بیم‌ها و امیدهای اولین زن مسلمان محجبه در کنگره / درباره ایلهان عمر، اولین زن مسلمان محجبه کنگره آمریکا

شفقنا نوشت: ایلهان عمر، عضو مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا؛ از همان روزی که کارش را به‌ عنوان نماینده حزب دموکرات در مجلس آغاز کرده؛ درگیر جنجال‌ها و حواشی پرشماری بوده است. جنجال‌هایی که آشکارا به اصلیت سومالیایی و دین او یعنی اسلام باز می‌گردد؛ که نشان از این دارد حتی در آمریکایی هم که ادعای آزادی‌اش گوش فلک را کر کرده؛ مسایل و نابرابری‌های جنسیتی- نژادی و مذهبی هنوز هم یکی از معضلات حل‌ناشده به‌شمار می‌آید. در تازه ترین حمله به او این بار از سوی ترامپ این اتفاق افتاد که طی آن رییس جمهور آمریکا با توییتی از ارتباط هم کیشان عمر با حوادث یازده سپتامبر یاد کرد که بسار مورد انتقاد قرار گرفت.

به گزارش شفقنا، ایلهان عمر سی‌وهفت ساله که بعد از عضویت در مجلس نمایندگان مینه‌سوتا در سال ۲۰۱۶ یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های سیاسی آمریکا شده؛ بنا به موارد و مسایل بی‌شماری چهره‌ای جذاب برای رسانه‌هاست. ازجمله این‌که او اولین آمریکایی-سومالیایی است که به مجلس راه یافته؛ و اولین زن باحجاب، اولین زن پناهجو و به همراه رشیده طالب نخستین نماینده زن مسلمان مجلس نمایندگان آمریکا است. اولین‌ها و رکوردهایی که البته در میان‌شان بیش از همه مورد عجیب حجاب در کنگره آمریکا توی چشم آمده. موضوعی که باعث شد قانون ۱۸۰ ساله کنگره مبنی بر ممنوعیت تردد با سربند یا کلاه در زیر سقف کنگره تغییر کند. خود ایلهان عمر اما این را تضمینی می‌داند که متمم اول قانون اساسی آمریکا آن را در اختیارش گذاشته. متممی که آزادی بیان شهروندان آمریکایی را تضمین می‌کند.

ایلهان عمر که در سال ۱۹۹۰ در جریان جنگ‌های داخلی سومالی از این کشور فرار کرد و پیش از مهاجرت به آمریکا مدت چهار سال در یک اردوگاه پناهندگان در کنیا زندگی کرد؛ زندگی پرماجرایی داشته. داستانی پر اوج‌وفرود در حد یک فیلم پرهیجان. داستان کودکی که مادرش را در دو سالگی از دست داده، از هیاهو و غوغا و اغتشاش کشورش مجبور به فرار شده، از اردوگاههای مهاجرین در کنیا توانسته خودش را به آمریکا برساند. در آمریکا نیز تجسم مطلق رویای آمریکایی بوده. غریبه‌ای که فرش تا عرش را توانسته طی کند. به‌خصوص در سال‌های اخیر؛ که ایلهان عمر مسیر پیشرفت را چنان سریع طی کرد که سه سال پس از ظهور در سپهر سیاسی ایالات متحده، در مارس ۲۰۱۹، به همراه نانسی پلوسی، الکساندریا اوکازیو کوتز و جوانا هیز عکسش روی جلد مجله رولینگ استون قرار گرفت.

در اهمیت ایلهان بودن

ایلهان عمر بیشتر موارد لازم برای تبدیل شدن به یک ستاره سیاسی را داشته. اما آنچه حضورش را مهم‌تر جلوه می‌دهد، قرار گرفتن در کنار نسلی جدید از سیاستمداران پیشرو چون الکساندریا اوکاسیو-کورتز، استیسی آبرامز و تولسی گابارد است که محافظه‌کاری راست کشورشان را به چالش کشیده‌اند و از تحول‌خواهی در عدالت اجتماعی، حقوق زنان و اقلیت‌ها و توجه به نیازمندان و آسیب‌دیدگان حمایت می‌کنند. این‌ها باعث شده عمر در سال‌های اخیر با حواشی و البته اتهام‌های زیادی روبه‌رو شود؛ و به این واسطه بارها و بارها نامش در رسانه‌های مهم دنیا تکرار شده. آخرین مورد هم توئیت هتاکانه و اتهام‌زننده ترامپ بود که او را متهم کرده بود با تروریست‌های یازدهم سپتامبر همدلی می‌کند. ماجرایی که باعث تظاهرات حامیان و مخالفان ایلهان عمر و دونالد ترامپ شد.

