"هفتمین کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی با رویکرد رهبری و تعالی" و "هفتمین دوره جایزه مسئولیت اجتماعی مدیریت"، با حمایت بانک پاسارگاد و با حضور دکتر مجید قاسمی رئیس انجمن مدیریت ایران و رئیس دانشگاه خاتم، اعضای هیأت‌مدیره انجمن مدیریت ایران و همچنین جمعی از اساتید و اندیشمندان این حوزه، در تاریخ‌های 4 و 5بهمن1401 در محل دانشگاه خاتم برگزار شد.
به‌گزارش انتخاب به نقل از روابط‌عمومی بانک پاسارگاد، این کنفرانس با هدف بهبود و ارتقای توانمندی رهبری سازمانی، ارائه راهکارهای کاربردی تعالی فرهنگ سازمانی و ارائه تجارب برتر از طریق نشست‌های علمی و تخصصی با حمایت بانک پاسارگاد، برخی از شرکت‌های گروه پاسارگاد، نهادهای علمی و دانشگاهی و با حضور استادان، پژوهشگران و دانشجویان علاقه‌مند هم‌زمان بهصورت حضوری و مجازی برگزار شد.
این همایش در سه محور فردی، سازمانی و اجتماعی و بررسی موضوعاتی همچون: حکمرانی شرکتی مبتنی بر مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی در مسئولیت اجتماعی سازمان‌ها، روندهای جدید در مسئولیت اجتماعی شرکتی، مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها با تأکید بر نوآوری و... صورت گرفت و اساتید و صاحب‌نظران حوزه فرهنگ سازمانی و مسئولیت اجتماعی ضمن ارائه سخنرانی، بیان اطلاعات و تجارب، در قالب نشست‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی به تبادل اطلاعات پرداختند.
از جمله موضوعات مطرح‌شده در این همایش می‌توان به نظریه‌ها، الگوها و آینده مصادیق مسئولیت اجتماعی سازمانی، ارائه الگوی مهندسی مجدد سازمانی از طریق حاکمیت فناوری‌های نوین، گذار از مسئولیت اجتماعی به توسعه پایدار، عوامل مهم در رشد صنایع با فناوری‌های پیشرفته، ابعاد فرهنگ سازمانی در دستگاه‌های اجرایی و... اشاره کرد.
دکتر مجید قاسمی در سخنرانی افتتاحیه کنفرانس با بیان اینکه موضوع مسئولیت‌های اجتماعی روزبه‌روز در حال توسعه است و همواره ضرورت آن افزایش می‌یابد گفت: «سازمان ملل از دهه 1980 وارد موضوع محیط‌زیست، سلامت و ایمنی (EHS) شد و برای آن چارچوب تعریف کرد. با مطرح‌شدن این موضوع در جوامع بین‌المللی، اهمیت آن در مدیریت کلان کشورها افزایش یافت. این موضوع در حوزه زیست‌محیطی و سرمایه انسانی تعریف شد و در دهه 1990 با تمرکز بر کاهش اثرهای زیست‌محیطی فراتر از الزام‌های قانونی، بحث پایداری موردتوجه قرار گرفت. اینکه الزام‌های قانونی داوطلبانه چگونه می‌توانند در آثار منفی موضوعات محیط‌زیست مؤثر باشند.»
دکتر مجید قاسمی، رئیس انجمن مدیریت ایران و رئیس این کنفرانس، افزود: «در دهه‌های 2000 و 2010، با مطرح‌شدن موضوع مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، استفاده از فعالیت‌های بشردوستانه و داوطلبانه سرمایه انسانی سازمان‌ها برای هماهنگی مسائل اجتماعی به آن افزوده شد و از دهه 2020 به بعد، حکمرانی مسائل اجتماعی و زیست‌محیطی به‌عنوان یک مفهوم کل‌نگر مرتبط با وضعیت‌های رقابتی و مدیریت ریسک، موردتوجه قرار گرفت.»
