افول سلامت‌روان در مردان/ چرا مردها و پدران تمایلی به صحبت درباره سلامت‌روان‌شان ندارند؟

توجه به سلامت‌روان موضوع بسیار مهمی است که باعث افزایش رضایت از زندگی خواهد شد.

دکتر «فریبرز درتاج»، رئیس انجمن روان شناسی تربیتی ایران با این مقدمه که باید به سلامت‌روان مردان و پدران جدی‌تر فکر کنیم، گفته: «بسیاری از مردان احساسات خود را سرکوب می کنند و تمایلی به صحبت درباره سلامت روان خود به صورت آشکارا ندارند. این در حالی است که به طور خاص مردان و پدران امروزی برای سلامت‌روان خود به کمک بیشتری نیاز دارند. البته در وضعیت اقتصادی دشوار فعلی جای تعجب نیست که پدران امروزی همه در تلاش برای برآورده کردن خواسته‌های زندگی باشند و در میان انبوه این مشغولیت‌ها، مسلماً سلامت روان پدران رو به افول است.»(منبع خبر: ایسنا) در ادامه، نکاتی روان شناسانه در همین باره مطرح خواهد شد.

تایید و قدردانی، نیاز پدرهای امروزی
در سده پیش، مهم ترین نقش هر پدری صرفا تامین مالی خانواده بود. نقش‌های عاطفی به صورت کامل بر عهده زنان بود اما در دنیای امروز دیگر پدر بودن در تامین مالی خانواده خلاصه نمی‌شود. هرچند که با مشکلات اقتصادی اخیر انجام این کار هر روز دشوارتر از پیش می‌شود. برای همین پدران روز به روز بیشتر از خواسته‌ها و نیازهای خود می گذرند و برای تامین یک زندگی مناسب برای خانواده از خودگذشتگی می‌کنند. قاعدتا اولین چیزی که برای افزایش سلامت روان مردان لازم است، دریافت تایید و قدردانی مناسب برای تامین یک زندگی مناسب برای همسر و فرزندان است. گاهی زنان برای بیان نیازهای عاطفی خود از جملاتی مانند «او فقط خرجی می‌دهد»، «غیر از پول درآوردن هیچ کار دیگری انجام نمی‌دهد» و ... استفاده می‌کنند. این جملات برای فردی که تمام قوای ذهنی و جسمانی خود را صرف تامین مالی خانواده کرده، بسیار دردآور است زیرا احساس می‌کند که طرف مقابل زحمات او را کوچک و ناچیز قلمداد می‌کند. برداشت زنان و مردان از یک جمله متفاوت است. مثلا زنان از کلمات به صورت اصطلاحی استفاده می کنند ولی معنی دقیق کلمه برای مردان مطرح است. پس وقتی زنی می‌گوید در یخچال هیچ چیز نداریم، از نظر خود او یعنی آن چه که او نیاز داشته وجود نداشته است، اما از نظر یک مرد این جمله یعنی دقیقا هیچ چیز و مطلقا هیچ چیز در یخچال وجود ندارد!
این باور اشتباه را فراموش کنید
موضوع بعدی، برخورد خود مردان با مشکلات است. بسیاری از مردان فکر می‌کنند اگر مشکلات اقتصادی، روحی و روانی خود را بیان کنند آن‌گاه مردانگی ‌آن‌ها زیر سوال خواهد رفت. اما واقعیت این است که مشکلات سلامت روان باعث مرگ می‌شود! میزان مرگ در اثر خودکشی در مردان سه برابر زنان است. پس بیان احساسات و عواطف، ترس‌ها و نگرانی‌ها با دوست قابل اعتماد یا شریک‌زندگی برای حفظ سلامت روان ضروری است.
حواس‌تان به خودتان هم باشد
نکته بعدی، توجه و اولویت دادن به خود و نیازهای خود است. گاهی فداکاری و از خودگذشتگی یک پدر یا مرد برای دیگر اعضای خانواده‌اش آن قدر زیاد می‌شود که تبدیل به وظیفه شده و به جای قدردانی از انجام آن، در صورت انجام ندادن شکایت بقیه را در پی خواهد داشت. توجه به سلامت جسم و روح برای هر فردی از اولویت‌هاست. تا ما سلامت نباشیم امکان انجام وظایف برادری، همسری یا والدینی خود را هم نداریم.
حمایت‌اجتماعی را جدی بگیرید
داشتن حلقه حمایت اجتماعی برای افزایش سلامت روان به شدت ضروری است. چیزی که در مردان به شدت کمتر از زنان است. زیرا رفت و آمد با دوستان در فرهنگ ما برای مردان مترادف با «رفیق‌بازی» قرار گرفته است. گاهی حتی در خواستگاری نداشتن دوست و رفیق برای مرد جزو موارد مثبت لحاظ می‌شود! در حالی که فردی که توان ایجاد رابطه دوستانه و حفظ آن را ندارد، قاعدتا توان ایجاد رابطه عاطفی مناسب با همسر و فرزندان خود را هم نخواهد داشت. داشتن حلقه دوستانی که بتوان با آن ها درباره مشکلات، ترس‌ها و اضطراب‌ها صحبت کرد و مورد حمایت قرار گرفت، برای هر شخصی واجب است.
بروز احساسات را جنسیت‌زده نکنیم
بیان و نشان دادن احساسات و عواطف یک راه سالم برای برخورد با آن‌هاست. در فرهنگ ما کلیشه‌های جنسیتی شدیدی درباره بروز احساسات در مردان وجود دارد. گریه کردن، بیان غمگین بودن، مضطرب بودن و ... نشان از بلوغ عاطفی هر فرد است. نکته آخر این‌که روح و روان مردان هم به اندازه زنان حساس، شکننده، آسیب‌پذیر و پر از احساسات و عواطف مختلف است و بیان نکردن احساسات به معنای نبود آن‌ها نیست. مشکلات سلامت روان مردان کاملا واقعی و کشنده است، آن‌ها را جدی بگیریم.

روزنامه خراسان