برگزاری تجمعات مذهبی در مناطق سفید کرونا پس از اعلام وزارت بهداشت / وضعیت سفید کرونا در ده ها منطقه و شهرستان / لزوم استفاده از ماسک در مکان های شلوغ

دکتر کیانوش جهانپور همزمان با روز پایانی هفته سلامت که با عنوان "هر رسانه یک پایگاه سلامت" نامگذاری شده، در ارتباطی ویدئو کنفرانسی ضمن تقدیر از اطلاع رسانی های موثر در بحران کرونا از سوی رسانه ها، درباره احتمال بازگشایی اماکن مذهبی و همچنین برخی مدارس در مناطق سفید کرونا، گفت: با توجه به تغییراتی که در آمار ابتلا و حتی موارد فوت ناشی از ابتلا به بیماری کووید ۱۹در روزها و هفته های اخیر داشتیم و همچنین روند نزولی تدریجی موارد ابتلا در اغلب استان ها طی دو هفته اخیر، همکاران در معاونت بهداشت وزارت بهداشت و کمیته بهداشتی ستاد کرونا، شهرستان ها و مناطقی که درگیری بیماری به نوعی انفرادی بوده و حتی موارد فوت آن بین صفر تا یک نوسان داشته را احصا کرده اند. به نظر می رسد این مناطق شامل دهها منطقه و شهرستان درکشور است که فهرست آنها احصا شده و به زودی از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت اعلام خواهد شد. امروز هم رییس جمهور محترم این موضوع را اعلام کردند.

وی افزود: بنابراین آن مواردی که طی روزهای اخیر جزو مناطق سفید قلمداد می شوند، می توانند بعد از اعلام، بازگشایی بقاع متبرکه یا برخی تجمعات مذهبی مانند نماز جمعه و ... را داشته باشند. تاکید می شود که این موضوع مشروط است به آنکه وضعیت سفید در آن مناطق رسما از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت اعلام شود. قاعدتا در مناطق دیگر تا زمانی که در وضعیت سفید قرار نگیرند چنین چیزی مقدورنخواهد بود. طبیعی هم است هر جایی منطقه زرد یا قرمز باشد، مجبور خواهیم بود با همراهی نهادهای دیگر حتی محدودیت های بیشتری را با هماهنگی خود مردم اعمال کنیم. در مجموع فهرست استان ها و مناطقی که در وضعیت سفید و قرمز کرونا قرار می گیرند، توسط معاونت بهداشتی احصا شده و به تدریج اعلام خواهد شد.

مردم تخلفات را به سامانه سجام اعلام کنند

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره برخی تجمعات در برخی آرامستان ها، گفت: مطابق پروتکل مربوطه، در آرامستان ها همچنان توصیه به پرهیز از تجمعات گسترده، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و رعایت استفاده از ماسک است و قاعدتا این موارد اعمال خواهد شد. اگر جایی پروتکل ها رعایت نشده، سازمان آرامستان های آن منطقه باید نظارت کند. ما در وزارت بهداشت قادر نیستیم در بیش از ۲میلیون و ۷۰۰هزار واحد صنفی، آرامستان ها، بقاع متبرکه، اماکن فرهنگی و ... حضور داشته باشیم. صنوف مربوطه باید نظارت کنند و مردم نیز به عنوان شهروند مسوول، موارد تخطی را به سامانه سجام گزارش کنند.
مشکلی در عرضه محلول های ضدعفونی کننده نداریم

جهانپور همچنین در پاسخ به سوالی درباره چگونگی نظارت بر کیفیت محلول های ضدعفونی کننده ارایه شده در سوپرمارکت ها، گفت: مواد ضدعفونی کننده یا توسط شرکتهای معتبر و مجاز رسمی تولید می شود و قاعدتا مسوولیت تولید و محتوای این بسته ها نیز بر عهده تولید کننده است و یک سری هم هست که به نوعی اصطلاحا تولیدات غیررسمی و فله ای هستند که مجوز ندارند و قاعدتا فروش آنها در داروخانه ها، سوپرمارکتها و فروشگاه های زنجیره منطقی و درست نیست. البته تقریبا مشکل حادی در مورد عرضه مواد ضدعفونی کننده نداریم. الان تولید مواد ضدعفونی کننده به قدری زیاد شده که انبارهای تولید کننده ها مملو از این تولیدات است و مشکلات جدید این است که آنقدر تولید مواد زیاد شده که عرضه شان دچار مشکل شده است و در مجموع فکر می کنم در حال حاضر یکی از بزرگترین تولید کننده های مواد ضدعفونی کننده در دنیا باشیم.