او طی سخنرانی افتتاحیه این رویداد ضمن اشاره به عوامل زیست‌محیطی، اجتماعی و حکمرانی (ESG) بیان کرد: «معیارهای زیست‌محیطی به تأثیرهای زیست‌محیطی عملیات سازمان و حفاظت از محیط‌زیست می‌پردازد؛ از جمله تغییرات آب‌وهوا، آلودگی و ضایعات، منابع طبیعی و فرصت‌های محیطی. به‌عنوان مثال اگر به زرند تشریف ببرید و نگاهی به صنعت آنجا بیندازید، می‌بینید این منطقه دارد به یک ناحیه صنعتی قوی تبدیل می‌شود که امکاناتی برای سرمایه‌گذاری‌های شرکت هلدینگ میدکو دارد؛ دو واحد کنسانتره 2میلیون تُنی، یک واحد گندله 5/2میلیون تُنی، یک واحد کک‌سازی 800هزار تُنی و یک واحد 7/1میلیون تُنی فولاد در آنجا دایر است و به تولید می‌پردازد.»
رئیس دانشگاه خاتم در ادامه، با بیان اینکه سایت میدکو در این منطقه با برخورداری از یک واحد فیلترینگ هوا تحت‌عنوان CDQ مانع از ورود ذرات آلوده‌کننده به شهر زرند می‌شود، گفت: «حدود 14 مگاوات از بخاراتی که وجود دارد، برق تولید می‌کند تا به شبکه آنجا فشار کمتری وارد شود. یک نیروگاه 500 مگاواتی نیز در کرمان و نزدیک فولاد بوتیا قرار دارد که شرکت میدکو در آن سرمایه‌گذاری کرده و با تکنولوژی‌های بسیار به‌روز و دقت به محیط‌زیست در حال تولید است. چند واحد فولادسازی نیز مجموعا 2/4میلیون تُن تولید دارد. تاکنون 36 پروژه در میدکو اجرا شده که عمده آن‌ها در زرند، بردسیر، سیرجان، شهر بابک و خود کرمان است. در کنار این‌ها یک واحد 400هزار تُنی کُک‌سازی متعلق به یک دستگاه دولتی در نزدیکی سایت میدکو قرار دارد که شهر را به‌شدت آلوده می‌کند.»
وی افزود: «شرکت میدکو شرط محیط‌زیست را در تمام سرمایه‌گذاری‌هایی که اجرا شده رعایت کرده است. برای مثال در شهر بابک دو کارخانه مربوط به مس کاتد وجود دارد که برای اولین بار تجاری شده و امتیاز آن را در اوج تحریم‌ها گرفتیم. این مورد سرمایه‌گذاری سنگینی داشت و اکنون مس کاتد با قیمت تمام‌شده معادل 60 درصدِ تکنولوژی‌های قبل از خودش تولید می‌شود.»
مدیرعامل بانک پاسارگاد درباره موضوع حکمرانی از نظر مدیریت اظهار داشت: «این بحث باید دو موضوع را خیلی عمده حل کند؛ یکی بحث تضاد منافع (Stockholders) و ذینفعان است و دیگری بحث مدیریت ریسک. در ادبیات ESG به بحث رفتار سازمانی و حکمرانی سازمانی که در سازمان ملل تعریف شده اشاره دارد.»
مجید قاسمی در ادامه گفت: «در سال 2005، دبیرکل وقت، آقای "کوفی عنان" از برخی از بزرگ‌ترین نهادهای سرمایه‌گذاری جهان با هدف توسعه اصول سرمایه‌گذاری مسئولان دعوت کرد. در سال 2006 گزارشی تحت‌عنوان اصول سرمایه‌گذاری مسئولان رونمایی شد که شش اصل سرمایه‌گذاری مسئولانه را تأکید می‌کند. پس از آن تا سال 2020 تمرکز بر سرمایه‌گذاری پایدار و جلب‌حمایت مؤسسات مالی بود و افزایش تعداد شرکت‌های متعهد را مشاهده می‌کنیم که دارایی از 163 شرکت با سرمایه‌گذاری 5/6تریلیون دلار به بیش از 3هزار شرکت با 100تریلیون دلار می‌رسد. شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با مسئولیت اجتماعی روزبه‌روز آگاهانه‌تر رفتار می‌کنند.»
وی افزود: «با همکاری مجمع اقتصاد و شورای کسبوکار بین‌المللی با چهار شرکت بزرگ حسابداری برای تسریع در تحول ESG 21 شاخص حول چهار محور تعیین شد.»
رئیس دانشگاه خاتم در ادامه بیان کرد: « شش اصل را در بحث سرمایه‌گذاری ارائه می‌نمایم که دخیل‌نمودن عوامل ESG در تجزیه و تحلیل سرمایه‌گذاری و فرایندهای تصمیم‌گیری، خط مشی‌ها، شیوه‌های مالکیت، توجه به افشای مناسب عوامل ESG، ترویج پذیرش و اجرای اصول سرمایه‌گذاری مسئولانه، همکاری برای افزایش اثربخشی آن و ارائه گزارش درمورد فعالیت‌ها و پیشرفت‌های حاصله اصول آن را شامل می‌شوند که ما از سال 1392 این گزارش را منتشر می‌کنیم.»
