پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : مركز آمار ايران گزارشي را تحت عنوان "نرخ تورم و شاخص قيمت كالاها و خدمات
مصرفي خانوارهاي كل كشور (نرخ تورم ملي و شاخص ملي)" براي سال‌هاي 1381 تا
1389 منتشر كرده كه ارقام جديد و متفاوتي نسبت به آنچه پيش از اين درباره
تورم منتشر كرده بود در آن ديده مي‌شود.
به گزارش ايسنا، براساس
گزارشي كه مركز آمار پيش از اين براي فروردين سال1386 تا ارديبهشت سال
جاري منتشر كرده بود، به طور مثال تورم اسفند ماه سال 1389 براي نقاط شهري
عددي معادل 13.9 درصد اعلام شده بود، در حالي كه در گزارش جديد نرخ تورم
ملي قيمت كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي كشور كه در واقع تلفيقي از تورم
نقاط شهري و روستايي است براي 12 ماهه منتهي به اسفند سال 1389 عددي معادل
15.2 درصد اعلام شده است.
اين در حالي است كه بانك مركزي پيش از اين
نرخ تورم در سال 1389 نسبت به سال 1388(دوازده ماه منتهي به اسفند ماه
1389 نسبت به دوازده ماه منتهي به اسفند ماه 1388) را معادل 12.4 درصد
اعلام كرده بود.
در متن گزارش مركز آمار ايران آمده است: شاخص قيمت
كالاها و خدمات مصرفي به عنوان معيار سنجش تغييرات قيمت كالاها و خدمات
مصرفي خانوارها، مهمترين ابزار اندازه‌گيري ميزان تورم در اقتصاد كشور است.
كاربردهاي اساسي و متنوع اين بخش در برآورد قدرت خريد پول كشور، اندازه
گيري روند درآمد و هزينه واقعي خانوارها، تعديل مزد و حقوق‌ها و تعديل
حساب‌هاي ملي به قيمت ثابت اهميت و جايگاه شاخص مزبور را در بررسي‌ها و
برنامه ريزي‌هاي اقتصادي نشان مي‌دهد.
مركز آمار ايران از سال 1374
تاكنون طرح آمارگيري از قيمت خرده فروشي كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي
شهري كشور را به اجرا درآورده و نتايج آن را به صورت شاخص قيمت كالاها و
خدمات مصرافي خانوارهاي شهري از سال 1374 تا سال 1382 (براساس سال پايه
1374) منتشر كرده است.
طي سال‌هاي مذكور با توجه به شرايط بازار
كالا و خدمات مصرفي، تغييرات در الگوي مصرفي خانوارها و تغييراتي در طرح
متناسب با عوامل فوق دده شد سال 1381 با انجام بررسي‌هاي به عمل آمده به
عنوان مثال پايه جديد شاخص قيمت‌ها در نظر گرفته شد.
همچنين مركز
آمار ايران از سال 1353 تاكنون طرح آمارگيري از قيمت خرده فروشي كالاها و
خدمات مصرفي خانوارهاي روستايي كشور را به اجرا درآورد و نتايج آن را به
صورت شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرافي خانوارهاي روستايي از سال 1361 تا
1375 (براساس سال پايه 1361) منتشر كرده است.
طي سال‌هاي مذكور با
توجه به شرايط بازار كالا و خدمات مصرفي، تغييرات در الگوي مصرفي خانوارها و
...، تغييراتي در طرح متناسب با عوامل فوق داده شد سال پايه شاخص از سال
1361 به 1374 تغيير يافت. در سال 1374 طرح تجديد نظر شده، براساس سال پايه
جديد تا سال 1380 اجرا گرديد. سال 1381 با انجام بررسي‌هاي به عمل آمده به
عنوان سال پايه جديد شاخص قيمت‌ها در نظر گرفته شد.
در طي ساليان
اخير با توجه به اهميت تهيه شاخص ملي، مركز آمار ايران تهيه شاخص ملي را در
دستور كار خود قرار داده است شاخص ملي كه نرخ تورم را در سطح كل
كشور(مناطق شهري و روستايي) نشان مي‌دهد را مي‌توان به عنوان كامل‌ترين
ابزار اندازه گيري نرخ تورم در يك كشور به حساب آورد.
گزارش حاضر
چكيده‌اي از نتايج طرح مزبور مي‌باشد و به ارائه اطلاعات مربوط به شاخص
قيمت كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي كل كشور (شاخص ملي) براي ماه‌ها و كل
سال‌هاي 1381 تا 1389 (100=1381) پرداخته است.
شاخص قيمت كالاها و
خدمات مصرفي خانوارهاي كل كشور (شاخص ملي) متوسط تغييرات قيمت كالا و خدمات
مصرفي در مناطق شهري و روستايي كشور را نشان مي‌دهد. بنابراين فقط در صورت
يكسان بودن الگوي مصرف (اقلام هزينه‌هاي مصرفي و وزن هر يك از آن‌ها در
سبد خانوار) و همچنين قيمت‌هاي نسبي اقلام مصرفي در مناطق شهري و رستايي و
يا ناچيز بودن سهم جمعيت مناطق روستايي از كشور، مي‌توان از CPI شهري به
عنوان جايگزين CPI ملي استفاده كرد.
مطالعات و بررسي‌هاي موجود
نشانگر تفاوت معني‌دار الگوي مصرف مناطق شهريو روستايي كشور بوده و سهم
مناطق روستايي در خانوارهاي كشور قريب به 30 درصد است، بنابر اين حتي در
صورت يكسان بودن قيمت‌هاي نسبي اقلام مصرفي در مناطق روستايي و شهري،
محاسبه CPI ملي ضرورت تام داشته و جايگزيني CPI شهري به جاي آن با تورش
تعميم تورم مناطق شهري به روستايي مواجه است، بنابراين با عنايت به نكات
فوق و به منظور محاسبه دقيق‌تر شاخص قيمت كالاها و خدمات مصرفي خانوارهاي
كل كشور (شاخص ملي) دفتر شاخص‌هاي قيمت مركز آمار ايران با استفاده از
آخرين استانداردها و روش‌هاي بين المللي، محاسبه اين شاخص را دردستور كار
خود قرار داده است.
اين گزارش تا پايان سال 1389 اعلام شده اما آمار مربوط به سال جاري را مركز آمار ايران تاكنون رسما اعلام نكرده است.
بر اساس آنچه مركز آمار ايران در گزارش اخير خود منتشر كرده، نرخ تورم ملي براي سال‌هاي 1382 تا 1389 به شرح زير است:
تورم سال 1382 معادل 14.1 درصد
تورم سال 1383 معادل 14.4 درصد
تورم سال 1384 معادل 12.1 درصد
تورم سال 1385 معادل 13.5 درصد
تورم سال 1386 معادل 17.2 درصد
تورم سال 1387 معادل 25.8 درصد
تورم سال 1388 معادل 9.7 درصد
تورم سال 1389 معادل 15.2 درصد
...