برنامه خطرناک آمریکا برای محافظت از نفت کش های تجاری در خلیج فارس / چرا و چگونه اسکورت نفتکش ها از سوی واشنگتن و متحدانش می تواند جرقه درگیری نظامی با تهران را بزند؟

الکس وارد در وکس نوشت:  دولت ترامپ در حال برنامه ریزی برای اعزام کشتی های جنگی نیروی دریایی آمریکا برای اسکورت کردن نفت کش های تجاری به منظور محافظت از آن ها در مقابل حملات (ادعایی) ایران است. اما برخی کارشناسان هشدار می دهند که این اقدام می تواند هزینه زیادی به دنبال داشته باشد و دو کشور را به درگیری نظامی نزدیک تر کند.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است:‌ مطابق با گزارش ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا در خاورمیانه آمریکا در حال مشورت با متحدان خود برای تشکیل یک ائتلاف دریایی در خلیج فارس است. تنگه هرمز یکی از آبراه های حیاتی برای تجارت جهانی انرژی محسوب می شود و تامین امنیت آن اهمیت بالایی برای کشورهای منطقه خواهد شد.

ظاهرا برنامه فعلی دولت اعزام کشتی های فرماندهی و کنترل به منطقه است. نیروهای آمریکایی این ائتلاف بین المللی را فرماندهی خواهند کرد، اما وظیفه اسکورت نفت کش های تجاری بر عهده کشتی های کشورهای دیگر قرار خواهد گرفت.

آقای دانفورد در کنفرانس خبری خود گفت: «در شرایط عادی هر کشور فقط باید کشتی هایی که پرچم خودش بر روی آن ها نصب شده است را اسکورت کند. آمریکا نیز وظیفه فرماندهی و کنترل عملیات و ارائه اطلاعات، تجسس و شناسایی را بر عهده می گیرد».

هنوز مشخص نیست که کشتی های آمریکایی تا چه اندازه در این عملیات ها مشارکت خواهند داشت و کدام کشورها در این ائتلاف حضور پیدا می کنند. علاوه بر این، هنوز نمی دانیم که نفت کش های کدام کشورها اسکورت خواهند شد.

این پیشنهاد جدید در واکنش به حملات اخیر به نفت کش ها در خلیج عمان ارائه شده است. آمریکا و کشورهای منطقه، ایران را به عنوان مقصر اصلی معرفی کرده اند. ایران این اتهامات را رد می کند. از اوایل ماه مه شش نفت کش مورد حملات خرابکارانه واقع شده اند.

این هفته همچنین (ادعا شد که) نیروهای ایرانی به دنبال جلوگیری از عبور یک نفت کش بریتانیایی از تنگه هرمز بودند. در نهایت ناو جنگی بریتانیا مجبور شد که بین نفت کش و قایق های تندروی ایران قرار بگیرد. البته مقامات ایرانی هر گونه دخالتی در این حادثه را رد کرده اند.

برخی کارشناسان با توجه به حوادث اخیر اشاره می کنند که شاید اجرا کردن طرح جدید پنتاگون ضرورت داشته باشد. آقای یان گلدنبرگ، کارشناس سابق وزارت دفاع در این ارتباط گفت: «با توجه به شرایط پرتنش کنونی، طرح پنتاگون برای جلوگیری از حملات ایران قابل توجیه است».

وقایع اخیر برای برخی یادآور دوره ای در سال 1987 است. در این مدت کشتی های کویتی در طول جنگ عراق-ایران برای عبور از آب های خلیج فارس اسکورت می شدند. رونالد ریگان، رئیس جمهور سابق آمریکا دستور شروع عملیات ارنست ویل را برای محافظت از کشتی های تجاری صادر کرد، اگرچه کنگره نگران بود که آمریکا وارد جنگ شود.

ممکن است آقای ترامپ نیز با واکنش مشابهی روبرو شود، زیرا اسکورت کردن کشتی ها در عمل بسیار دشوارتر از آن است که تصور می کنیم.

برنامه ریزان نظامی در دوره ریاست جمهوری ریگان نگران عواقب اعزام کشتی های آمریکایی در شرایط جنگی بودند. این سوال در بین مقامات آمریکایی مطرح بود که آیا  نیروی دریایی آمریکا باید در صورت نزدیک شدن قایق های ایرانی به نفت کش های تجاری واکنش نشان دهد.

در نهایت، به کشتی های جنگی آمریکا اجازه داده شد که تمام اقدامات لازم را برای محافظت از نفت کش ها انجام دهند. البته برخی مقامات دولت هنوز نگران بودند که یکی از فرماندهان دست به اشتباه پرهزینه ای بزند.

در شرایط پرتنش کنونی نیز مقامات پنتاگون باید به همین سوالات پاسخ دهند. کارشناسان معتقدند که این عملیات پیچیدگی و خطرات زیادی به دنبال خواهد داشت.

آقای مایکل فرانکن، ژنرال بازنشسته آمریکایی است که در طول عملیات ارنست ویل در یکی از کشتی های جنگی آمریکا انجام وظیفه می کرد. او معتقد است که کشتی کافی برای محافظت کردن از تمام نفت کش ها وجود ندارد. در نتیجه، چندین نفت کش باید در ورودی آب های خلیج منتظر یک کشتی اسکورت کننده بمانند و در قالب یک گروه حرکت کنند.

علاوه بر این، هر چه قدر تعداد کشتی های جنگ آمریکا در منطقه افزایش پیدا کند، احتمال درگیری تصادفی افزایش پیدا می کند. آقای گلدنبرگ در این ارتباط گفت: «ایران احتمالا از درگیری مستقیم با آمریکا پرهیز خواهد کرد، اما به اقدامات تحریک آمیز خود ادامه خواهد داد. آن ها احتمالا کشتی های غیر آمریکایی را با مین های دریایی یا قایق های تندروی خود هدف قرار خواهند داد».

مین های دریایی می توانند توسط صوت، فشار یا خاصیت مغناطیس فعال سازی شوند و باعث پیچیده شدن این عملیات خواهند شد. ممکن است حتی یک کشتی اسکورت شده نیز با مین برخورد کند. آقای فراکن سال 1987 در حال خدمت در یکی از کشتی های جنگی اسکورت کننده نفت کش اس اس بریجتون بود که با یک مین دریایی برخورد کرد.

او نگران رخ دادن اتفاقی مشابه در شرایط کنونی است. مین گذاری در آب های بین المللی یک اقدام جنگی است. در چنین وضعیتی دولت ترامپ مجبور به واکنش نشان دادن خواهد شد. به همین خاطر آقای فراکن به مقامات پنتاگون هشدار می دهد که نگران عواقب تصمیمات خود باشند.