تلسکوپ «کاشف تاریکی» به روی جهان چشم باز کرد

«اقلیدس»، تسلکوپ فضایی جدید اروپا، اولین تصاویر خود را به زمین ارسال کرده است.

مهندسان دوربین‌های این رصدخانه ۱.۴ میلیارد یورویی را به کار انداخته‌اند تا یک دوره آزمایشی را شروع کنند. این تلسکوپ عکسی با زاویه باز از ستارگان و کهکشان‌ها گرفته است.

اقلیدس (یوکلید) زمانی که به درستی راه اندازی شد شروع به تهیه یک نقشه سه بعدی از کیهان خواهد کرد، به این امید که ماهیت ماده و انرژی به اصطلاح تاریک را فاش کند.

این دو پدیده ظاهرا شکل و انبساط کیهان را تعیین می‌کنند.

اما اینکه دقیقا از چه جنسی هستند هنوز به درستی روشن نیست.

نه ماده تاریک و نه انرژی تاریک مستقیما قابل ردیابی نیستند، در نتیجه «اقلیدس» باید از شیوه‌های غیرمستقیم برای پی بردن به خواص آنها استفاده کند.

این تلسکوپ که در روز اول ژوئیه از کِیپ کاناورال در فلوریدا آمریکا پرتاب شد به نقطه‌ای در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین گسیل شده است، جایی که از نظر گرانشی برای رصدخانه‌های فضایی «دنج» به حساب می‌آید چون به سوخت کمتری برای حفظ موقعیت در آن نیاز دارند.

این موقعیت موسوم به «نقطه دوم لاگرانژ» همچنین از نوسان‌های نوری و دمایی که رصدخانه‌های نزدیک‌تر به زمین تجربه می‌کنند در امان است.

تلسکوپ جیمز وب که پیشتر پرتاب شده بود هم در همین موقعیت پارک شده است.

تصاویر آزمایشی که سازمان فضایی اروپا روز دوشنبه منتشر کرد توسط دو دوربین اقلیدس تهیه شده است.

این تلسکوپ دارای یک ابزار نور مرئی به نام «وی آی اس» است و یک ابزار فروسرخ به نام «ان آی اس پی» دارد.

اثر تخیلی از اقلیدس؛ این تلسکوپ شش سال وقت دارد نقشه سه بعدی از یک سوم آسمان تهیه کند

در عکس های زاویه باز (کوچکتر از ماه کامل) هر دو ابزار ستارگان و کهکشان‌های بی‌شماری دیده می‌شود.

اگر در عکس‌های «وی آی اس» دقیق شوید، می‌توانید ردهای کوچک زیادی را ببینید. اینها ناشی از ذرات انرژی یا اشعه‌های کیهانی هستند. این ذرات به حسگرهای دوربین برخورد می‌کنند و ردی به جا می‌گذارند.

زمانی که اقلیدس تهیه نقشه سه بعدی را شروع کرد، مسئولان این ردها را پاک می‌کنند.

هرچند ماده تاریک مستقیما قابل ردیابی نیست، اما اخترشناسان از وجود آن اطمینان دارند چون آثار گرانشی آن را بر ماده مرئی می‌بینند.

برای مثال اگر به خاطر حضور ماده تاریک نبود کهکشان‌ها قادر به حفظ شکلی که دارند نبودند.

هرچند این ماده مستقیما قابل رویت نیست، تلسکوپ می‌تواند توزیع آن در کیهان را با بررسی تاثیر خفیفی که بر انحنای نور کهکشان‌های دوردست دارد ارزیابی کند.

انرژی تاریک مفهومی خیلی متفاوت از ماده تاریک است.

این «نیروی» مرموز ظاهرا عامل شتاب گرفتن انبساط کیهان است. تشخیص وجود و تاثیر آن در سال ۱۹۹۸ توسط سه دانشمند انجام شد که به خاطر آن جایزه نوبل گرفتند.

اقلیدس با نقشه‌برداری از توزیع سه بعدی کهکشان‌ها این پدیده را بررسی خواهد کرد.

می توان از الگوهای موجود در خلا بزرگ میان این اجرام به عنوان نوعی «خط کش» برای اندازه‌گیری انبساط در طول زمان استفاده کرد.

منبع: بی بی سی