بیانیه تهران: ساختار سیاسی فراگیر و گسترده با مشارکت همه اقوام تنها راه‌حل مسائل افغانستان

نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان به اضافه روسیه امروز (چهارشنبه) در تهران برگزار و در پایان بیانیه‌ای مشترک صادر شد.

در این نشست وزرای خارجه ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و پاکستان به صورت حضوری و وزرای خارجه روسیه و چین به صورت مجازی شرکت کردند.

در این بیانیه آمده است: وزرای امور خارجه کشورهای همسایه افغانستان از جمله جمهوری اسلامی ایران، جمهوری خلق چین، جمهوری اسلامی پاکستان، جمهوری تاجیکستان، ترکمنستان و جمهوری ازبکستان به اضافه فدراسیون روسیه در تاریخ ۲۷ اکتبر ۲۰۲۱ در تهران دیدار کردند.

این دیدار توسط محمد مخبر معاون اول رئیس جمهوری اسلامی ایران افتتاح شد و ایشان سخنرانی جامعی در مورد وضعیت افغانستان داشتند. سپس پیام ویدئویی جناب آقای آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد در افتتاحیه نمایش داده شد. در ادامه وزرای محترم امور خارجه در مورد مسائل مربوط به افغانستان سخنرانی کردند. سپس جلسه در پی بحثها و گفتگوها در فضایی سرشار از اعتماد، تفاهم چندجانبه و رویکرد سازنده، با تصویب بیانیه مشترک وزیران خاتمه یافت.

وزرای خارجه در این بیانیه عنوان کردند: با توجه به این‌که وضعیت در افغانستان به طور اساسی تغییر کرده است برحمایت از حاکمیت ملی، استقلال سیاسی، وحدت و تمامیت ارضی افغانستان و عدم مداخله در امور داخلی آن تأکید کردند.

شرکت کنندگان با یادآوری اصول پذیرفته شده جهانی حقوق بین‌الملل و احترام به آرمان مردم افغانستان برای تحقق صلح پایدار، برای مشاهده یک افغانستان با ثبات، توسعه، رفاه و روابط هماهنگ با کشورهای همسایه ابراز امیدواری کردند.

وزرای خارجه همچنین از وضعیت پیچیده نظامی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بشردوستانه در افغانستان نگرانی عمیقی ابراز داشتند.

در این بیانیه آمده است: وزرای خارجه توافق دارند که کشورهای که مسئول اصلی مشکلات در افغانستان هستند باید تعهدات خود را با جدیت انجام دهند و کمک‌های ضروری اقتصادی، معیشتی و بشردوستانه را برای کمک به تحقق انتقال پایدار وضعیت در افغانستان، به این کشور ارائه دهند.

طرفین در این بیانیه متذکر شدند که یک ساختار سیاسی فراگیر و گسترده با مشارکت همه اقوام تنها راه‌حل مسائل افغانستان است.

در این بیانیه آمده است: حمایت قوی کشورهای همسایه افغانستان برای دستیابی به صلح، ثبات و آشتی ملی در این کشور را ابراز کرده و همه طرف‌های درگیر از جمله طالبان را برای ادامه گفت‌وگوها و مشورت‌های سیاسی به منظور بهبود وضعیت آتی این ملت تشویق کردند.

طرفین بر این موضوع که سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای به ویژه سازمان ملل و اعضای شورای امنیت سازمان ملل باید به مسئولیت خود در زمینه پیشبرد حل و فصل سیاسی مسائل افغانستان پایبند باشند و از افغان‌ها برای توسعه زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، کمک‌های اقتصادی و بشردوستانه حمایت کنند، تأکید کردند.

وزرای خارجه با ابراز نگرانی شدید درباره وخامت اوضاع اقتصادی در افغانستان از جامعه بین‌المللی درخواست ارائه کمک‌های بشردوستانه به صورت فوری کردند.

حاضران حملات تروریستی را در هر فرم و شکل از جمله حملات علیه گروه‌های قومی و مذهبی به صورت ویژه حملات تروریستی اخیر به مساجد را شدیدا محکوم کردند.

به گزارش فارس، مفاد بیانیه به شرح زیر است:

۱- حمایت مستمر و واقع بینانه از حل و فصل اختلافات به وسیله گفت‌وگو و مذاکره بین طرف‌های مربوطه برای دستیابی به مصالحه ملی، راه‌حل سیاسی پایدار و تشکیل دولت فراگیر.