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه به نظر می‌رسد حساسیت مردم نسبت به کرونا و مشکلات آن کاهش یافته است، گفت: به مرور زمان، جوامع نسبت به عامل خطر بیرونی که وارد محیط زندگی او شده است عادت کرده و به عنوان یک همراه زندگی آن را می پذیرند. بخشی از این موضوع به ساز و کار انسان و برخی به از دست رفتن تاثیر هشدارها برمی‌ گردد.
کرونا حذف نشده و همچنان وجود دارد

وی با تاکید بر اینکه کرونا حذف نشده و وجود دارد، ادامه داد: عامل گسترش و انتقال بیماری با رعایت نکردن نکات بهداشتی فراهم خواهد بود. عدول از هر قاعده‌ای می تواند سبب بروز بیماری باشد. البته در دو ماه اخیر با اقدامات مناسبی که از سوی مردم و دولت صورت گرفت میزان R۰ در کشور ما علی‌رغم آنکه پیش بینی می‌شد تا عدد ۳ پیشروی کند، اما اکنون عددی نزدیک به یک و حتی کمتر از یک دارد. این افتخار در نقاط مختلف کشور به گونه‌ای بود که دولت سهم ۲۰ درصدی و مردم سهم ۸۰ درصدی داشتند. بازگشت به چرخه اقتصادی قاعدتا ازدحام مجدد را به دنبال خواهد داشت که نشان می‌دهد اهمیت رعایت نکات بهداشتی تا چه میزان است. استفاده از ماسک در ناوگان حمل و نقل عمومی و رعایت سایر نکات سبب کنترل بیماری خواهد شد.
نحوه بی خطرسازی زباله های عفونی در بیمارستانها

جهانپور در پاسخ به سوالی درباره بی‌خطرسازی زباله‌های عفونی و اینکه مشاهده شده در محل‌های امحا، زباله‌های عفونی و خونی وجود دارد، گفت: زباله‌های عفونی باید در بیمارستان‌ها بی‌خطرسازی شود. شرکت‌های پسماند، زباله‌ها را به اماکن امحا منتقل می کنند و زباله های مطب‌ها را شرکت‌ها جمع آوری و به مناطق امحا منتقل می‌کنند. باید توجه داشت که بیمارستانی که زباله عفونی را بی خطرسازی نکرده باشد، تخلف کرده است و مسئول فنی بیمارستان و شرکت منتقل کننده زباله‌هایی که بی خطر نشده‌اند، متخلف محسوب می‌شوند. البته زباله عفونی با زباله بخش عفونی متفاوت است.
چرایی پایین بودن آمار کرونا در آفریقا

وی در پاسخ به سوالی درخصوص چرایی آمار پایین برخی کشورها همچون آفریقا، تصریح کرد: کم بودن آمار مبتلایان و مرگ ناشی از کرونا در برخی کشورها به علت ضعف زیرساخت‌های شناسایی بوده که همین سبب می‌شود آمار این کشورها قابل اعتنا نباشد. مشکل دیگر در این کشورهای توسعه نیافته یا در حال توسعه این است که ساختار منسجمی برای انجام تست PCR وجود ندارد یا ممکن است دولت‌ها توانایی کافی مالی برای بهبود ساختار ثبت داده‌ها نداشته باشند. این درحالی است که نباید فراموش کنیم برخی کشورها نیز ممکن است روند انکار را در پیش گرفته باشند.
حدود ۷۰ درصد موارد شناسایی شده کرونا در منطقه مدیترانه شرقی مربوط به ایران است

