پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : استادیار معارف اسلامی دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی گفت: باید بدانیم شب قدر چه شبی است و ما باید کدام شب را قدر بدانیم و مورد توجه خود قرار دهیم؟
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدرضا جواهری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب اظهار کرد: در پرتو تفسیر قرآن به این موضوع می‌رسیم که شب قدر در ماه مبارک رمضان با توجه به آیه «شهرالرمضان الذی فیه القران هدی للناس وبینات من الهدی و الفرقان» تنها یک شب است. در واقع این آیه مبارکه به ما می‌گوید که شب قدر شبی است که در آن قرآن نازل شده و ما قرآن را در شب قدر نازل کردیم و معارف پیامبر(ص) و اهل بیت (ع) ما را رهنمایی کرده است به سمت بهره برداری از سه شب 19، 21 و 23 ماه مبارک رمضان و ما در این شب‌ها تلاش می‌کنیم که از این شب‌ها بهره مند شویم.
وی ادامه داد: شب‌های قدر به اعتبار اینکه این سه شب احتمال دارد که شب قدر در آن‌ها جای گرفته باشد، اما کدام شب است را نمی‌دانیم. اما براساس روایات باید از این دو شب هدایت شویم به سوی شب 23 ماه مبارک رمضان که به شب قدر نزدیک تر است و براساس روایات نیز این شب، شب قدر است اما با این وجود گاهی برخی از افراد شب‌های 19 و 21 را احیا می‌کنند و شب 23 را دیگر احیا نمی‌گیرند.
استادیار معارف دانشگاه فردوسی تصریح کرد: با این وجود و بر اساس روایات وارد شده؛ ما باید شب 23 ماه مبارک رمضان را بیشتر مورد توجه قرار دهیم و این شب را نیز قدر بدانیم چرا که احتمال اینکه این شب، شب قدر باشد نسبت به دو شب دیگر؛ بیشتر است.
جواهری عنوان کرد: یک شب انسان برنامه ریزی می‌کند با اخلاص این شب را احیا بدارد و اعمال شب قدر را پیگیری کند. آن شب‌ها و روزهایی که احتمال دارد شب قدر در آن قرار داشته باشد را پاسداری کند و ان شاالله از برکات شب نیز قدر بهره مند شوند.
وی عنوان کرد: همه ماه‌ها ماه خدا هستند و ماه مبارک رمضان هم بزرگترین ماه خدا است و به بیان امام سجا(ع) نیز تمام این ماه برای اولیای خدا عید است و در فرهنگ اسلامی نیز از 12 ماه سال یک ماه، ماه شادی و سرور برای اولیای خدا به شمار می‌رود تا این افراد از این ماه استفاده کنند.
جواهری تصریح کرد: ماه رمضان عید اولیای خدا شمرده می‌شود چرا که ظرفیت‌های خاصی در این ماه وجود دارد، اولیای خدا در انحصار افراد خاص و علمای دین نیست بلکه در جامعه اسلامی همه افراد می‌توانند با استفاده از قرآن، حدیث و برنامه‌ای را که اسلام معرفی کرده است در انحصار اولیای خدا قرار گیرند و جزو اولیای خدا شوند و در این راستا؛ راه برای اینکه انسان رشد کند، درِ اخلاق معصومین (ع) نیز بر روی همه انسان‌ها باز است.
استادیار معارف دانشگاه فردوسی اضافه کرد: همه انسان‌ها می‌توانند اولیای خداوند باشند و اساسا فلسفه آفرینش جهان و انسان‌ها این است که از اولیای خداوند باشند و آگاهانه و با شناخت معرفت، خدا را عبادت کنند، قطعا در راه اولیای خدا قرار می‌گیرند و اولیای خدا هم از برکات ماه مبارک رمضان استفاده می‌کنند؛ بدین منظور که بهره برداری از ظرفیت‌ها و برکات این ماه برای همه انسان‌ها ممکن است و در این میان به یکی از ظرفیت‌ها و برکات این ماه می‌توان به این موضوع که ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن است؛ اشاره کرد.
