالی یک بار، دوبار، سه بار کار ضروری دارد بتواند وارد محدوده طرح ترافیک شود. و ثانیا اشخاصی که نیاز به حمایت دارند مثل معلولین و بیماران خاص، جانبازان، خبرنگاران، آژانس‌ها، وانت بارها با تعرفه بسیار ناچیزی آرم دریافت می کنند. در حقیقت از شرکت ها و اشخاص حقوقی پول بالایی گرفته می شود که اسم این کار فروش آرم نیست بلکه این عوارض ورود به محدوده طرح ترافیک است. یعنی اگر من که ماشین ندارم یک عارضه ای در اثر خودروی شما به من یا به شهر من وارد بشود، عوارضی که بابت ورود از خودروها گرفته می شود طبق تعرفه شورای شهر صرف حوزه ترافیک و حمل و نقل عمومی می شود. این آرم روزانه و هفتگی در راستای عدالت نسبی است. تمام مردم تهران می توانند ثبت نام کنند، قیمت آن هم قیمت قابل قبول است؛ ضمن اینکه ۷۰ تا ۸۰ درصد سهیمه ها را ارگان ها و نهادهای دولتی می گیرند؛ ۲۰% می ماند برای اشخاص دیگر و من فکر می کنم این یکی از الزامات مدیریت ترافیک در هسته مرکزی شهر است که باید به سمت حذف آرم سالیانه پیش برود، سیاست ما در این سه سال این بوده است که تا می توانیم آرم روزانه را زیاد و آرم سالیانه را حذف کنیم.

تهران یک جهنم دوست داشتنی است
نوروزی در پاسخ به خبرنگار الف که از وی پرسید: به نظر شما هم تهران یک جهنم دوست داشتنی است؟ گفت: حتما موافقم. یکبار با آقای دکتر کردوانی در تلویزیون حضور داشتیم که ایشان این جمله را گفتند. واقعا تهران یک جهنم دوست داشتنی است. البته اگر عزم ملی وجود داشته باشد، تضمین می کنم ظرف پنج سال آلودگی هوای تهران می تواند به حد بسیار مطلوب برسد. به حد روزهایی که آسمان آبی را می بینیم و لذت می بریم.

وی به تقسیم بندی روزهای سال اشاره و روزهای سال را به دسته های پاک، سالم، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و در نهایت خطرناک تقسیم بندی کرد و گفت: در سال ۹۰ کمتر از تعداد انگشت های یک دست در تهران روز "پاک" داشتیم. و هم اکنون تعداد روزهای "سالم" بسیار بیشتر از تعداد روزهای پاک است. تعطیلات در تهران قاعدتا زمانی اتفاق می افتد که وضع هوا به مرحله ناسالم برسد، اما اخیرا استانداری رویه ای درپیش گرفته که درصورتی که با تعطیلی شهر وضعیت به "بسیار ناسالم" نخواهد رسید، تهران را تعطیل می کند.

آب پاشی هوای شهر تهران، طنز و رویای دوستان دولتی بود
وی در ادامه گفتگو با الف درباره طرح های عجیبی که در یکی دو سال گذشته درباره کاهش آلودگی هوای تهران بویژه آب پاش و ایجاد باران مصنوعی و طرح های مشابه مطرح شده است، گفت: این طرح ها، طرح شهرداری نیست. رویاهای دوستان دولتی ما است. البته ما اسم آن را می گذاریم رویا و طنز کودکانه. آب پاشی هوای شهر تهران از آن دسته طنزهایی بود که بنده متاسفانه باید بگویم که ۱۵-۲۰ سال آینده در کتب تاریخچه آلودگی هوا به عنوان یکی از
اقدامات طنز حتماً تدریس خواهد شد. این ابتکار، انحصاراً ابتکار سازمان محیط زیست کشور بود و مجری و متولی آن هم همین سازمان بود و شهرداری تهران بشدت با آن مخالفت داشت. و برای ما معماست که فردی که این طرح را ارائه کرده چه کسی بود. البته ما می دانیم که کیست ولی اسمش را معما می گذاریم. طرح مه پاشی، طرح مشخص دوستان ما در استانداری تهران بود. و این اوج بی تقوایی بود که این طرح را به عنوان پیشنهاد شهرداری تهران عنوان کردند. شهرداری تهران شاه کلیدش برای کاهش آلودگی هوا حمل و نقل عمومی، پاک و انبوه براست.

پراید پرترددترین خودرو در تهران است که استاندارد یورو 2 دارد
هم اکنون بیشترین خودرویی که در شهر تهران تردد می کند پراید است. خودرو پراید از نظر استاندارد آلایندگی به هر جایی خودش را برساند به یورو ۴ نمی رسد. پراید با یورو ۲ در حال تولید است و طبیعی است که بعد از ۵ سال عمرش می تواند پایان یافته تلقی شود. پراید خودرویی است که مصرف سوخت پایینی دارد ولی اصلاً ایمن نیست. و وقتی ۵-۶ سال کار می کند انتشار آلاینده های آن هم قابل توجه می شود. ولی طبیعی است که از یک خودروی کاربراتوری چند ده برابر آلودگی کمتری دارد. متاسفانه در حالی که در تمام دنیا بعد از پنج سال خودرو فرسوده می شود تازه در کشور ما قانونی تصویب می شود که بعد از پنج سال باید معاینه فنی بشود.

نوروزی در پایان درباره سوالی مربوط به تولید بنزین و خودروی متناسب با استاندارد یورو 4 در کشور اینگونه پاسخ داد: بنزین یورو۴، روزانه بیست میلیون لیتر در کشور در حال تولید است. بنده می دانم که درحال تولید است اما چندین بار از دوستان وزارت نفت پرسیده ام در کجای تهران عرضه می شود؟ هنوز پاسخ نگرفته ام. اما اعتقاد دارم که وزارت نفت نسبت به وزارت صنعت ما بسیار پیشقدم است. و جمله آخر من هم این باشد که تولید برخی خودروها در سال حمایت از تولید ملی به اعتقاد بنده عین خیانت در تولید ملی است.