رستم قاسمی: به کاندیداتوری در ۱۴۰۰ فکر می‌کنم /‌ ای کاش آقایان دو سفر خارجی می‌رفتند، بعد به عرصه ۱۴۰۰ ورود می‌کردند / دنیا، دنیای دیپلماسی است، آن هم از نوع اقتصادیش

فارس: رستم قاسمی، وزیر نفت دولت دهم درپاسخ به سؤالی درباره احتمال کاندیداتوری خود در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی و معیشت مردم، هنوز زود است که فضای کشور را انتخاباتی کنیم و بنده با اینکه سمت دولتی ندارم، امّا این روزها بخشی از وقت خود را برای حل مشکلات اقتصادی کشور گذاشته‌ام.

حل مشکلات اقتصادی آنقدر هم پیچیده نیست

وی با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور گفت: شاید خیلی‌ها معتقد باشند که حل مشکلات اقتصادی خیلی سخت است؛ من این حرف را رد نمی کنم، اما به عنوان فردی که سال‌ها در حوزه اقتصادرانی و حوزه اجرایی و عملیات کار کرده، عرض می‌کنم که حل مشکلات در کشور ثروتمندی مثل ایران با ظرفیت‌های عظیم و منابع انسانی مستعد و جوان، آنقدر پیچیده نیست، حتی با وجود اینکه تحریم‌ها فشار خودش را وارد می‌کند و بی‌تأثیر نیست.

قاسمی در پاسخ به این سؤال که نام شما بعنوان یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری مطرح می‌شود، آیا به کاندیداتوری در ۱۴۰۰ فکر می‌کنید یا خیر، گفت: هر کسی ممکن است به خیلی چیزها فکر کند، فکر کردن مشکلی ندارد.

بسیاری از مشکلات اجتماعی از اقتصاد نشأت می‌گیرد

فرمانده اسبق قرارگاه سازندگی خاتم در پاسخ به سؤالی درباره گفتمان مطلوب انتخابات ریاست جمهوری، گفت: کشور ما مشکلات زیادی از جمله مشکلات فرهنگی دارد. انقلاب ما اساساً یک انقلاب فرهنگی است. همچنین موضوعات اجتماعی در تعیین ریل حکمرانی مهم است، اما همانطور که بارها رهبر انقلاب گفتند چالش اساسی ما مسائل اقتصادی است.

قاسمی ادامه داد: بسیاری از معضلات فرهنگی و اجتماعی ناشی از مسائل اقتصادی است. مثلاً در موضوع ازدواج جوانان، در سال ۹۱ ما بالغ بر ۹۰۰ هزار ازدواج داشته‌ایم، الان چقدر داریم و چقدر از این ازدواج‌ها منجر به طلاق می‌شود؟ نکته مهم اینکه باید بررسی کرد که چه مقدار از این طلاق‌ها مربوط به مسائل اقتصادی است.

وی تصریح کرد: بسیاری از مشکلات جامعه به بیکاری و موضوعاتی که به درآمد مردم مرتبط است برمی‌گردد. مشکلات اصلی کشور، اقتصادی است، بخصوص در حوزه معیشت.

بعد از جنگ، تفکری می‌گفت باید خارجی‌ها بیایند زیرساخت بسازند

وزیر سابق نفت با اشاره به ظرفیت‌های کشور، گفت: بعد از انقلاب و جنگ کارهای بسیار بزرگی در کشور انجام شده است. به عنوان کسی که از روز نخست بعد از جنگ تا چندسال پیش و قبل از ورود به وزارت نفت در حوزه سازندگی بوده است باید بگویم که کارهای بسیار بزرگ و ابرطرح‌هایی در کشور اجرایی شده است.

قاسمی با بیان اینکه بعد از جنگ دو تفکر در کشور وجود داشت، اظهار داشت: یک تفکر این بود که ما تجربه کار نداریم و سد و پالایشگاه نساخته‌ایم، پس باید خارجی‌ها بیایند و ما هم در کنار دست آن‌ها کار یاد بگیریم. تفکر دیگر مبتنی بر «ما می‌توانیم» بود. این ما می‌توانیم هم جمله حضرت امام بعد از جنگ بود. مبتنی بر این تفکر امام بعد از سال‌ها می‌گویم که این ما می‌توانیم به ما توانستیم تبدیل شد. ما بعد از اینکه سد کرخه و برخی از این ابرطرح‌ها را ساختیم طلسم ناباوری و ما نمی‌توانیم را شکستیم.

