تحقق رویای واکسن سرطان

نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد، شارژ بیش‌ازحد میزان جهش ژنتیکی در سلول‌های سرطانی می‌تواند یک واکسن قدرتمند ایجاد کند که قادر به تقویت اثربخشی سیستم ایمنی بدن انسان در برابر سرطان باشد.

سال‌هاست که مطالعات متعددی در گوشه و کنار جهان با هدف مبارزه با سرطان و دسترسی به رویای ساخت واکسنی که انسان را در برابر این بیماری کشنده مقاوم کند، انجام می‌شود.

به‌تازگی تیمی از پژوهشگران با هدف ساخت واکسن سرطان؛ موفق شدند با بهره‌گیری از مولکول‌های خاصی به نام APOBEC3B سلول‌های سرطانی را وادار به تکاملی بسیار سریع‌تر از حد معمول خود کردند. این مولکول‌ها به‌طورمعمول از سوی غدد سرطانی برای ایجاد تغییر ژنتیکی در بدن انسان و مقاومت سلول‌های سرطانی در برابر دارو استفاده می‌شود.

این روش به‌طور بالقوه قادر به تقویت سیستم ایمنی بدن انسان و اجرای روش درمانی ایمونوتراپی است و آزمایش‌های انجام‌شده روی موش‌هایی که انواع مختلفی از تومورهای بدخیم و مقاوم در برابر درمان را داشتند، موفقیت‌آمیز بود.

به باور دانشمندان، این سلول‌های سرطانی بسیار جهش‌یافته می‌توانند برای ایجاد واکسن مناسب برای هر نوع سرطان مفید باشد. این روش به‌طور بالقوه قادر به تقویت سیستم ایمنی بدن انسان و اجرای روش درمانی ایمونوتراپی است و آزمایش‌های انجام‌شده روی موش‌هایی که انواع مختلفی از تومورهای بدخیم و مقاوم در برابر درمان را داشتند، موفقیت‌آمیز بود.

پرفسور آلن ملچر (Alan Melcher) سرپرست این پروژه تحقیقاتی و استاد شناخت درمان مبتنی بر سیستم ایمنی بدن در موسسه تحقیقات سرطان لندن در این رابطه اعلام کرد: «مطالعه جدید ما به‌طور متناقض و پارادوکسیکال از مکانیسم مورداستفاده سلول‌های سرطانی در جهت تکامل سریع و مقاوم در برابر شیمی‌درمانی استفاده کرده و باعث می‌شود آن‌ها در برابر اثرات درمان مبتنی بر سیستم ایمنی بدن بسیار آسیب‌پذیرتر شوند. ما برای ایجاد واکسن‌های سرطانی بر پایه کد ژنتیکی این تومورها ، تغییرات ژنتیکی فوق‌العاده‌ای در سرطان ایجاد کرده‌ایم و این روش درمانی می‌تواند پاسخ سیستم ایمنی بدن در برابر آن‌ها را تقویت کند.»

محققان در این پژوهش نشان دادند كه قادر به ایجاد تغییرات ژنتیکی سریع در سلول‌های سرطانی انسان در آزمایشگاه و با استفاده از مقادیر زیاد مولکول APOBEC3B هستند. این مولکول‌ها قادر به ویرایش كد ژنتیکی و دی ان ای سلول‌ها بوده و می‌توانند باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی شوند كه می‌توان آن‌ها را امضاء یا ردپای خاص دانست.

تجزیه‌وتحلیل ژنتیکی انجام‌شده، نشان‌دهنده بیش از یک‌میلیون جهش ژنتیکی مازاد در سلول‌های APOBEC3B در مقایسه با سلول‌های عادی است.

از این تعداد حدود 68 هزار جهش ژنتیکی حاوی امضای کلاسیک APOBEC بودند. این امضاهای ژنتیکی سلول‌های سرطانی را در مقابل سیستم ایمنی بدن آسیب‌پذیر کرده و یک استراتژی مهم در اختیار متخصصین درمان مبتنی بر سیستم ایمنی بدن قرار می‌دهد.

همچنین،در حالت عادی با ایجاد تغییرات ژنتیکی جدید ، APOBEC3B همچنین می‌تواند منجر به تکامل سلول‌های سرطانی شده و آن‌ها را در برابر شیمی‌درمانی مقاوم می‌کند.

بنابراین محققان به‌جای اینکه APOBEC3B را مستقیماً در معرض تومورها به‌عنوان یک درمان قرار دهند ، از امضای ژنتیکی که در ورای آن‌ها قرار داده‌شده است برای ایجاد واکسن‌های سرطان استفاده کردند. هر یک از این واکسن‌ها متناسب با مشخصات ژنتیکی خاص یک تومور ویژه هستند.

در ادامه این مطالعات، مولکول‌های جهش ژنتیکی یافته به موش‌هایی که دارای سلول‌های سرطانی پیشرفته و مقاوم در برابر درمان بودند تزریق‌شده و سیستم ایمنی بدن بلافاصله سلول‌های سرطانی را به‌عنوان مهاجم خارجی شناسایی و نابود کرد.

در گام بعدی این پژوهش، محققان می‌خواهند تا اوایل سال آینده میلادی روش جدید خود را برای ایجاد واکسن‌های شخصی به‌صورت بالینی و روی انسان به‌کارگیرند. برای این هدف از کودکانی که مبتلابه تومورهای مغزی هستند، به‌صورت داوطلب استفاده خواهد شد.

شرح کامل این پژوهش و یافته‌های به‌دست‌آمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی Nature Communications منتشرشده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.

 سیناپرس