۲- در خواست از طرف‌های افغان در راستای اجرای سیاستهای داخلی و خارجی متواضعانه و محتاطانه، در جهت بازگرداندن هرچه سریعتر نظم به جامعه،  تحقق  بخشیدن به عملکرد مؤثر ادارات دولتی، ارائه خدمات عمومی اولیه به مردم، اقدام در جهت بهبود معیشت مردم و صیانت از حقوق اساسی افراد از جمله گروه های قومی، زنان و کودکان در افغانستان؛

۳- توجه به ضمانتها و تعهدات طرفهای مسئول ذیربط افغان به جامعه بین المللی بدین ترتیب که قلمرو افغانستان هیچ گونه تهدیدی برای کشورهای همسایه ایجاد نخواهد کرد و توسط گروه های جنایتکار، تروریستی و جدایی طلب استفاده نخواهد شد و ابراز امیدواری که به طور جدی روابط خود را با انواع گروه های تروریستی قطع کرده، به آنها حمله کند و آنها را به طور قاطع از بین ببرد.

۴-  درخواست از طرف های ذیربط که به تمام مسئولیت های غیرقابل انکار خود پایبند باشند، رویکردی دوستانه در قبال کشورهای همسایه اتخاذ کنند و به اصول پذیرفته شده جهانی حقوق بین الملل و حقوق اساسی بشر احترام بگذارند و از امنیت و حقوق مشروع اتباع و مؤسسات خارجی در افغانستان حمایت کنند.

۵-  تشویق طرف‌های ذیربط افغان به رویارویی با تهدیدات و چالش‌های مختلف از جمله تروریسم، قاچاق مواد مخدر و قاچاق انسان، سرکوب جرایم سازمان‌یافته و سایر اعمال جنایتکارانهای که از داخل افغانستان نشات میگیرد، در عین درنظر داشتن تهدیدات تروریسم و ​​اثربخشی مبارزه با تروریسم در افغانستان، و انجام مذاکرات دوجانبه یا  از طریق کانال‌های چندجانبه، به منظور برقراری امکان از سرگیری همکاری های مبارزه با تروریسم با افغانستان در زمان مقتضی.

۶- درخواست از طرف های ذیربط افغانستان و جامعه بین المللی برای رسیدگی به دلایل اصلی مهاجرت و آوارگی اجباری در افغانستان، پرهیز از هر گونه فعالیت بی ثباتکنندهای که وضعیت را بدتر میکند، و همکاری برای یافتن راه حل دائمی برای وضعیت مستمر پناهندگان افغان.

 ۷ - درخواست از جامعه بین‌المللی و کشورهای کمک‌کننده به منظور فراهم آوردن حمایت‌های مالی مستمر، کافی و متناسب از کشورهای میزبان پناهندگان افغان، به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی پاکستان و سایر کشورهای همسایه افغانستان.

۸- درخواست از جامعه بین‌المللی به منظور ارائه کمک‌های بشردوستانه فوری‌تر از جمله غذا، دارو، تجهیزات زمستانی و غیره برای جلوگیری از بحران انسانی و موج پناهجویان در افغانستان و جلوگیری از شوک جدید به کشورهای همسایه و جامعه بین‌المللی.

۹- درخواست از جامعه جهانی تا اقدامات مشخصی را برای کمک به افغانستان در برابر کووید-۱۹ و جلوگیری از انتشار ویروس انجام دهد.

- پیشنهاد ایجاد یک ساز و کار برای برگزاری جلسات منظم نمایندگان ویژه در امور افغانستان. همچنین، نسبت به همکاری ساز و کار جلسات منظم نمایندگان سفارتخانه‌ها در افغانستان در آینده نزدیک، در راستای ترویج و رایزنی در مورد جزئیات همکاری های مربوطه برای رسیدن به دست‌اوردهای ملموس تر موافقت شد.

۱۱- تصریح کردند که جامعه بین المللی به صورت مثبت به تعامل خود با افغانستان ادامه داده  و با نقشه راه طولانی مدت دستور کار تعامل سیاسی، یکپارچه گی اقتصادی و اتصالات منطقه‌ای را پیش ببرد.

وزرای امور خارجه با قدردانی از میزبانی جمهوری اسلامی ایران در دور دوم این نشست، موافقت خود را برای برگذاری دور سوم این نشست در سال ۲۰۲۲ اعلام کردند.