پرده های رودربایستی کنار رفت؛ رودررویی تیم های انتخاباتی جلیلی و رئیسی در سکوت مطلق دو چهره محبوبِ آیت الله مصباح

سرویس سیاسی «انتخاب»؛ محسن پور حسین: رقابت گروهها و لایه های مختلف جبهه اصولگرا در اندک زمان باقی مانده تا انتخابات جدی و سنگین تر شده است ؛ البته نه با حسن روحانی بلکه با مصادیق انتخاباتی خودشان. نبرد جدی ای آغاز شده و از سطح محرمانگی هم خارج شده است. این وسط خبرهایی تایید نشده هم آمده که روایت می کند سعید جلیلی حاضر به کناره گیری شده و از موضع سفت و سخت قبلی خارج شده است. نشانه ها اما چیزی دیگری می گوید. مجادله تیم های انتخاباتی مصادیق اصولگرا در فضای مجازی گویای خبرهای درست تری است. آنها از هر کس دیگری به این نامزدهای انتخاباتی نزدیک ترند .

جدال درونی اصولگرایان بر سر چیست؟

خیلی ها گمان می بردند جدال نامزدهای اصولگرا از فردای اعلام تایید صلاحیت شده ها توسط شورای نگهبان آغاز شود . مثل همان اتفاقی که در سال 92 برای ائتلاف اصولگرایان افتاد و آنچنان دامنه نمایش بیرونی این اختلافات در مناظره تلویزیونی بالا رفت که محسن رضایی خطاب به آنها گفت :« مگر شما سه نفر ائتلاف تشکیل ندادید به نظر می رسد اختلاف نظر شما جدی است توضیح دهید این مسئله چه بوده است؟»

این بار اما مجادله خیلی زودتر آغاز شده ؛ یک دلیل هم بیشتر ندارد: برخی چهره ها تمایل دارند که ابراهیم رییسی را در قامت نامزد نهایی اصولگرایان ببینند. 

حالا برخی در نهان لب به اعتراض گشوده اند و برخی دیگر همچون علیرضا زاکانی حتی نامه نوشته و سربسته می گویند ماجرا از چه قرار است :« همه نامزدهای دعوت شده - چنانچه تصمیم به حضور گرفته اند - باید طبق سازوکار پیش بینی شده در جبهه مردمی وارد میدان شوند و خود را در معرض قضاوت منتخبین مردم انقلابی از شهرهای مختلف و اقشار گوناگون قرار دهند و شورای مرکزی جبهه مردمی نیز باید از این اصل مهم وحدت بخش صیانت نماید. » . برخی هم ناز انتخاباتی کرده و رنجش خود را توسط نزدیکانشان با پیام انصراف احتمالی شان نشان داده اند ؛ مانند محمد باقر قالیباف که سیدمحمود رضوی و قربانزاده این اقدام را در مورد او انجام دادند . تهیه کننده فیلم های تبلیغاتی او در توئیتری کوتاه نوشت: «شنیده‌های من از عدم کاندیداتوری دکترمحمد باقر قالیباف در انتخابات 96 حکایت می‌کند» و مشاور سیاسی شهردار تهران هم همسو با او گفت: «به نظر بنده قالیباف قصدى هم براى حضور در انتخابات ریاست جمهورى ندارد» .

رقابت غیر منتظره دو چهره محبوبِ «آیت الله»

اما جدال تیم انتخاباتی ابراهیم رییسی و سعید جلیلی از سایر رقابت های درونی اصولگرایان دیدنی تر شده است . آنها این روزها پیکاری جالب سامان داده اند .

ابتدا این رسانه های مجازی ابراهیم رییسی بودند که کمپین دعوت از او را به راه انداختند . کاغذ نوشته هایی را با مضمون دعوت از رییسی برای حضور در انتخابات در اختیار افراد مختلف قرار می دادند و تصویر آن را در کانال های تلگرامی خود منتشر می کردند . همزمان تصاویر طومار نویسی ها برای دعوت از رییسی را نیز منتشر می کردند . حالا اما در رقابتی تنگاتنگ در این مورد رسانه های حامی جلیلی هم به تقلید از رسانه های رییسی کمپین دعوت به راه انداخته و تصاویر سعید جلیلی را حتی تا سر سفره هفت سین و کنار سبزه و سمنو هم آورده اند . این رقابت البته در این سطح متوقف نشده است . تیم انتخاباتی جلیلی و رییسی دیگر آن رودربایستی سابق را کنار گذاشته و به رزم رو در رو هم رسیده اند . کمپین دعوت از رییسی که یکی از رسانه های اصلی او در فضای مجازی در مطلبی ابتدا گزاره عبور از دوگانه «جلیلی - قالیباف» و تبدیل آن به دوگانه «جلیلی- رییسی » را مطرح کرد و نوشت : «حضور آیت الله رئیسی در انتخابات پیش رو سطوح انتخاب متدینین و دلبستگان به انقلاب اسلامی را با جهشی ویژه ارتقاء خواهد بخشید. بدین صورت که با حضور ایشان در انتخابات پیش رو امکان حضور چهره های میان گفتمانی همچون قالیباف به حداقل ممکن رسیده، از هم اکنون تا هفته ی پایانی تبلیغات دراردیبهشت ماه، دوگانه ی انتخابی نیروهای مومن به جریان انقلاب ازقالیباف-جلیلی به دوگانه ی رئیسی-جلیلی ارتقاء خواهد یافت که این مهم دستاوردی ممتاز برای جریان مومن انقلاب است. » و البته در ادامه در مطلبی قابل توجه گزاره عبور جمنا از سعید جلیلی را نیز پررنگ کرد :« سعید جلیلی بدون توجه به گفتمان جبهه مردمی حضور قطعی خود در انتخابات را رسما اعلام کرده است، و از آنجا که به قوانین داخلی جبهه مردمی بی اعتناست قطعا نمی تواند گزینه جبهه مردمی باشد.» حتی جدا از فضای مجازی برخی چهره های نزدیک به تیم انتخاباتی رییسی هم اقدامات عملیاتی خود را کلید زده اند. برای مثال حسینعلی حاجی‌دلیگانی به «انتخاب» گفته است :« در جلسه‌ای که اعضای جبهه پایداری با آیت‌الله مصباح‌یزدی داشتند، ایشان توصیه فرمودند که برای انتخابات ریاست جمهوری به سراغ آقای رئیسی بروید و اگر شرایطی فراهم شد که به صحنه رقابت انتخاباتی ورود پیدا کرد از وی حمایت کنید. وقتی اعضای جبهه پایداری برای ورود به عرصه انتخابات با آقای مصباح رایزنی می‌کنند این موضع هم مشخص شده و با این نکته که وی در جهت حمایت از آقای رئیسی مطرح کرده است موضع جبهه پایداری هم به طور کامل مشخص شده است.»

