چرا افراد مبتلا به بیماری سلیاک نباید گندم و جو بخورند؟

فوق تخصص بیماری های داخلی با تاکید بر اینکه اگر پس از مصرف فرآورده های گندم و جو دچار اسهال، درد شکم، خستگی، تهوع، سردرد، زخم های دهانی و غیره می شوید حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرده و از درمان خانگی پرهیز نماید زیرا احتمال وجود بیماری سلیاک دور از انتظار نیست.

سلیاک یک بیماری گوارشی وراثتی است که در اثر حساسیت به پروتئینی به نام گلوتن (پروتئینی که در گندم، جو و چاودار وجود دارد) ایجاد می شود.

دکتر ایرج خسرونیا روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: زمانی که فرد مبتلا، گلوتن دریافت می کند، سیستم ایمنی او فعال می شود و به سلول های روده حمله می کند. این امر منجر به آسیب سطح جذبی روده شده و در نتیجه بدن قادر نخواهد بود مواد مغذی مانند چربی، پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین ها و مواد معدنی را جذب کند. بنابراین سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که در تمام طول عمر همراه فرد مبتلاست و منجر به عدم تحمل گلوتن می شود.

علائم بیماری

وی اظهار داشت: سوء جذب ناشی از آسیب روده باریک، کم خونی، اسهال مزمن، درد شکم، اختلال رشد، خستگی، تهوع، سردرد، نفخ، یبوست، زخم های دهانی، ریزش مو می تواند از آثار ناشی از ابتلا به این بیماری باشد.

دکتر خسرونیا با تاکید بر اینکه افرادی که اقوام درجه یک آنها (والدین، خواهر و برادر، فرزند) مبتلا به این بیماری هستند در معرض بیشتری برای ابتلا به سلیاک هستند، تصریح کرد: آزمایش خون و نمونه برداری از روده از جمله راه های تسخیص این بیماری است.

درمان سلیاک

فوق تخصص بیماری های داخلی ادامه داد: در حال حاضر تنها درمان بیماری سلیاک پیروی از رژیم فاقد گلوتن در تمام طول عمر است. این افراد باید از مصرف غذاهای حاوی گندم، جو و جو دوسر مانند نان پرهیز کنند. این بیماران باید با منابع مخفی گلوتن مانند داروها، سس ها و غیره نیز آشنا بوده و آن ها را از رژیم غذایی خود حذف کنند.

دکتر خسرونیا با بیان اینکه امروزه غذاهای فرآیند شده و بسته بندی، حاوی گلوتن مخفی هستند که ممکن است به طور ناآگاهانه توسط بیماران مصرف شوند، افزود: بیماران سلیاک باید همیشه برچسب مواد غذایی را به دقت مطالعه کنند و از فاقد گلوتن بودن محصولات اطمینان حاصل کنند.

کم خونی و فقر آهن

وی با اشاره به اینکه شروع زود هنگام پوکی استخوان، نازایی و سقط جنین، کمبودهای ویتامین و مواد معدنی، بدخیمی های دستگاه گوارش، میگرن، حمله های صرعی، زوال عقل می تواند از آثار این بیماری باشد، گفت: بیماران مبتلا به سلیاک ممکن است عدم تحمل به لاکتوز و فروکتوز داشته باشند. برخی تحقیقات نشان داده است که پیروی از رژیم غذایی که میزان مواد تخمیر شدنی در آن ها کم است برای افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز و فروکتوز، بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیری و بیماران مبتلا به التهاب روده مفید است. در رابطه با پیروی از این نوع رژیم غذایی با متخصص تغذیه خود مشورت کنید.

دکتر خسرونیا با تاکید بر اینکه بدون نظر پزشک برای خود، تشخیص نوع بیماری ندهید. اگر فکر می کنید که سلیاک و یا حساسیت به گلوتن دارید حتما قبل از شروع رژیم فاقد گلوتن با پزشک خود مشورت کنید تا آزمایش های لازم را انجام دهید.

وی با اشاره به اینکه در رژیم فاقد گلوتن می توانید بسیاری از غذا ها مانند مرغ، ماهی، سبزیجات و میوه های تازه، برنج و سیب زمینی را مصرف کنید، افزود: شما همچنین می توانید برخی مواد صنعتی را که از فاقد گلوتن بودن آن ها اطمینان دارید و روی آن ها عبارت "بدون گلوتن" نوشته شده است را مصرف کنید.

دکتر خسرونیا ادامه داد: مهم ترین دلیل وجود علائم پس از تشخیص سلیاک آن است که افراد خواسته یا ناخواسته همچنان مواد حاوی گلوتن مصرف می کنند. بیماران باید حتما با یک متخصص تغذیه در مورد منابع آشکار و پنهان گلوتن مشورت کنند.

وی افزود: بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی مزمن است که در تمام طول عمر همراه شما می باشد. درمان برای سلیاک و حساسیت به گلوتن پیروی دقیق از یک رژیم فاقد گلوتن برای تمام عمر است.

فوق تخصص بیماری های داخلی با تاکید بر اینکه همه افراد باید برای آگاهی از وضعیت جسمانی خود هر ۶ ماه یکبار ازمایش کامل بدهند، گفت: با توجه به نظر پزشک معالج باید هر ۳ تا ۶ ماه یک بار پزشک خود را ملاقات کنید تا او بتواند با آزمایشات مختلف از وضعیت سلامت شما با خبر شود.

وی با بیان اینکه بیماری سلیاک می تواند در هر سنی تشخیص داده شود. تصریح کرد: این بیماری می تواند با شروع غذای کمکی در کودکان و یا در میانسالی آغاز شود، این بیماری معمولا در گروه سنی ۴۰ تا ۶۰ سال شایع تر است.

ایرنا