ضد ترامپ

ایلهان عمر از بدو ورود به مجلس همگام با هم‌حزبی‌های اغلب جوانش در نقطه مقابل دونالد ترامپ موضع گرفته. او نه‌تنها سخنرانی پیروزی خود را به ترامپ اختصاص داد و سیاست‌هایش را درباره مهاجران، به چالش کشید؛ که در تمام ماه‌های بعدی نیز یک دم او را راحت نگذاشته است. اما هنوز هم شاید جذاب‌ترین رویارویی عمر با ترامپ همان سخنرانی پیروزی باشد که در اشاره به سیاست‌های مهاجرتی ترامپ گفت: «در مینه‌سوتا نه تنها به مهاجرین خوش‌آمد می‌گوییم، بلکه آنها را به واشنگتن می‌فرستیم» که اوج ظرافت و لفاظی هوشمندانه بود.

اتهامات مالی

ایلهان عمر که در کمیته‌های پرشماری چون کمیته حقوق شهروندی و قانون مدنی و گردش آزاد اطلاعات، کمیته تحصیلات عالیه، کمیته مالی دولت و کمیته مسائل مربوط به شفافیت مالی حضور داشته؛ در سال ۲۰۱۸ از سوی نماینده جمهوری‌خواه، استیو درایکوفسکی متهم شد به این‌که از سرمایه جمع‌آوری شده برای کمپین انتخاباتی برای پرداختن هزینه‌های وکیل طلاقش سو استفاده کرده است. او هم‌چنین عمر را متهم به درخواست دستمزد برای ایراد سخنرانی‌های دانشگاهی کرده بود. بعد از تکذیب این قضایا، ایلهان عمر یک‌بار هم متهم شد به استفاده از پول‌های جمع‌آوری شده برای سفر به استونی و البته نقاطی در آمریکا.

ستاد عمر این اتهامات را به‌عنوان اتهاماتی با انگیزه سیاسی محکوم کرد و در عوض درایکوفسکی را متهم کرد به این‌که از بودجه عمومی برای آزار و اذیت یک کاندیدای مسلمان سو استفاده می‌کند. در پاسخ به مقاله روزنامه مینه‌پولیس استار تریبیون هم که او را به شفافیت مالی توصیه کرده بود، گفت که «این افراد بخشی از سیستمی هستند که در تمام تاریخ مشغول آزار دادن، ساکت کردن، بی‌اعتبار کردن و توهین به افرادی بوده که ثبات سیستم را بر هم می‌زنند».

این البته تنها مورد درگیری‌های رسانه‌ای و حتی دادگاهی ایلهان عمر نبوده و نیست. او به‌واسطه اظهارنظراتش در زمینه‌های گوناگون جنجال‌ساز شده؛ که در ادامه برخی از آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

تحصیلات

ایلهان از شهریه رایگان برای دانشجویانی که درامد خانواده‌شان کمتر از ۱۲۵۰۰۰ دلار است حمایت کرده؛ و هم‌چنین برنامه‌ای برای افزایش وام بلاعوض دانشجویی ارائه داده که آن نیز بحث‌انگیز شده است.

بهداشت و سلامت

در این زمینه نیز ایلهان عمر از برنامه ارائه‌شده در جهت بهره‌مندی عمومی از خدمات بیمه بهداشت و سلامت بارها و بارها حمایت کرده است.

مهاجرت

عمر گفته که یکی از مدافعین لغو یا کاهش وظایف سازمان مهاجرت و گمرک آمریکاست. او پیگرد قانونی ماموران دولتی فدرال که متهم به بدرفتاری فیزیکی و توهین جنسی به زندانیان و بازداشت‌شدگان می‌شوند، خواستار شده است. عمر همچنین از ایجاد و محافظت از یک سری شهرهای خاص به‌عنوان مکان‌هایی برای استقرار مهاجران و خانواده‌هایشان حمایت می‌کند. ایلهان گفته که مخالف هر نوع تلاشی برای بستن مرزهاست و روژه دیوار مرزی ترامپ را «نژادپرستانه و گناه‌آلود» نامیده است. موضوعی که خود پاسخ‌های تندوتیزی از سوی ترامپ و طرفدارانش به‌همراه داشته است.

سیاست‌های نظامی

ایلهان عمر مخالف سیاست خارجی آمریکا و خواستار کاهش سرمایه‌گذاری این کشور در جنگ و تهاجم نظامی‌ست. او گفته که «دانستن این‌که مالیاتی که من می‌پردازم صرف بمب‌هایی می‌شود که در یمن بچه‌ها را می‌کشد؛ قلبم را می‌شکند». او درباره جنگ سخنان بحث‌انگیز دیگری هم دارد: «من ضد جنگ هستم، چون خودم از جنگ جان به‌در برده‌ام. من ضد مداخله نیز هستم. فکر نمی‌کنم این‌که کشوری به بهانه نجات زندگی افراد بی‌گناه در یک جنگ دخالت کند، اتفاق منطقی و معقولی باشد، چون می‌دانیم که هر دخالتی به این معناست که قرار است خون‌های بیشتری ریخته شود. من با تغییر اجباری رژیم نیز مخالفم. هر تغییری باید از داخل هر کشوری انجام شود». او درباره پایگاه‌های نظامی آمریکا نیز گفته که «ما برای احساس امنیت نیازی به ۸۰۰ پایگاه نظامی در خارج از مرزهامان نداریم».

