اگر صورت مسئله را پاک کنیم، رفتار‌های پرخطر بیشتر می‌شوند / بیشتر به فکر توجیه هستیم تا حل مسئله / خشونت کلامی در دختران و خشونت غیرکلامی در پسران بیشتر است / نوع رفتار‌های پرخطر در مدارس، به فرهنگ و بافت اجتماعی منطقه بستگی دارد؛ حتی منطقه یک و ۱۹ تهران با هم متفاوتند

فریده اولاد قباد، نماینده تهران در مجلس درباره حادثه تعرض به دانش آموزان در مدرسه ای در غرب تهران می گوید: متاسفانه ما بیشتر به فکر توجیه مسئله هستیم. واقعیت این است که رفتارهای پرخطر در حال اتفاق افتادن است و وظیفه ما این است که راهکارهای پیشگیری را نهادینه کنیم. اگر مسائلی برای ما تابو هستند و به فرزندان نمی گوییم، مطمئن باشیم که فرزندان ما آنها را از منابع دیگر می گیرند و در واقع از ما جلوترند. باید دقت کنیم که این نگفتن ما باعث رسیدن آگاهی های غلط به آنها نشود.

اولادقباد در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، با اشاره به حادثه تعرض به دانش آموزان در مدرسه ای در غرب تهران گفت: اغلب آسیب های اجتماعی با توجه به فرهنگ استان ها و نقاط مختلف با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت حتی در مناطق مختلف تهران با توجه به بافت اجتماعی مناطق نیز وجود دارد؛ به طور مثال، آسیب های اجتماعی و رفتارهای پرخطر در منطقه یک تهران با منطقه 19 تفاوت دارد.

او با اشاره به سابقه خود در آموزش و پرورش به عنوان مدیر و معاون گفت: سال 80 طرحی را در شهر تهران به نام «مدرسه، مروج سلامت، اچ آی وی، دخانیات، اعتیاد و خشونت» شامل کلامی و غیرکلامی با همکاری نیروی انتظامی اجرا می کردیم که شامل پیشگیری رفتارهای پرخطر در مدارس به نام بود.

او با اشاره به اینکه «در دهه 80 بروز رفتارهای پرخطر را بیشتر از قبل حس می کردیم» اظهار داشت: در قالب این طرح، پوسترهای امنیت اجتماعی زیادی طراحی شد که از نظر طراحی جذاب بود و عواملی که باعث این رفتارها می شد در آن معرفی شده بود. این پوسترها در راهروهای مدارس و نیز در مکان های دیگر در محل دید دانش آموز قرار می گرفت و حتی ما همکاران خود را در کلاس را مجاب می کردیم که چند دقیقه پایانی کلاس را درباره رفتارهای پرخطر صحبت کنند.

اولادقباد که پیشتر ناظر کمیته پیشگیری شهر تهران نیز بوده، با اشاره به برنامه های دیگری مانند کوهپیمایی برای دانش آموزان گفت: در قالب این طرح آموزش های خوبی به دانش آموزان و نیز والدین آنها داده شده بود و حتی به یاد دارم که به طور مثال برخی حین اجرای طرح می گفتند ما نمی دانستیم ویروس اچ آی وی از طریق ارتباط جنسی نیز منتقل می شود؛ آن هم در زمانی که صحبت از این مسائل در رسانه ملی تابو بود. این طرح در هر سه مقطع آن زمان یعنی ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان و متناسب با شرایط سنی هر کدام از آنها پیاده می شد.

نباید خروجی طرح ها را صرفا در قالب یک سی دی ببینیم
این نماینده مجلس افزود: سندی تحت عنوان ائتلاف ملی «نظام مراقبت اجتماعی از دانش آموزان» (نماد) در سال 96 رونمایی شد و هدف آن مهار زمینه های آسب های اجتماعی در مدرسه، خانواده و محله با تاکید بر مدرسه بود. نکته مهم آن است که در تمام این طرح ها بازده و خروجی در مدارس مشهود باشد. ما نباید به اجرای صرف این طرح ها اکتفا کرده و خروجی آن را صرفا در قالب یک سی دی و گزارش ببینیم.