مجید قاسمی محافظت از کره زمین و منابع طبیعی، پایان‌دادن به فقر و گرسنگی، زندگی موفق و پربار انسان‌ها و حفظ کرامت افراد را از جمله موارد 21گانه گزارش‌دهی ESG عنوان کرد و افزود: «مهم‌ترین آثار توجه به ESG در سازمان‌ها، بهبود الگوی کسبوکار سازمان، دست‌رسی آسان‌تر به منابع سرمایه‌گذاری، رضایت شغلی و ارتقای بهره‌وری سرمایه انسانی، افزایش وفاداری مشتریان، کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد سهام و افزایش رضایت‌مندی ذینفعان به‌ویژه سهام‌داران است.»
به‌گفته مدیرعامل بانک پاسارگاد باید اقدام‌های حمایتی از اقشار آسیب‌پذیر، ایجاد برابری جنسیتی و توانمندسازی بانوان، توجه به ارزش‌های تمامی افراد بدون طبقه‌بندی همکاران و تعادل کار و زندگی با هدف افزایش بهره‌وری صورت بگیرد.
مجید قاسمی حکمرانی شرکتی را تخصیص مناسب اختیار و مسئولیت‌ها بین هیأت‌مدیره، مدیران و صاحبان یک سازمان تعریف کرد و گفت: «حکمرانی شرکتی، چارچوبی است که برای حفظ روابط پایدار و سازنده بین مشارکت‌کنندگان در یک کسبوکار، حیاتی است. یک نظام حکمرانی شرکتی خوب، ضمن تضمین جهت‌گیری نظام تصمیم‌گیری سازمان در راستای منافع همه ذینفعان، به ایجاد محیطی سرشار از اعتماد، شفافیت و مسئولیت‌پذیری در سازمان برای تقویت سرمایه‌گذاری بلندمدت، ثبات مالی و یکپارچگی کسبوکار کمک می‌کند.»
او «حکمرانی» را یکی از معیارهای مورداعتماد سرمایه‌گذاران دانست که در آن بر موضوع‌هایی تمرکز می‌کنند که سرمایه‌گذاران محتاط، پیش از سرمایه‌گذاری، آن‌ها را در نظر می‌گیرند. ضمن اینکه به برقراری توازن قدرت ميان ذینفعان سازمان، در برابر نگرانی‌های گسترده اجتماعی و زیست‌محیطی در راستای دست‌یابی به راهكارهاي مطلوب ESG، کمک می‌کنند. قاسمی گفت: «سرمایه‌گذاران انتظار دارند با تمرکز بیشتر بر بهبود حکمرانی شرکتی، از ایفای مسئولیت سازمان در حوزه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی اطمینان حاصل شود.»
در ادامه این همایش، دکتر محمد شهرابی‌فراهانی، مشاور و پژوهشگر مسئولیت اجتماعی درباره روندهای جدید در مسئولیت اجتماعی شرکتی، افزایش تنوع و فراگیری در محیط کار صحبت‌هایی ارائه کرد و دکتر حسام زند حسامی، عضو هیأت‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات با نگاهی دوباره به موضوع مسئولیت اجتماعی بنگاه‌ها بر اهمیت نوآوری تأکید کرد.
دکتر محمد کارگر شورکی، استاد مدعو دانشگاه تهران نیز به بیان مدل‌های تعالی کسبوکار مبتنی بر مسئولیت اجتماعی و پایداری در عصر دیجیتال پرداخت و در پایان روز اول این نشست، دکتر علی‌اصغر پورمند، مدیرعامل شرکت توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) درباره تجارب برتر در حوزه مسئولیت اجتماعی سخنانی ارائه کرد.
در دومین روز از همایش فرهنگ سازمانی، دکتر قاسمی به رویکرد فرهنگی رهبران خردمند در توسعه خرد سازمانی پرداخت. وی با اشاره به مفهوم خرد عملی از منظر ابن سینا، ملاصدرا، شهید آیت‌الله مطهری و آیت‌الله جوادی آملی و... خرد را شامل دو بخش خرد عملی و خرد نظری دانست و بیان کرد: «خرد، داشتن دانش، شعور، فهم، تجربه، بصیرت اکتسابی و فهم ذاتی به‌همراه قابلیت به‌کاربستن آن‌ها است. برخی اندیشمندان به تفاوت میان خرد و هوش تأکید دارند و بر این باورند که خرد، اکتسابی و هوش، ذاتی است؛ بنابراین می‌توان نزدیک‌ترین واژه به خرد را دانایی دانست.»
