علت حساسیت‌ها به پرتاب ماهواره نظامی «نور» چیست؟ / ایران اکنون امکان شلیک موشک‌های قاره پیما را هم دارد

محمد المنشاوي در الجزیره نوشت: روز چهارشنبه، طی یک کنفرانس خبری در کاخ سفید، دونالد ترامپ در پاسخ به سوالی در مورد ماهواره نظامی ایران گفت:«ما تهران را به دقت تحت نظر داریم». پیش از این، ترامپ تاکید کرده بود که دستور شلیک به قایق های ایرانی، در صورت نزدیکی آنها به کشتی های آمریکا در منطقه را داده است.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: این در حالی است که در گزارش های اولیه آمده بود دستگاههای اطلاعاتی آمریکا ادعای ایران در مورد موفقیت در پرتاب ماهواره نظامی اش را تکذیب کرده اند! اما شبکه سی ان ان تاکید کرد که طبق ارزیابی های وزارت دفاع آمریکا، پرتاب ماهواره ایرانی با موفقیت انجام شده است.

در همین رابطه، دیوید دی روتش، کارشناس نظامی از دانشگاه دفاع ملی در واشنگتن می گوید:«ایران اولین ماهواره نظامی خود را پرتاب کرده است و به این معنا، در حال حاضر امکانات شلیک موشک های قاره پیما را نیز دارد». در صورتی که این گزارش درست باشد، شاهد تحول بسیار مهمی در مقابله بین تهران و واشنگتن خواهیم بود.

از سوی دیگر، پروفسور جودت بهجت، در مرکز مطالعات خاور نزدیک و جنوب آسیا در دانشگاه دفاع ملی آمریکا در گفتگو با الجزیره تاکید کرد که اگر ادعای ایران درست باشد، این مساله غافلگیر کننده نیست، به این دلیل که ایران سالهاست برای پرتاب ماهواره تلاش می کند و عاقبت، پس از چند بار آزمون و خطا، به نتیجه مورد نظرش دست یافت.

دوید دی روتش، در گفتگو با الجزیره تاکید کرد که اقدام ایران، یک دستاور مهم برای آن است و اکنون این کشور چهار ماهواره دارد و این ماهواره آخر، ماهیت نظامی دارد.

این در حالی است که وزارت خارجه آمریکا برنامه های موشکی و فضایی ایران را محکوم کرده و آن را تجاوز از قطعنامه 2231 شورای امنیت دانسته و دولتهای عضو را به اتخاذ موضع قاطعی در قبال این اقدام ایران فراخوانده است. البته طبق این قطعنامه، ایران اجازه فعالیت در زمینه موشکهای بالستیکی که برای حمل کلاهک های هسته ای ساخت شده را ندارد. در همین رابطه، ایران تاکید می کند که موشکهایش با هدف حمل کلاهک های هسته ای ساخته نشده و برنامه های آن ناقض مصوبات بین المللی نیست.

پیامهای ایران

پروفسور جودت بهجت در گفتگو با الجزیره به این مطلب اشاره کرد که ایران قصد دارد پیامی را برساند مبنی بر اینکه با وجود تحریمها و شیوع ویروس کرونا، قادر است روند پیشرفته خود را ادامه داده و امکانات نظامی اش را بهبود بخشد.

اما دی روتش معتقد است که تهران می خواهد با پرتاب موفقیت آمیز ماهواره نظامی اش، خود را در جایگاه خوبی نشان دهد.

تحلیلگران مسائل نظامی در آمریکا در مورد توانایی های ایران که به آن اجازه پرتاب ماهواره را می دهد، اختلاف نظر دارند، بویژه در مورد قدرت ایران برای شلیک موشکهای دور برد و قاره پیما.

تجربه دیگر دولتها نشان می دهد که تکنولوژی شلیک موشهای قاره پیما، می تواند در زمینه پرتاب ماهواره نیز استفاده شود. اما عکس این مطلب، به صورت قطعی مشخص نیست، یعنی داشتن توانایی پرتاب ماهواره، به معنای قدرت شلیک موشک قاره پیما نیست.

برد موشکها

دیوید دی روتش، معتقد است که طول برد موشکهای قاره پیما، به 5500 کیلومتر می رسد، اما قدرت ماهواره ایرانی، از 2000کیلیومتر فراتر نمی رود. اقدام ایران یک پیشرفت محسوب می شود، اما یک پیشرفت محدود، چرا که موشکهای ایران وزن سنگینی دارند که تبدیل آنها به موشک های قاره پیما را دشوار می کند.

دی روتش، ضمن کاستن از اهمیت پرتاب ماهواره ایران، می گوید: «30 سال پیش، تعداد کمی از دولتها، ماهواره داشتند. اما در حال حاضر، تعداد زیادی از شرکتهای خصوصی تکنولوژی ساخت ماهواره و قرار دادن آن در مدار مورد نظر را دارند. بر این اساس، اقدام ایرانی ها، ارزش نظامی چندانی ندارد و هدف از آن، بهبود وجهه آن در روابط بین المللی است.»

بهجت نیز با دی روتش هم عقیده بوده و در ارزیابی حجم دستاور ایران می گوید:« هر چند که موفقیت ایران در پرتاب ماهواره با اهداف جاسوسی دستاورد مهمی است، اما همچنان ایالات متحده و هم پیمانان آن در منطقه، از ظرفیتهای تکنولوژیک و نظامی بیشتری در مقایسه با ایران برخوردارند.»