نتایج یک تحقیق: چرت کوتاه روزانه برای مغز مفید است و به تاخیر روند پیری کمک می‌کند

نتایج یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که خواب کوتاه یا به اصطلاح چرت روزانه برای مغز انسان مفید است و به تاخیر در روند پیری کمک می‌کند.

این تحقیق که توسط دانشمندان دانشگاه یو‌سی‌اِل لندن (دانشگاه کالج لندن) انجام شده است، نشان می‌دهد که مغز افرادی که دقایقی از روز را به خواب کوتاه یا چرت روزانه اختصاص می‌دهند، ۱۵ سانتیمتر مکعب در مقایسه با دیگران بزرگ‌تر است؛ امری که معادل تاخیر در روند پیری بین سه تا شش سال است.

با این حال، دانشمندان توصیه می‌کنند که مدت چرت روزانه بایستی کمتر از نیم ساعت در روز باشد.

اما یافتن زمان برای خوابی کوتاه در بسیاری از مشاغل دشوار و دردسرساز است؛ مخصوصا در فرهنگ کاری که چرت زدن سر کار را ناپسند می‌داند.

دکتر ویکتوریا گارفیلد از دانشگاه یوسی‌اِل لندن یافته‌های این تحقیق را «بسیار تازه و هیجان‌انگیز» توصیف کرده و گفته است: «تحقیقات ما نشان می‌دهد که همه بالقوه می‌توانند از مزایایی چرت زدن بهره‌مند شوند.»

تحقیقات نشان داده است که چرت زدن برای رشد نوزادان حیاتی است. اما با این حال، چرت کوتاه روزانه با افزایش سن بین افراد کمتر رایج شده است و پس از بازنشستگی مجددا محبوبیت پیدا می‌کند. براساس آمارها ۲۷ درصد از افراد بالای ۶۵ سال روزانه دقایقی را به خواب کوتاه روزانه اختصاص می‌دهند.

دکتر گارفیلد می‌گوید خواب کوتاه روزانه در مقایسه با پیشنهاد کاهش وزن یا ورزش که برای بسیاری از افراد دشوار است، «کار خیلی آسانی است».

مغز انسان با افزایش سن به طور طبیعی کوچک می‌شود، اما این که آیا چرتی کوتاه می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌هایی مانند آلزایمر کمک کند، هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.

در مجموع، حفظ سلامت مغز به منظور محافظت از آن در برابر زوال عقل که با اختلال خواب مرتبط است، بسیار مهم است.

به گفته محققان، خواب ناکافی به مرور زمان با ایجاد التهاب و تاثیر روی ارتباط بین سلول‌های مغزی به مغز آسیب وارد می‌کند.

والنتینا پاز، یکی از محققان می‌گوید: «به این صورت چرتی کوتاه می‌تواند با جبران کمبود خواب، از مغز در برابر زوال عصبی محافظت کند.»

با این حال، دکتر گارفیلد نمی‌خواهد به دنبال مکانی راحت برای چرت زدن در محل کار باشد و روش‌های دیگری را برای مراقبت از مغزش ترجیح می‌دهد.

او می‌گوید: «راستش را بخواهید، من ترجیح می‌دهم ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنم تا چرت بزنم، ولی سعی می‌کنم چرت زدن را به مادرم توصیه کنم.»

این تحقیق برای رسیدن به پاسخ مناسب چگونه صورت گرفت؟

تحقیق بر روی چرت می‌تواند چالش‌انگیز باشد.

با آنکه چرتی کوتاه می‌تواند به تقویت سلامت کمک کند، اما عکس آن هم درست است؛ یعنی که ضعف در سلامت هم می‌تواند فرد را چنان خسته کند که نیاز به چرت زدن بیشتری پیدا کند.

بنابراین محققان از روشی هوشمندانه برای اثبات مفید بودن چرت استفاده کردند.

دانشمندان از داده‌های آزمایشات عظیمی که پیشتر بر اساس دی‌اِن‌اِی - کد ژنتیکی انسان - انجام شده بود، استفاده کردند. در تحقیقات قبلی، محققان ۹۷ بخش از کد ژنتیکی انسان را شناسایی کرده‌ بودند که تعیین‌کننده «نیاز یا عدم نیاز» افراد به چرت زدن بود.

در این تحقیق جدید، محققان با استفاده از داده‌های ۳۵ هزار نفر بین ۴۰ تا ۶۹ ساله که در «پروژه بیوبانک بریتانیا» شرکت کرده بودند، مغز افرادی را که به طور ژنتیکی «چرت‌زن» و «چرت‌نزن» هستند با هم مقایسه کردند.

در نتیجه محققان با مقایسه این دو دریافتند که مغز افرادی که روزانه چرت می‌زنند، ۱۵ سانتیمتر مکعب بزرگ‌تر از افرادی است که چرت نمی‌زنند، تفاوتی که معادل تاخیر در روند پیری بین ۲/۶ سال و ۶/۵ سال است. حجم کل مغز در این مطالعه حدود ۱۴۸۰ سانتیمتر مکعب بود.

پروفسور تارا اسپایرز-جونز، از دانشگاه ادینبورگ و رئیس انجمن علوم اعصاب بریتانیا گفت: «من از چرتی کوتاه در تعطیلات آخر هفته لذت می‌برم و این تحقیق مرا متقاعد کرده است که چرت زدن نشانه تنبلی من نیست و نباید احساس بدی بکنم؛ چون این کار حتی احتمالا از مغزم محافظت می‌کند.»

او گفت که یافته‌های «جالب» این تحقیق «افزایش کوچک اما قابل توجهی در حجم مغز» را نشان می‌دهد و «به داده‌هایی که حاکی از اهمیت خواب بر سلامت مغز است، اضافه می‌کند.»

محققان به طور مستقیم بر روی خواب زیاد و طولانی در وسط روز تحقیق نکرده‌اند، اما گفته‌اند که نتایج علمی بر اهمیت یک استراحت و چرت نیم‌ساعته در روز پرداخته است.

منبع: بی بی سی