پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
یک کارشناس سیاست خارجی اعتقاد بر این دارد که افراد موثر در داخل کشور دنبال این نیستند که احیای برجام و لغو تحریمها را شهریور یا تاریخی بعد از آن موکول شود.
رضا فرجیراد در گفتگو با «انتخاب» درمورد چرایی رد پیشنهاد جلسه غیررسمی با امریکا از سوی ایران، اظهار داشت: تهران احتمالا این احساس را داشت که آمریکاییها میخواهند قبل از بازگشت احتمالی به برجام و یا لغو تحریمها ایران را به پای مذاکره بکشانند و در جریان این مذاکرات امتیازات دیگری را مثل بحث موشکی یا سیاستهای منطقهای از ایران بگیرند؛ لذا ایران این پیشنهاد را قبول نکرد. به ویژه اینکه اروپاییان نیز به نوعی با آمریکا در این مساله همنظر هستند. علت دیگر اینکه، آمریکا الان عضو برجام محسوب نمیشود، هرچند که به زعم کمیسیون برجام حضور آمریکا در این جلسه به عنوان مهمان بود.
سفیر سابق ایران در تشریح شرایط آینده با توجه به رد این پیشنهاد گفت: ما اگر به صحبت مقامات ایران از جمله سخنگوی وزارت خارجه توجه کنیم، متوجه خواهیم شد که ایران اعلام کرد الان زمان مذاکره نیست. این بدان معناست که ایران نمیخواهد باب مذاکره را به کلی ببندد. ایران، چون تصور میکند که در شرایط کنونی اگر وارد مذاکره شود، ممکن است با شرایط دیگری مواجه شود و طرف مقابل بخواهد قبل از بازگشت به برجام از او امتیازات مجددی بگیرد. این در حالی است که ایران تاکید و اصرار بر بازگشت آمریکا به برجام و لغو تحریمها دارد، لذا در شرایط کنونی این پیشنهاد را قبول نکرد، ولی به هرحال بزودی زمان مذاکره خواهد رسید، چراکه تهران برای لغو تحریمها و بازگشت آمریکا به برجام باید از طریق مذاکره به توافق با طرف مقابل برسد.
این کارشناس سیاست خارجی با اشاره به پا پس کشیدن تروئیکا از صدور قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس گفت: اروپا و به ویژه آمریکا که اخیرا مواضع منعطفی نسبت به ایران نشان داده اند، نمیخواهند شرایط را سختتر و پیچیدهتر کنند.
فرجیراد همچنین با اشاره به اختلاف نظر بین تروئیکا و اتحادیه اروپا درباره پرونده هستهای ایران و اصرار پیشتر تروئیکا بر صدور قطعنامه علیه ایران، گفت: اتحادیه اروپا و آقای بورل مانند سابق و دوران خانم موگیرینی نشان دادند که مواضع به مراتب ملایمتر و بهتری در مقایسه با تروئیکا نسبت به ایران دارند. البته این مساله تاحدودی هم قابل تحلیل است به ویژه آنکه نظر اتحادیه اروپا برآیند نظر و پیشنهادات ۲۸ کشور است و تروئیکا برآیند نظرات ۳ کشور است که اتفاقا بیشتر مشکلات ایران نیز به دلیل مخالفتها و مواضع همین کشورهاست که خودشان را قدرت برتر تصور میکنند.
وی افزود: کشورهای تروئیکا سیاستهای تهاجمیتری نسبت به ایران دارند و به نظر میرسد که در این مساله نیز یک اختلاف نظر بین تروئیکا و اتحادیه اروپا وجود داشت. همچنان که آقای بورل تلاش دارد که برجام بدون شرط جدیدی احیا شود، ولی فرانسه و انگلیس و کمی هم آلمان میخواهند مسائل دیگری مانند موضوع موشکی وارد موضوع مذاکرات برجام شود.
این کارشناس سیاست خارجی خاطرنشان کرد: من در مجموع اعتقاد دارم که کلیت اروپا به دنبال احیای برجام است و نمیخواهد شرایط را برای احیای برجام سخت یا پیچیده کند.
فرجیراد در پاسخ به پرسشی درمورد سرنوشت برجام تصریح کرد: به نظرم احتمال احیای برجام ۹۰ درصد است و اگر طرفین اجازه بروز و تشدید حواشی را ندهند و شرایط را مدیریت کنند، قطعا مقدمات احیای برجام، بهتر فراهم خواهد شد. من امیدوار هستم که به تدریج و با امتیازاتی که طرف مقابل برای ایران قائل میشود، برجام زنده شود.
سفیر سابق ایران در نروژ در پاسخ به این پرسش که آیا احیای برجام به عمر باقی مانده از دولت روحانی قد خواهد داد، تاکید کرد: باید در پاسخ به این پرسش گفت که از یک طرف افراد موثر در داخل کشور ما خیلی دنبال این نیستند که احیای برجام و لغو تحریمها را به شهریور یا تاریخی بعد از آن موکول کنند و در مقابل نیز آمریکا و اروپا خیلی راغب نیستند که صبر کنند دولت روحانی برود و سپس مساله را حل کنند. چراکه بحث اورانیوم فلزی و غنیسازی برای آنان خیلی مهم است و زمان ۱۰ ماهه آن هم در منطقهای مانند خاورمیانه، زمان زیادی است و امکان دارد در این مدت اتفاقات زیادی رخ بدهد؛ لذا آمریکا و اروپا تمایل دارند که از اوضاع بحرانی برجام هرچهزودتر عبور کنند، به ویژه آنکه تعلیق احتمالی پروتکل الحاقی از جانب ایران ممکن است شرایط سخت و متفاوتی را رقم بزند.