پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
رجب طيب اردوغان در انتخابات روز يكشنبه توانست بار ديگر رييس‌جمهور تركيه شود. پيش از انتخابات نيز ارزيابي‌هايي در خصوص نتيجه انتخابات تركيه وجود داشت و ترديدهايي نسبت به نتايج قطعي آن نيز بود. اما تصور من اين بود كه احتمالا آقاي اردوغان رييس‌جمهور تركيه خواهد شد ولي در پارلمان اكثريت مطلق را به دست نخواهد آورد و اين اتفاق نيز افتاد اما با توجه به ائتلافي كه با حزب حركت ملي داشتند، توانستند كنترل مجلس را نيز حفظ كنند. با توجه به مشكلاتي كه تركيه با آن دست و پنجه نرم مي‌كند، آقاي اردوغان چالش‌هاي زيادي را پيش رو دارد و ٤٨ درصدي كه به ايشان راي ندادند، جمعيتي از تركيه هستند و ايشان با ٤درصد اختلاف رييس‌جمهور تركيه شده است. يكي از چالش‌هاي اردوغان خواسته‌ها و مطالبات مخالفان است و حتما ايشان بايد به آنها پاسخگو باشد و نمي‌توان مطالبات شان را بي‌پاسخ گذاشت ...
چرا كه اگر به مانند گذشته بخواهد ادعا كند كه دوره پسا‌كودتا است چندان باورپذير نيست و به اندازه كافي از فضاي پس از كودتاي نافرجام بهره‌برداري كرده است و از اين به بعد بايد شرايط اضطرار را لغو كرد و ديگر نمي‌توان آن را ادامه داد. البته لازم به ذكر است كه برگزاري دو انتخابات مهم در شرايط اضطراري اساسا داراي ايراد است چرا كه در اين شرايط انتخابات برگزار نمي‌شود. به هر حال ايشان انتخابات زودهنگام را برگزار كرد زيرا نگراني‌هايي داشت. يكي از مشكلاتي كه تركيه با آن روبه‌رو است بحث اقتصاد است. اكنون تركيه با كاهش ارزش پول و رشد تورم و كاهش سرمايه‌گذاري مواجه است. طرح‌هاي سرمايه‌گذاري بلندمدتي كه در تركيه براي ٢٠٣٠ تدارك ديده‌اند همگي با چالش مواجه شده است. همچنين نرخ بيكاري در تركيه افزايش يافته است و همين موضوع مي‌تواند تبديل به پاشنه آشيل دولت آقاي اردوغان شود.
از سويي ديگر در موضوعاتي همچون مبارزه با پ‌ك‌ك و امنيت داخلي مسائل و اختلافاتي وجود دارد. ايشان به هرحال تلاش فراواني كرد كه حزب دموكراتيك خلق كه نماينده سياسي كردهاي تركيه محسوب مي‌شد، به طور كامل با شكست مواجه شود. اكنون برخي از رهبران آن در زندان هستند، با اين وجود بازهم ١١ درصد آرا را كسب كردند و بيش از ٦٠ نفر را به مجلس مي‌فرستند. يك حزب جديد نيز به نام حزب خوب با رهبري خانم آكشنر نيز پا به عرصه وجود گذاشته است و همچنين حزب جمهوري‌خواه خلق نيز از اول بزرگ‌ترين مخالف آقاي اردوغان محسوب مي‌شد، اينها همگي به صورت متحد در مجلس عمل خواهند كرد. در مسائل داخلي و بين‌المللي نيز در مجلس مسائلي پيش خواهد آمد كه اردوغان را قطعا دچار چالش خواهد كرد. حزب متحد اردوغان يعني حركت ملي كه حدود ١١ درصد آرا را به دست آورده و حدود ٥٠ نفر را به مجلس خواهد فرستاد، از اهميت بسيار بالايي براي حزب عدالت و توسعه برخوردار خواهد بود، اما اين احتمال وجود دارد كه با اين حزب نيز مي‌تواند دچار چالش شود. چرا كه آنها بر اساس حمايتي كه از اردوغان انجام دادند انتظاراتي دارند. اين هم يكي ديگر از مسائلي خواهد بود كه آقاي اردوغان با آن مواجه است. همچنين بحث سوريه، مذاكرات با اروپا و مسائل منطقه‌اي جملگي مسائلي هستند كه هم در اقتصاد و هم در امنيت تركيه تاثيرگذار است، مجموعا با توجه به اينكه آقاي اردوغان پيروز انتخابات شده است، اما مي‌دانيم كه ابزارهاي دموكراسي در تركيه در مقايسه با بسياري از كشورهاي جهان اسلام بسيار پررنگ‌تر و قوي‌تر است، اما دولت و حزب حاكم نيز از ابزارهايي كه در اختيار داشته استفاده كرده است و بخش عمده فاصله ٤درصدي آقاي اردوغان به دليل ابزارهاي حاكميتي بوده كه در اختيار داشته است. زيرا عدالت انتخاباتي براي تبليغات ساير نامزدها وجود نداشته است. با اين وجود اولويت دولت آينده تركيه اقتصاد خواهد بود و سپس انسجام داخلي؛ ولي مجموعه مطالباتي كه احزاب مخالف از دولت دارند نيز شب‌هاي آرامي را براي آقاي اردوغان نخواهند گذاشت. به هر حال آقاي اردوغان بايد سعي كند اشتباهات گذشته را پوشش دهد و به داخل انسجام ببخشد و برخوردهاي تند گذشته را كنار بگذارد و به مطالبات نيز بيشتر پاسخگو باشد و اگر منطقي‌تر از گذشته رفتار كند مي‌تواند يكي پس از ديگري با اين چالش‌ها به خوبي مواجه شود و به صورت نسبي آنها را رفع كند.
در انتها بايد تاكيد كرد كه دموكراسي در تركيه تا حد زيادي نهادينه شده است و برخوردهاي تند نمي‌تواند اين دموكراسي را بيش از اين تضعيف كند و اينكه آقاي اردوغان در اين مقطع يك سال و نيم زودتر از موعد انتخابات برگزار كرد نشان‌دهنده نگراني از آينده بود. در شرايط كنوني بايد ديد كه آقاي اردوغان چه حرف جديدي براي گفتن دارد. وعده‌هايي كه ايشان در طول رقابت‌هاي انتخاباتي بيان كرد بخش‌هايي از آن انجام شده و بخش ديگري از آن باقي مانده است، آقاي اردوغان حرف جديدي نداشته و همان وعده‌ها و صحبت‌هاي گذشته خود را تكرار كرده است. اما مخالفين روند كنوني خود را ادامه خواهند داد و مطالبات را هم در عرصه داخلي و هم خارجي مطرح خواهند كرد و تصور نمي‌كنم كه آنها دست روي دست بگذارند و با توجه به تركيب پارلمان قطعا آقاي اردوغان را به چالش خواهند كشيد. تركيه اكنون هم به لحاظ داخلي و هم خارجي وارد فرآيند جديدي شده است. تركيه بايد چالش‌هايي كه اطراف خود دارد را حل كند. بحث سوريه، عراق و مباحثي كه با برخي از كشورهاي عربي و اتحاديه اروپا دارد همه اينها و مسائل داخلي همگي موضوعاتي هستند كه احزاب مخالف به صورت متحد از آقاي اردوغان مطالبه مي‌كنند. هرچند كه در نظام رياستي جديد اختيارات بيشتر و دست باز‌تري خواهد داشت ولي اين به معني سكوت رسانه‌ها نخواهد بود و اينكه احزاب هم هيچ چيزي نگويند.
نویسنده : افشار سليماني