او افزود: «امروزه نکته مهم این است که رهبران خردمند چگونه می‌توانند با استفاده از نوآوری سازمان خود را به‌سمت خرد سازمانی سوق دهند. در دنیای امروز دیگر فقط نتیجه مهم نیست. بلکه مسیر رسیدن به نتیجه مطلوب نیز بسیار حائز اهمیت است. مسئله مهم این است که دیگر رهبری فقط به یک شخص خلاصه نمی‌شود؛ بلکه همه افراد در هر سمتی در سازمان خودشان، یک رهبر هستند و اگر این رهبران با هم هم‌آوایی نداشته باشند، مشکلات بزرگی ایجاد خواهد شد.»
رئیس دانشگاه خاتم در ادامه گفت: «یک رهبر خردمند باید بررسی کند اگر بودجه‌ای در نظر گرفته شد، چگونه آن را به موضوعات مختلف اختصاص دهد. باید بداند آیا تورم ایجاد خواهد شد؟ آیا رکود اتفاق می‌افتد یا رونق به وجود خواهد آمد؟»
او فرهنگ سازمانی را مجموعه‌ای از ارزش‌ها، مفروض‌ها، درک و هنجارهای کلیدی که میان اعضای یک سازمان مشترک است و به‌عنوان رویه صحیح به اعضای جدید آموزش داده می‌شود عنوان و بیان کرد: «آینده‌نگری و برخورداری از چشم‌انداز و نگرش بلندمدت، توجه ویژه به خیر عمومی و اولویت منافع جمعی نسبت به منافع شخصی، مسئولیت‌پذیری در قبال خود، سازمان و جامعه، ارج‌نهادن به رفتارهای مبتنی بر توسعه، تسهیم و استفاده از دانش و همچنین برخورد منطقی با اشتباهات، پذیرش مسئولیت و درس‌آموزی نسبت به آن را از جمله مؤلفه‌های فرهنگ سازمانی مبتنی بر خرد است.»
در ادامه این نشست، دکتر آذر صائمیان، دبیر علمی کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی، ریاست نشست تخصصی «ابعاد اثرگذار فرهنگ سازمانی در عصر فناوری‌های نوین» را بر عهده گرفت. اعضای این نشست، دکتر حبیب کراری، مدرس دانشگاه امیرکبیر و خواجه نصیرالدین طوسی، دکتر علیرضا کوشکی جهرمی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر مسعود ظهرابی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی بودند و هم‌زمان دکتر غلامرضا خاکی، مدرس و مشاور مدیریت درباره «تأثیر فرهنگ سازمانی در حکمت عملی رهبران» و همچنین دکتر محسن قدمی، مدرس و مشاور مدیریت در خصوص «رابطه مکاتب نوین مدیریت با مدیریت چابکی سازمانی» سخنرانی کردند.
همچنین نشست تخصصی دیگری با موضوع «ارائه تجارب برتر فرهنگ سازمانی در دستگاه‌های اجرایی» با ریاست دکتر آقازاده، مدیرکل تعالی فرهنگ سازمان اداری و استخدامی کشور و عضویت زهرا استاد رحیمی، رئیس گروه مطالعات و طرح‌های ارتباطی شرکت ارتباطات زیرساخت و امیرحسین کریمی، مدیرکل دفتر بازرسی و مدیریت عملکرد شرکت ملی پست ایران برگزار شد. دو سخنرانی علمی «نقش هوش فرهنگی در نهادینه‌کردن فرهنگ سازمانی» با سخنرانی دکتر ایرج سلطانی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و «هوشمند و پویاسازی فرهنگ‌های سازمانی» با سخنرانی دکتر محمدرضا حمیدی‌زاده، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی نیز بخش‌های دیگر هفتمین همایش فرهنگ سازمانی بودند.
در پایان این رویداد دکتر آذر صائمیان دبیر علمی کنفرانس بیانیه هفتمین کنفرانس ملی فرهنگ سازمانی را قرائت کرد و حسن ختام مراسم با تقدیر از سازمان‌های برگزیده و اهدای جوایز مسئولیت اجتماعی همراه بود.