جواهری گفت: این ماه دربردارنده لیلةالقدر است و گاها هم به عنوان لیالی قدر یاد می‌شود که در واقع این اعتقاد درستی نیست وما تنها یک شب قدر داریم که در سوره قدر نیز از آن به عنوان لیلةالقدر یاد شده است نه لیالی قدر، که هیچ یک از ما متوجه این موضوع نیستیم.
وی عنوان کرد: در قرآن در ارتباط با نزول قرآن دو واژه است که ما با آن مواجه هستیم؛ یکی از این واژه‌ها انزال به منظور نزول یکپارچه و تنزیل که به منظور نزول تدریجی است. سوره قدر از نزول یکپارچه در آن یاد شده و می‌گوید قرآن در شب قدر نازل شده است. بدین گونه که قرآن در شب قدر به صورت یکپارچه و کامل بر قلب مبارک پیامبر (ص) نازل شده و مجموعه‌ای بیش از 6 هزار آیه قرآن به تدریج در طی 23 سال در دوره پیامبری ایشان بر اساس سبب و شان نزول به تدریج نازل شده است، بنابراین ایشان در طی این 23 سال، 23 شب قدر داشتند.
استادیار معارف دانشگاه فردوسی تصریح کرد: در واقع اولین آیاتی که در غار حراء بر پیامبر(ص) نازل شده، سوره فلق است در آخر هم باید سوره مائده آمده باشد، اما آنچه را که ما اکنون شاهد آن هستیم در ابتدا سوره بقره و آل عمران و در پایان نیز سوره ناس آمده است.
جواهری خاطرنشان کرد: این مجموعه در واقع همان نزول تدریجی است و آنچه که خداوند بر قلب پیامبر (ص) نازل کرده است، آیات قرآن براساس آن چیزی است که فرشته وحی در شب قدر نازل کرده و در اختیار مردم نیز قرارداده است و خلیفه پیامبر (ص)؛ امام علی (ع) خود نیز قرآن را در اختیار عموم قرار داده و حافظان و کاتبا ن وحی نخستین چهره برجسته گردآوری کننده قرآن را حضرت علی (ع) دانسته‌اند که مردم از برکات گفتار و رفتا ایشان استفاده کنند.
وی با تاکید براینکه در شب قدر خدا به انسان فرصتی دوباره می‌دهد برای تلاش در راه خودسازی در سال آینده، ادامه داد: در واقع خداوند در توبه را بروی همه انسان‌ها گشوده است تا کارهای اشتباه گذشته خود را اصلاح کنند و در مسیر اهل بیت (ع) قرار گیرند. چرا که همه نیازهای بشر را قرآن پاسخ داده است منتهی باید با آمادگی با روح رسیدن به حقیقت به دنبال برخورداری از حقیقت باشند تا همه مشکلات برطرف خواهد شد.
جواهری عنوان کرد: ماه رمضان به ما قدرت و انرژی ویژه‌ای را می‌دهد که تا ما به وسیله کظم غیظ و مالکیت نفس که امام حسن مجتبی (ع) در بیانات خود به این موضوع اشاره داشته‌اند؛ بتوانیم خود سازی کنیم.
استادیار معارف دانشگاه فردوسی اظهار کرد: امام علی (ع) انسانی کامل بودند و همه ارزش‌های اخلاقی را نیز دارا بودند و نهج‌البلاغه هم کتاب انسانی کامل است و این رهنمودها را داشته‌اند و این کتاب راهنمای انسان کامل است و ما از طریق نهج‌البلاغه می‌توانیم به تکامل برسیم و در واقع کتاب انقلاب اسلامی از گذشته و تا آینده نیز خواهد بود که در این راستا نیز مقام معظم رهبری بر این موضوع تاکید دارند.
وی تصریح کرد: در واقع در نهج‌البلاغه هر آنچه را که برای انسان مجاهد و انقلابی نیاز است آمده و همه اصول سازنده یک شخصیت انقلابی بزرگ این کتاب به شمار می‌رود و حتی مارکسیست‌ها هم بعد از انقلاب اسلامی نیز از این کتاب بهره‌مند می‌شدند.