آنالیز شرایط موجود

این جدال چند نکته قابل توجه دارد :

1- هر دو شخصیت اصلی سکوت مطلق درباره یکدیگر در پیش گرفته و کار رقابت را به تیم انتخاباتی خود واگذار کرده اند .

2- هر دو تیم انتخاباتی زاویه ای قابل تامل با محمد باقر قالیباف دارند . سعید جلیلی این فاصله را در دو انتقاد جداگانه در مورد «گورخوابی و املاک » شخصا نشان داد و تیم انتخاباتی رییسی هم با معرفی قالیباف به عنوان گزینه میان گفتمانی عبور جمنا از او را جدی دانسته اند .

3- نکته مهم و البته هنوز سر به مهر عبور جبهه پایداری و البته مصباح یزدی از سعید جلیلی است . آنها که تا همین چندی پیش هم نشین هم بودند و برای دفاع از هم کم نمی گذاشتند حالا ابایی ندارند که فاصله شان را علنی کنند. مساله ای قابل تامل که باید در مجالی دیگر به آن به صورت مبسوط پرداخت . این میان اما این مولفه نیز قابل توجه است که پایداری چی های فعال و پایِ کار ، به تیم انتخاباتی ابراهیم رییسی کوچ کرده اند . از قرار معلوم بیشتر کارهای رسانه ای و انتخاباتی او توسط همین تیم انجام می شود. مساله ای که موجبات نگرانی تصمیم سازان اصولگرا را فراهم آورده است . آنها با رسانه ای کردن جدا شدن پایداری ها و مصباح یزدی از جلیلی تلاش می کنند پشتوانه انتخاباتی او در قم و بدنه پایداری را خالی نشان دهند .

4- تیم انتخاباتی ابراهیم رییسی یک پیش فعالی غیر منتظره دارد . استراتژی آنها این است که با شلوغ کاری رسانه ای یک فضای هیجانی دعوت از او را همزمان با عقب نشاندن سعید جلیلی و غیر فعال کردن او در فضای رودربایستی سیاسی ایجاد کنند .حال آنکه مشخص است جلیلی تا حدی از رئیسی برای مردم شناخته شده تر است. به بیان دیگر آنچه تبدیل به مولفه ای برای تردید در مورد نامزدی ابراهیم رییسی شده همین است که او ممکن است تنها با یک مقبولیت اکثریتی در بدنه سیاسی اصولگرایان مواجه شود و بدنه اجتماعی به دلیل همین «عدم شناخت کافی» به «عدم اعتماد » برسد .

5- آنها همزمان یک خبر تایید نشده را مدام مطرح می کنند :«جلیلی گفته است به نفع رییسی کنار می روم». اما تحلیل درست در این مورد این است که سکوت شخص سعید جلیلی در این مورد ا،حتمالا به این دلیل است که او قبول کرده هر کس در نظرسنجی های نهایی رای بالاتری داشت می تواند در رقابت نهایی بماند . این به معنای کناره گیری آن هم دراین فاز زمانی نیست . بلکه او قطعا حاضر در میدان مناظره ها خواهد بود . جدا از بدنه ، شخص او در مورد ابراهیم رییسی یک صبر سیاسی پیشه کرده ؛ دلیلش هم این است که او شاید تصور می کند رییسی نمی تواند چندان افزایشی در نظرسنجی ها داشته باشد ، آمدن او تنها اندکی کار را برای جلیلی و قالیباف سخت کرده است و این دوشخصیت فقط یک تعارف سیاسی را پذیرفته اند . به نظر درست ترین تصویر از انتخابات اردیبهشت این است :«همان نامزدها دوباره کنار هم می ایستند ؛ حتی محسن رضایی هم خواهد بود».

فعلا باید به تماشای رقابت جذاب بدنه انتخاباتی این مصادیق اصولگرا نشست و از بهار دل انگیز سیاست ایران لذت برد.