وی افزود: ما خودمان را نزدیک به کشورهایی با ساختار بهداشتی توسعه یافته می‌دانیم و همین سبب می‌ شود میزان موارد شناسایی شده و گزارش شده در این کشورها بیشتر باشد. حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد موارد شناسایی و ثبت کرونا در مدیترانه شرقی مربوط به ایران است. از سوی دیگر میانگین سنی در جوامع مختلف متفاوت است و کشورهای اروپایی باتوجه به بالا بودن سن، موارد مرگ و میر بالاتر است. البته مواردی هم وجود دارد که هنوز به صورت قطعی به اثبات نرسیده است که این مورد شامل تزریق واکسن "ب ث ژ" در کشورهای در حال توسعه است که ممکن است این واکسن یک ایمنی متقاطع نسبی ایجاد کرده باشد تا موارد مرگ و شدت بیماری در این کشورهای در حال توسعه، کم تر از کشورهایی باشد که این واکسن را دریافت نکرده‌اند. البته نباید از تفاوت‌های ایمنوژنتیک در افراد و کشورهای مختلف غافل بود.
اعلام مناطق سفید کرونا تا ۲ روز آینده

سخنگوی وزارت بهداشت در خصوص ارائه آمار تفکیکی ابتلا به کرونا به شکل استانی، ‌ تصریح کرد: در مورد آمار، بسیج ملی مقابله با کرونا و ستاد ملی کار خود را به خوبی انجام می‌دهد. اینکه افراد دیگری خواهان آمار هستند را درک نمی‌کنم و طبیعی است در خصوص موضوعی که آن را درک نکردم صحبت نکنم. لیبل‌ها و نشانه‌گذاری‌ها بر اساس رنگ‌های زرد، قرمز و... بر اساس اتفاقات روزهای اخیر توسط مطالعه اپیدمیولوژی صورت گرفته احصا شده است. شاید صدها نقطه کشور سفید اعلام شوند که مناطق سفید همانطور که رییس جمهور اعلام کردند ظرف فردا یا ۲ روز آینده اعلام خواهد شد.

وی افزود: متاسفانه همیشه عده‌ای وجود دارند که کنار گود نشسته اند و می‌گویند لنگش کن. اینکه اعداد و ارقام متفاوتی از ابتلا به کرونا از داخل و خارج اعلام می شود در همه جای دنیا وجود دارد. برخی افراد بدون داشتن صلاحیت کافی اقدام به ارائه آماری می‌کنند که صحیح نیست و ما برای آنها دعا می‌کنیم که به آماری که نیاز دارند دست پیدا کنند.
تجمع در پارک ها همچنان ممنوع

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر بازگشایی پارک‌ها و تجمع در بوستان‌ها، ‌گفت: تجمع در پارک‌ها آزاد نیست. این‌که ورود به پارک‌ها آزاد باشد با تجمع در پارک‌ها تفاوت دارد. بازگشایی پارک‌ها با هدف حضور انفرادی انجام شده و همچنان تجمع در پارک‌ها ممنوع است و عوامل انتظامی هم با این موضوع برخورد می‌کنند. این‌که افراد برای ورزش انفرادی در پارک‌ها حاضر شوند فعلا برقرار شده و مردم با رعایت فاصله گذاری می‌توانند از این امکانات استفاده کنند. فاصله گذاری و رعایت آن مهم است و البته اکثر مردم متوجه موضوع هستند و با جدیت مراقبت می‌کنند.

جهانپور درباره آمار شهدا و مبتلایان به کرونا در کادر درمان، اظهار کرد:کمیته‌ای موظف شده است تا این مسئله را به دقت بررسی کنند تا کادر درمانی که در اثر مواجهه با بیماران و خدمت به کرونا مبتلا و شهید شده باشند، در آمار شهدا ثبت شوند؛ آمار بیش از ۶۳ موردی است که پیش از این احصا شده بود. باید توجه داشت ممکن است مواردی در فهرست شهدای مدافع سلامت قرار بگیرند اما در نهایت کمیته ویژه بر اساس استنادات آنها را شهید محسوب نکند و به همین دلیل اکنون آمار و اسامی اعلام نمی‌کنیم.
ایران، از جمله کشورهایی که کمترین ابتلا به کرونا را در کادر درمان دارد