حقوق بشر

ایلهان تاکنون بارها به‌شدت از نقض حقوق بشر در عربستان سعودی و دخالت نظامی این کشور در یمن انتقاد کرده است. در اکتبر ۲۰۱۸ در توئیتی نوشت: « استراتژی حکومت عربستان انجام و در عین‌حال سرپوش گذاشتن بر جنایات هر روزه‌اش در حق اقلیت‌ها، زنان، فعالان اجتماعی و سیاسی و حتی در نسل‌کشی یمن است، ولی قتل خاشقچی دیگر باید آخرین عمل شیطانی این کشور باشد». او حتی خواهان بایکوت رژیم عربستان سعودی نیز شد. این انتقادها با هزاران توئیت انتقادی که توسط حکومت عربستان سامان داده شده بود تلافی شد.

اسرائیل‌ستیزی

ایلهان عمر در تمام عمر سیاسی‌اش منتقد دولت‌مردان اسرائیلی بوده. او کسی است که اسرائیل را «رژیم آپارتاید اسرائیل» می‌نامد- عنوانی‌که یادآور نژادپرستی و نابرابری است. عمر ادعا می‌کند که اسرائیل «دنیا را هیپنوتیزم کرده» تا توجه‌ مردمان از «عمل شیطانی» بمباران غیرنظامیان منحرف کند. ایلهان عمر بارها و بارها عنوان داشته که تنها راه ایستادن مقابل اسرائیل بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم این کشور است. این موضع‌گیری‌ها یکی از دلایلی هستند که نام ایلهان عمر با جنجال‌های رسانه‌ای عجین شود؛ چرا که رسانه‌های صهیونیستی او را متهم به یهودستیزی کرده‌اند. این سیاستمدار جوان اما تمام این اتهامات را رد کرده و گفته که انتقاد از دولتمردان اسرائیلی ربطی به نفرت از یهودیت ندارد: «حتی اگر هم اسرائیل‌ستیز باشم، باز به این معنا نیست که یهودستیز باشم». اما با این‌حال بار این اتهام همیشه با ایلهان عمر بوده؛ تا جایی‌که در ۱۰ فوریه ۲۰۱۹، یکی از توییت‌های او چنان یهودستیزانه ارزیابی شد، که نانسی پلوسی، رئیس مجلس آمریکا هم او را محکوم کرد. این فرصت مناسبی برای دونالد ترامپ بود که ضمن محکومیت یهودستیزی ایلهان عمر، خواستار استعفای او شود. این تنها موردی بود که عمر بابت توییت خود عذرخواهی کرد و گفت که قصدش «رنجاندن یهودی- آمریکایی‌ها نبوده‌».

ایلهان عمر که در سال ۲۰۱۲، مدت‌ها پیش از آن‌که نماینده شود در توئیتر نوشته بود: «اسرائیل دنیا را هیپنوتیزم کرده و فقط خدا می‌تواند مردم را بیدار کرده و مقابل افعال شیطانی اسرائیل کمکشان کند»؛ بعدترها با همان واژه هیپنوتیزم کردن دنیا مورد اتهام یهودستیزی قرار گرفت؛ و حتی نیویورک تایمز به نقل از بری وایز او را به توهم توطئه متهم کرد. در سال‌های بعد هم این اتهام با ایلهان عمر مانده است، با این‌که او بارها و بارها با اشاره به این‌که روی صحبتش نه با یهودیان دنیا، بلکه با کارهایی است که اسرائیل در غزه انجام می‌دهد.

بحران ونزوئلا

ایلهان عمر در ژانویه ۲۰۱۹ در بحران ریاست‌جمهوری ونزوئلا همراه با دموکرات‌های کنگره اقدام دولت ترامپ مبنی بر به رسمیت شناختن دولت خوان گایدو را محکوم کرد. او حمایت ترامپ از گایدو را به حمایت آمریکا از کودتا تشبیه کرد. این موضوع هم گفتگوهای پردامنه‌ای را به‌خصوص در فضای مجازی باعث شد؛ و ترامپ ایلهان عمر را به «ضد سیاست‌های دولت بودن» متهم کرد.

تهدیدها و آزارها

در فوریه ۲۰۱۹ پلیس آمریکا فردی به‌نام کریستوفر هسون را دستگیر کرد که به طراحی نقشه ترور روزنامه‌نگاران و سیاستمداران چپ، از جمله ایلهان عمر اعتراف کرده بود. کریستوفر هسون که خود را «ملی‌گرای سفید» نامیده بود، خواستار حکومت راست‌ها و سفیدها در آمریکا بود. پلیس هم‌چنین گفت که او با رهبر نئونازی‌های آمریکا در ارتباط بوده و قرار بوده تک تک چپ‌های مهم را از پا درآورد.

کریستوفر هسون تنها کسی نبود که خواهان ترور ایلهان عمر بود. این زن جوان در چند سالی که در سیاست بوده بارها و بارها مورد تهدید و توهین قرار گرفته است. به‌خصوص در سال‌های اخیر، بعد از انتخاب شدنش در مجلس، که چندین و چند تن به‌خاطر تهدید او دستگیر شده‌اند.