دانش آموزان ما با دوگانگی ارزشی مواجه شده اند
او با تاکید بر ضرورت تعامل نزدیک میان اولیا و مریبان، تقویت عزت نفس و تقویت ارزش های دینی برای دانش آموزان گفت: متاسفانه در حال حاضر، دانش آموزان ما با یک نوع دوگانگی ارزشی مواجه شده اند که باعث بیگانگی از جامعه منجر می شود. پدیده فرار مغزها حاصل همین آسیب اجتماعی است.

خانواده، مدرسه، رسانه ملی و فضای مجازی هرکدام یک چیز می گویند
اولادقباد ادامه داد: این دوگانگی ارزشی به این معناست که فرزندان ما در خانواده یک نوعی از باورها، ارزش ها واعتقادات را آموزش می بیند، در مدرسه نوعی دیگر، در رسانه ملی به گونه ای دیگر و در ماهواره ها و نیز در فضای مجازی هم نوع دیگری را آموزش می بینند. البته معنای این صحبت، بد بودن فضای مجازی نیست. اتفاقا از این فضا استفاده های زیادی می توان کرد.

باید سواد رسانه ای را به نوجوانان آموزش دهیم
او با تاکید بر ضرورت آموزش سواد رسانه ای به نوجوانان گفت: وظیفه این آموزش هم بر عهده خانواده است هم مدارس. سواد رسانه ای باعث می شود فرد موضوعات درست و غلط را در فضای مجازی از هم تمیز دهد.

خشونت کلامی در دختران و خشونت غیرکلامی در پسران بیشتر است
اولادقباد با بیان اینکه طبق تحقیقات صورت گرفته در همان دهه 80، خشونت کلامی در دختران و خشونت غیرکلامی در پسران بیشتر است به نقش خانواده ها در پیشگیری از رفتارهای پرخطر اشاره کرد و گفت: محیط خانواده باید برای نوجوان یک مکان سرشار از امنیت و صمیمیت باشد. بدرفتاری به سلامت جسمی و روانی نجوان آسیب می رساند. بارها از دانش آموزانی که به ما مراجعه می کردند، می پرسیدیم اگر مشکلی برای شما پیش بیاید به چه کسی مراجعه می کنید که پاسخ می دادند دوستان خود نه خانواده. این فاصله خانواده با فرزند یک زنگ خطر است. خانواده ها باید خود را به فرزندان نزدیک کنند چراکه تعامل از مهمترین روش های تربیتی است.

مهارت «نه» گفتن را آموزش دهیم
او ادامه داد: نکته مهم دیگر مهارت های خودمراقبتی است. یکی از این مهارت ها، مهارت «نه» گفتن است و این آموزش از وظایف اساسی خانواده و آموزش و پرورش است.

کمبود مربیان پرورشی و مشاوران در مدارس
نماینده تهران در مجلس با اشاره به حادثه رخ داده در مدرسه ای در غرب تهران گفت: کمیسیون بلافاصله با مسئولان وزارت آموزش پرورش جلسه گذاشت و مسئولان آموزش و پرورش قول پیگیری دادند. من در جلسه مجلس، تذکری هم به رییس جمهور دادم که سهم آموزش و پرورش از بودجه عمومی 9 بوده که به 10.2 رسیده اما هنوز ده هزار میلیارد تومان کسری بودجه داریم که هنوز نتوانسته ایم معوقات فرهنگیان را پرداخت کنیم. آموزش عمومی و عالی باید در اولویت کشور قرار بگیرد چراکه پاشنه آشیل کشورهایی که به پیشرفت نرسیده اند، بحث آموزش است. بخش دیگر تذکرم کمبود تعداد مربیان تربیتی و مشاوران در مدارس بود که می تواند یکی از عوامل آسیب ها باشد.