وی با تاکید بر اینکه ما پس از شیوع کرونا یکی از کشورهایی بودیم که کمترین ابتلا به کووید ۱۹ نسبت به بسیاری ازکشورها در کادر درمان را داشتیم، گفت: این موضوع نتیجه تلاش و دقت کادر درمان است و با وجود کمبود اقلام حفاظتی در روزهای نخست، توانستیم با سرعت زیادی اقلام حفاظتی و بهداشتی را تولید کنیم و آنها در اختیار کادر درمان قرار دهیم. در برخی کشورهای توسعه یافته اکنون هر هفته یا ۲ هفته یک بار یک ماسک در اختیار کادر درمان قرار می‌دهند؛ در حالی که ما اکنون این مشکل را نداریم. در روزهای نخست با وجود کمبود اقلام بهداشتی شاهد ایثار و فداکاری کادر درمان بودیم و کادر درمان ما لحظه‌ای درمان بیماران را رها نکردند و این ایثارها و فداکاری‌ها ‌در تاریخ کشور ثبت خواهد شد.
لزوم استفاده از ماسک در مکان های شلوغ

وی در پاسخ به سوالی درباره استفاده اجباری از ماسک و دستکش در مترو بیان کرد: در مورد استفاده از ماسک در مکان‌هایی که احتمال عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی وجود دارد، توصیه انجام دادیم. حتی گفتیم که استفاده از ماسک خانگی هم می‌تواند کمک کننده باشد. ما در وزارت بهداشت به دنبال استفاده اجباری از ماسک نیستیم. زیرا معتقدیم مردم این درک عملی را دارند که وقتی گفته می‌شود استفاده از ماسک در مکان‌های شلوغ می‌تواند کمک کننده باشد، خودشان این کار را انجام می‌دهند.

سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه در خصوص تعداد تست‌های PCR که روزانه در کشور انجام می‌شود، بیان کرد: هیچ جای دنیا نمی‌توانند تست PCR را به عنوان غربالگری عمومی استفاده کنند. البته در کشورهایی که جمعیت بسیار کمی دارند می‌توان این کار را انجام داد. ولی در کشورهایی مثل آلمان و بریتانیا و حتی ایران نمی‌توانیم غربالگری عمومی با تست PCR انجام داد. با در نظر گرفتن جمعیت می‌بینیم در کشور ۶۰ میلیونی حداقل ۵۰۰ روز زمان نیاز است تا همه مردم کشور با تست PCR غربالگری شوند؛ در حالی که اگر همین الان تست دهید مشخص نیست وضعیت شما در یک ساعت آینده چگونه خواهد بود.
بحث های علمی درباره پادتن های اختصاصی کرونا

وی افزود: بر اساس اعلام برخی متخصصان ژاپنی تعداد تست PCR وسیع حتی می‌تواند باعث اتلاف منابع شود. در کشور ما با توجه به ظرفیت‌های موجود بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تست را می‌توانیم بالقوه در اختیار داشته باشیم. البته در حال حاضر حدود ۱۰ برابر موارد مثبت در کشور انجام می‌شود که حدود ۱۲ هزار تست است. برای غربالگری یا صدور گواهی سلامت نیازمند تست‌های دیگری از جمله تست سرولوژیک تایید شده و نهایی شده هستیم که آن هم هنوز به طور کامل در اختیار نظام سلامت در هیچ کشوری قرار نگرفته است. همچنان بحث‌های علمی در مورد انتخاب پادتن‌های اختصاصی در این زمینه مطرح هست. با نهایی شدن تست‌های سرولوژیک می‌توان غربالگری و مطالعات اپیدمیولوژیک را با سرعت بالاتری انجام داد. در این صورت می‌فهمیم چند درصد از جامعه مبتلا شده و بهبود یافته‌اند که اکنون با تست‌ PCR امکان پذیر نیست.

جهانپور افزود: تست PCR کاربرد مناسبی در آمار و شناسایی اپیدمی و پایان بیماری و بررسی روند ابتلا به بیماری دارد، ولی باید توجه داشت هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند که قسمت اعظم یا کسری از مبتلایان را با تست PCR عام و گسترده شناسایی کرده است و ما برای شناسایی خوشه‌های امن و ناامن و برای ردیابی و رهگیری تماس‌ها از این تست استفاده می‌کنیم. همچنین افرادی که باید ایزوله یا قرنطینه شوند با این تست شناسایی می‌شوند.

سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: موارد شناسایی در بستری شدگان نسبت به هفته‌های گذشته کاهش بسیاری داشته است و این نشان از مدیریت بیماری دارد. نمودار به سمت مهار و کنترل بیماری پیش می‌رود اما اکنون نمی توانیم از مهار و کنترل بیماری صحبت کنیم و فکر می‌کنیم تعداد تست‌های PCR منطقی است و امکان تست PCR گسترده وجود ندارد.
کاهش روند کمک های خارجی

رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت درباره کمک‌های خارجی به ایران و کمک ایران به سایر کشورها در شرایط شیوع کرونا اظهار کرد: روند کمک‌های خارجی کاهش یافته است و برخی از این کشورها خودشان درگیری بیشتری دارند. به هر حال روند کمک‌ها تا حدی ادامه دارد.
افزایش ۲۵ برابری تولید ماسک طی دو ماه

وی با بیان اینکه ایران یکی از کشورهایی است که جهش تولید را در زمینه تولید اقلام ضدعفونی کننده داشته است، گفت: تولید ماسک هم ظرف دو ماه حداقل ۲۵ برابر شده و در حال حاضر سه شرکت تولیدکننده ونتیلاتور داریم و دو یا سه شرکت آمادگی تولید تست‌های سرولوژیک را دارند و دو یا سه شرکت در حال تولید تست‌های مولکولی هستند. این در حالی است که تولید الکل در کشور حداقل هشت برابر شده است.
دپوی استراتژیک اقلام مرتبط با کرونا، بعد از مهار بیماری

جهانپور گفت: در صورتی که به سمت مهار بیماری در کشور برویم، بخشی از مازاد تولیدی را برای دپوی استراتژیک ذخیره خواهیم کرد، زیرا ممکن است در پاییز با شیوع ویروس مواجه باشیم. اقلام حفاظتی و بهداشتی را بعد از برطرف شدن مشکلات داخلی، می‌توانیم با اولویت کشورهای همجوار، در اختیار سایر کشورها بگذاریم. حتی اگر مازاد بر نیاز تولیداتی داشته باشیم، می‌توانیم امکانات خود را در اختیار مردم آمریکا هم بگذاریم، زیرا مردم آمریکا با دولت آنها برای ما متفاوت است.

جهانپور در پاسخ به سوالی درباره گزارش‌هایی که مبنی بر تغییرات در علائم بیماری کووید ۱۹ وجود دارد، ‌ گفت: گزارش قطعی و مستندات علمی و مدارک قطعی مبنی بر تغییر رفتار ویروس در بازه زمانی دو ماهه نداریم. به نظر می‌رسد اطلاعات ما در مورد ویروس و ابعاد بیماری زایی آن بیشتر شده است و الزاما این موضوع به عدم اطلاع قبلی ما برنمی گردد. این موارد در دو ماه گذشته نیز وجود داشته و شاید به آن توجه نمی‌شد. به مرور شرایط ویروس مشخص‌تر شد و راش‌های پوستی و نابویایی و ناچشایی که در روزهای اول به آن توجه نمی‌شد، مورد توجه قرار گرفت. مواردی مثل سکته‌های مغزی ناشی از ابتلا به این ویروس و مشکلات انعقادی و ایجاد لخته هم یکی از این موارد است. در روزهای اول هم شاید این موارد وجود داشته، اما اطلاعات ما کمتر بود و همه نگاه‌ها به سمت تب و لرز و دیسترس تنفسی بود. بعید است که ویروس با این سرعت تغییر رفتار داده باشد.

وی افزود: فراهمی و در دسترس بودن داروهایی که ممکن است پزشک تشخیص دهد بیمار نیاز دارد، سبب شد جزو کشورهایی باشیم که بهترین خروجی‌ها را دارد. ما در خصوص داروها و یافته‌های بالینی به یافته‌های داخلی اتکای بیشتری خواهیم داشت.