حل مشکل آب تهران با اجرای ابرپروژه انتقال آب به پایتخت

وی با اشاره به اجرای برخی پروژه‌های کلان در کشور گفت: زمانی که تهران با مشکل آب روبرو بود و آب و سهیمه بندی می‌شد، ما باید آب را از سد لار برای شرق تهران انتقال می‌دادیم و آب سد کرج را برای غرب تهران. انتقال آب از سد لار که کیلومترها با تهران فاصله دارد، کار بسیار سختی بود، امّا این کار را انجام دادیم. در غرب تهران هم از طریق یک تونل که جزء طویل‌ترین تونل‌‌های دنیاست، آب را از سد کرج منتقل کردیم.

فرمانده اسبق قرارگاه خاتم سپاه گفت: همان موقع خیلی‌ها مخالف بودند که ما این مسئولیت را بپذیریم و برخی دوستان هم می‌گفتند پذیرش چنین مسئولیتی کار راحتی نیست و اگر نتوانیم جواب ده میلیون شهروند تهرانی را بدهیم ممکن است برای سپاه مشکل ایجاد کند، امّا ما ریسک آن را پذیرفتیم و به موقع هم تمام شد. این پروژه در آن زمان جزء ابرپروژه‌ها بود، امّا حالا به خاطر پیشرفت تکنولوژی و دانش فنی وضعیت متفاوت است.

قاسمی افزود: انتقال آب روان کشور به پایتخت که از ۲۴ میلیون متر مکعب، ۸ میلیارد آن به بیرون ریخته می‌شد یک ابرطرح بود که ما توانستیم آن را انجام دهیم. این تجارب مربوط به صد یا دویست سال پیش نیست، بلکه ما این کارها را بعد از جنگ انجام داده‌ایم. کارهایی در کشور انجام شده که شاید کسی آن را باور نمی‌کرد. بنابراین هم توانمندی رفع مشکلات کشور وجود دارد و هم تجارب آن وجود دارد.

نمی‌گویم «می‌شود» یا «باید بشود»؛ می‌گویم «شده است»

وی ادامه داد: من نه می‌گویم «می‌شود» چون همه می‌توانند این کلمه را بگویند، همچنین نمی‌گویم «باید بشود»، چون گفتن این هم سخت نیست، بلکه می‌گویم «شده است» و مبتنی بر این ادعا، در همه حوزه‌های زیرساختی کشور آدرس وجود دارد. پس هم توانمندی‌اش را داریم و هم ظرفیت‌های زیرساختی داریم.

وزیر سابق نفت با اشاره به ظرفیت معدنی کشور گفت: خداوند جدول مندلیف را در ایران ریخته و این در حالی است که در برخی از کشورها شاید یک یا دو نوع معدن بیشتر وجود نداشته باشد، امّا انواع معادن ترکیبی در کشور ما وجود دارد. بر اساس اطلاعاتی که وجود دارد ۱۸ تا ۲۰ درصد سهم اشتغال می‌تواند در معادن باشد.

باید عملگرایی را جایگزین حرف‌گرایی و استقامت را جایگزین وادادگی کنیم

قاسمی با طرح این سؤال که چرا با وجود این همه منابع و ظرفیت انسانی و طبیعی و نیز تجاربی که داشته‌ایم، وضع اقتصاد ما اینگونه است، اظهار داشت: علت این است که ما به اقتصاد هم به دیده سیاست و سیاست‌بازی نگاه کرده‌ایم. یعنی به جای سیاست بازی اقتصادبازی هم کرده‌ایم.

وی افزود: من اعتقاد دارم حل مشکلات اقتصادی کشور در گرو داشتن برنامه هم نیست، ما مشکل برنامه هم نداریم، برنامه زیاد داریم؛ از سند چشم‌انداز گرفته تا سیاست کلی و ...

قاسمی ادامه داد: اعتقاد دارم برای حل مشکلات اقتصادی کشور باید به جای حرف زدن و حرف‌گرایی، عمل‌گرایی را به‌کار بندیم و به جای وادادگی، استقامت را.