زمانی که فضای مجازی هم نبود، خودکشی داشتیم

او با اشاره به پدیده های نوظهور آسیب های اجتماعی مانند خون بازی دختران در سال گذشته گفت: در گذشته نیز آن زمان که تلگرام و فضای مجازی هم نداشتیم، پدیده هایی مانند خودکشی را داشتیم که دلیل آن اضطراب و استرس در شرایط تحصیلی بود.

اولادقباد با بیان اینکه هزینه های درمان ما بیشتر از پیشگیری بوده، اظهار داشت: باید به ازای هر 96 دانش آموز یک مربی پرورشی داشته باشیم اما در سال 96 به ازای 500 دانش آموز یک مربی داشتیم. آیا این مربی می تواند در این زمان محدود به وظایف خود برسد؟ به ازای 288 دانش آموز باید یک مربی در مدارس ابتدایی داشته باشیم که این رقم سال گذشته صفر بوده. آن هم در شرایطی که مقطع ابتدایی بسیار مهم است و استعداد یابی بسیار مهم است.

او ادامه داد: در مقطع متوسطه اول باید به ازای هر 288 دانش آموز یک مشاور داشته باشیم که در سال 96 این موضوع محقق شده اما وقت زیادی از آنها صرف هدایت تحصیلی دانش آموزان می شود. در مقطع فنی و حرفه ای و کارودانش نیز باید به ازای هر 96 دانش آموز یک مربی پرورشی داشته باشیم که به ازای هر 290 نفر یک مربی داشتیم.

این نماینده مجلس ادامه داد: همه باید دست به دست بدهیم تا از رفتارهای پرخطر پیشگیری کنیم و حتی در مواردی که لازم است بودجه مخصوصی به طرح ها اختصاص دهیم.

باید موضوع مدرسه ای در غرب تهران را مدیریت و پیگیری می کردند
او درباره رفتار آموزش و پرورش در مدیریت حادثه مدرسه ای در غرب تهران گفت: اولا ارتباط اولیا و مدارس باید تقویت شود و وقتی چنین اتفاقی رخ می دهد مدیریت مدرسه باید آن را پیگیری کند نه اینکه بخواهد آن را به خانواده ها یا مدیریت آموزش و پروش اعلام نکند.

او با اشاره جلسه خود با مسئولان مدرسه مورداشاره در غرب تهران گفت: باید به نحو شایسته این موضوع را مدیریت می کردند و مسئولان آموزش و پرورش را بلافاصله در جریان قرار می دادند.

وقتی رهبری هم پیام دادند، رسانه ملی هم باید اطلاع رسانی می کرد
اولادقباد گفت: وقتی رهبری برای چنین موضوعی پیام دادند، رسانه ملی هم باید در شبکه های خود که مربوط به بحث آموزش و پروش است، اطلاع رسانی می کرد نه اینکه صرفا در فضاهای مجازی غیررسمی این موضوع منتشر شود و جامعه را ملتهب کند. نه اینکه این احساس ناامنی در والدین آن هم در زمان امتحانات به وجود بیاید و اعتمادشان را از مدرسه از دست بدهند.

اگر صورت مسئله را پاک کنیم، رفتارهای پرخطر بیشتر می شوند / بیشتر به فکر توجیه هستیم تا حل مسئله
او ادامه داد: اگر صورت مسئله را پاک کنیم این رفتارهای پرخطر بیشتر خواهند شد. همچنین ما نباید به فکر توجیه مسئله باشیم بلکه باید آن را حل کنیم. متاسفانه ما بیشتر به فکر توجیه مسئله هستیم. واقعیت این است که رفتارهای پرخطر در حال اتفاق افتادن است و وظیفه ما این است که راهکارهای پیشگیری را نهادینه کنیم. اگر مسائلی برای ما تابو هستند و به فرزندان نمی گوییم، مطمئن باشیم که فرزندان ما آنها را از منابع دیگر می گیرند و در واقع از ما جلوترند. باید دقت کنیم که این نگفتن ما باعث رسیدن آگاهی های غلط به آنها نشود.