ترکیه ردپای خود را در آفریقا عمیق‌تر می‌کند / نفوذ فزاینده اردوغان در آفریقا

فارین پالیسی در مطلبی به قلم نصموت گباداموسی نوشت: رهبران بیش از دوازده کشور آفریقایی هفته گذشته در اجلاس سران مشارکت ترکیه و آفریقا در استانبول شرکت کردند که نشان دهنده نفوذ رو به رشد آنکارا در این قاره است. در میان حاضران، مکی سال، رئیس جمهور سنگال که رئیس آینده اتحادیه آفریقا است حضور داشت. نانا آکوفو آدودو، رئیس جمهور غنا که در حال حاضر رئیس جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا است و امرسون منانگاگوا، رئیس جمهور زیمبابوه نیز در این نشست حضور داشتند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: اگر ترکیه در نهایت نفوذ بیشتری در آفریقا داشته باشد همانطور که چین قبلاً این کار را انجام داده است، حضور تعداد زیادی از شرکت کنندگان در سطح بالا در این اجلاس می تواند به عنوان یک چالش سیاست خارجی برای ایالات متحده تلقی شود.

بخشی از مشکل ممکن است شرایط تعامل باشد. برای مثال منانگاگوا و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، هر دو از نشست دموکراسی جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در اوایل ماه جاری حذف شدند. بایدن از زمان ورود به قدرت، با جهانی روبرو است که در حال دور شدن از دوران سلطه ایالات متحده به‌ویژه در سراسر آفریقا است که برای دهه‌ها در دستور کار واشنگتن قرار داشت.

اردوغان به دنبال پر کردن این شکاف است. ترکیه از زمان مداخله در سال 2019 در جنگ داخلی لیبی به طور پیوسته ردپای خود را در آفریقا گسترش داده است. سرمایه‌گذاری‌های آنکارا در این قاره شامل ساخت یک مسجد در غنا، یک استخر المپیک در سنگال و یک پایگاه ارتش در سومالی برای آموزش 10000 نیروی محلی است.

اردوغان اکنون به دنبال ایجاد روابط نزدیک تر با نیجریه است. یک تیم دفاعی ترکیه در ماه ژانویه با مقامات نیجریه در آبوجا پایتخت نیجریه دیدار خواهد کرد. در بیانیه دستیار رسانه ای محمدو بوهاری، رئیس جمهور نیجریه آمده است که فناوری ترکیه مطمئناً روند ها و تلاش ها را برای پاکسازی کشور از تروریست ها تسریع خواهد کرد. در همین حال، مراکش و تونس اولین پهپادهای ترکیه را در ماه سپتامبر دریافت کردند که بخشی از قراردادهایی است که شامل آموزش نظامی می شود. ماه‌ها است که جامعه بین‌الملل در مورد معامله تسلیحاتی مشابه ترکیه با اتیوپی گمانه‌زنی می کند.

اردوغان مدت‌هاست که خود را دوست آفریقا می‌داند. در ماه اکتبر، او یک تور دیپلماتیک چهار روزه را به آنگولا، نیجریه و توگو انجام داد. منافع او روشن است. در این ارتباط باید اشاره کرد که ارزش پروژه های داده شده به شرکت های ساختمانی ترکیه در آفریقا در سال 2021 به 71.1 میلیارد دلار رسید. از زمان روی کار آمدن اردوغان در ترکیه در سطح ملی که به حدود دو دهه پیش برمی گردد، تجارت ترکیه با آفریقا در سال 2020 به 25.3 میلیارد دلار افزایش یافت. در حالی که در سال 2003 تنها 5.4 میلیارد دلار بود.

در این نشست، اردوغان از نحوه برخورد نهادهای بین المللی با رهبران آفریقایی ابراز نارضایتی کرد. اردوغان گفت: 1.3 میلیارد نفر در قاره آفریقا زندگی می کنند اما این قاره در شورای امنیت سازمان ملل نماینده ای ندارد. این یک بی عدالتی بزرگ و آشکار است. وی همچنین اعلام کرد که ترکیه در چند ماه آینده 15 میلیون دوز واکسن کووید-19 را به کشورهای آفریقایی تحویل خواهد داد.

از برخی جهات، استراتژی ترکیه در آفریقا یادآور سیاست های چین است، از جمله لفاظی های آشنا در مورد شایسته سالاری سیاسی و مشارکت های متقابل که در تضاد با رویکردهای ایالات متحده و اروپا که تمایل دارند بر نقض های دموکراتیک تمرکز کنند، قرار دارد. رهبران چین از تجربه مشترک خودشان با آفریقا در مورد امپریالیسم غربی صحبت می کنند. همچنین ترکیه در روابط خود با کشورهای آفریقایی بر خیرخواهی تاکید کرده است.

الیف چوم اوغلو اولگن، سفیر ترکیه در آفریقای جنوبی در ماه مارس به افریکن بیزینس گفت: آفریقایی ها ترکیه را کشوری می‌دانند که به دور از هرگونه انگیزه ی استعماری به این قاره می‌آید. ما اینجا در این قاره با یک استراتژی برد-برد حضور داریم.