نمی‌شود کشتی طوفان‌زده اقتصاد را دست کسی داد که قایق هم نرانده است

وی با بیان اینکه کشور با ده پانزده چالش اصلی روبروست که شناسایی شده‌اند و برای آن‌ها راهکار هم وجود دارد، تصریح کرد: امروز فرصت سعی و خطا برای ما وجود ندارد. همه قبول داریم که اقتصاد ما مثل یک کشتی طوفان زده است، نمی‌شود این کشتی را دست کسی داد که تا حالا قایق را هم نرانده است. باتوجه به اینکه مشکل کشور اقتصادی است آن هم در حوزه اجرایی و عملیاتی، باید کشور را دست کسی داد که تجربه این کار را داشته باشد.

وزیر سابق نفت درباره «برخی مقصرتراشی‌های اصلاح‌طلبان و روحانی نسبت به علت مشکلات کشور» گفت: من فکر می‌کنم مردم دیگر تحمل شنیدن وعده‌های توخالی را ندارند. مردم دیگر با حرف قانع نمی‌شوند. مردم دیگر به سخنرانی و حرف‌های ژورنالیستی توجه نمی‌کنند. همه این حرف‌ها و وعده‌ها را هم تجربه کرده‌اند. امروز گفتمان کارآمدی در مقابل ناکارآمدی و معیشت در مقابل فقر می‌تواند مهم‌ترین موضوع کشور باشد. اینکه چه کسانی می‌توانند کارآمد باشند و چه کسانی نمی‌توانند.

چرخه تولید به مصرف به شکل عهد دقیانوس انجام می‌شود

قاسمی، دو مؤلفه مهم در حکمرانی کشور را اقتدار و سازوکار دانست و گفت: با این دو مؤلفه، شرایط کشور حتماً قابل تغییر است. نه بدون اقتدار می‌شود مشکلات را حل کرد، نه بدون سازوکار. سازوکار یعنی اینکه بدانیم امسال که سال جهش تولید بوده، الان که در پایان سال هستیم چه اتفاقی افتاده است. جهش تولید به مؤلفه‌هایی نیاز دارد. جهش تولید بدون بازار که شدنی نیست. خب بازار هشتاد میلیونی خود ما تقریباً ‌تعطیل است.

وی ادامه داد: دومین مؤلفه تولید، وجود سازوکار است. در حالی که شرایط در دنیا تغییر کرده است، در کشور ما روند اقتصاد از تولید به مصرف هنوز به شکل دلالی و عهد دقیانوس انجام می‌شود. وجود سازوکار یعنی اینکه از تولید به مصرف باید به وسیله سازوکار انجام شود و این یعنی حذف دلالی. با این دو مؤلفه قطعاً شرایط اداره کشور بهتر می‌شود.

کسی که سال آخر دولت می‌گوید نگذاشتند کار کنم بهتر است همان ابتدا کنار برود

قاسمی با اشاره به «سال آخر دولت‌ها و ادعای رؤسای جمهور مبنی بر اینکه اجازه ندادند کار کنیم»، گفت: من می‌گویم اگر کسی عرضه نشستن روی این صندلی را ندارد از ابتدا نباید بپذیرد. اگر کسی عرضه شمشیرکشیدن ندارد نباید وارد شود. چه کسی مانع شده تا دولت کار کند؟ آیا دلسوزان نظام مانع هستند؟ آیا اصلاً چنین چیزی وجود دارد؟ اگر کسی مانع کار کردن دولت است، یا همان سال نخست شمشیر را بکش یا همان موقع بگو «نمی‌گذارند کار کنم، خداحافظ»، نباید وقت مردم را گرفت و بعد از هفت سال گفت که نمی‌گذارند کار کنم. مردم همه این‌ها را تجربه کرده‌اند.

برخی کاندیداها دو سفر خارجی هم نرفته‌اند

وزیر سابق نفت با اشاره به حضور کاندیداهای مختلف در عرصه انتخابات گفت: ای کاش آقایان دو سفر خارجی می‌رفتند و یک کارگاه آجرپزی را اداره می‌کردند بعد به عرصه ورود می‌کردند. کسی که تا حالا یک گارگاه آجرپزی اداره نکرده می‌خواهند اتوبوس دولت را براند، چنین شخصی یا اتوبوس را به داخل دره می‌اندازد یا آن را بالای قله می‌برد.

قاسمی افزود: امروز دنیا دنیای دیپلماسی آن هم دیپلماسی اقتصادی است. آقایان بگویند آیا در این زمینه تجربه‌ای دارند.