روایت‌هایی از بلای جان کارتن‌خواب‌ها در این شب‌ها

دیروز برخی رسانه‌ها از «قطع پای یک کارتن خواب در همدان به دلیل شدت سرما» خبر دادند. یک مددکار اجتماعی هم می‌گوید در شب‌های سردی که تهران پشت سر گذاشت، هشت کارتن‌خواب جان باخته‌اند.

«ابتکار» در این‌باره می‌نویسد: شاید شدت سرما را باید از کسانی پرسید که توانسته‌اند یک شب تمام را در سرمای زیر صفر درجه صبح کنند. حال و هوای این روزهای کشور بس ناجوانمردانه سرد است. پدیده‌های جوی‌ای را که هواشناسی از ورودشان به کشور خبر می دهد بیش از آنچه که می گویند سرد است. مخصوصا برای افرادی که مجبور هستند به دلیل نداشتن سرپناه شب را در خیابان‌ها زیر سقف سرد آسمان صبح کنند. «کارتن‌خواب» برای هیچ‌کدام از ما واژه دور از ذهنی نیست. در خیابان‌ها و کوچه‌ها حتما افرادی را دیده‌اید که با چند کارتن بسته‌بندی جان خود را در معرض سرما قرار می دهند. روز گذشته خبری ناراحت‌کننده در خبرگزاری ها منتشر شد؛ «قطع پای یک کارتن‌خواب در همدان به دلیل شدت سرما».

دو پای این کارتن خواب باید قطع شود

خبر مربوط به چند روز پیش‌تر می‌شود. کارتن‌خوابی در همدان شناسایی می‌شود و توسط نیروهای اورژانس به یکی از مراکز نگهداری کارتن‌خواب‌ها در این شهر برده می‌شود. پس از پیگیری‌ها متوجه می‌شوند که این فرد از ناحیه پا دچار آسیب شده است. آسیبی که ناشی از شدت سرما بوده و به گفته پزشکان اگر پای مصدوم را قطع نکنند، مرگ در انتظار او خواهد بود.

براساس گفته‌های روابط عمومی بیمارستان بعثت همدان به ایسنا، هر دو پای این فرد به دلیل شدت سرما دچارآسیب دیدگی شده و بخشی از بافت پا از بین رفته است.

آنچه مشخص است اگر پاهای این فرد قطع نشوند، ممکن است اندام‌هایی مانند کلیه فرد نیز در طول زمان دچار مشکلاتی شود. براساس آخرین گزارشات مسئول فنی و رئیس بیمارستان تصمیم به عمل فوری او گرفته اند و قرار است با اخذ اجازه از دادستانی استان برای عمل جراحی این کارتن خواب مجوز صادر شود.

دادستان استان همدان نیز با بیان اینکه اقوام و بستگان این فرد به دادستانی مراجعه کرده‌اند، به ایسنا گفت: در صورتی‌که عمل جراحی بیمار ضرورت داشته باشد در مرحله اول باید از خانواده رضایت‌گیری شود اما درصورتی‌که بیمار خانواده‌ای نداشته باشد و پزشکان عدم عمل جراحی را مضر تشخیص دهند، دادستان ورود پیدا کرده و مجوز عمل جراحی را صادر می‌کند. کامران حمزه با بیان اینکه پرونده این فرد به دادستانی استان ارائه شده است، افزود: طی روزهای آینده جزئیات یافتن این بیمار و چگونگی انتقال آن به گرم‌خانه و بیمارستان اعلام خواهد شد.

شهر سردی که گرمخانه ندارد

براساس آیین نامه جلسه هشتاد و دوم شورای عالی اداری استان ها در ارتباط با ساماندهی افراد بی خانمان، ولگرد ها و متکدیان در تاریخ ۲۵ خرداد ماه سال ۱۳۸۷، مسئولیت ایجاد مجتمع های اردوگاهی که از آن ها با عنوان گرمخانه یاد می‌شود، بر عهده شهرداری‌هاست. این در حالی است که گرمخانه در بیشتر شهرهای کشور احداث شده است و یا خانه و و یا سقفی را که جزو اموال شهرداری هاست در اخیتار این کار قرار داده اند. ایسنا هفته گذشته در گزارشی به نقل از یکی از نشریات محلی همدان که مطلبی را با عنوان «شهر سردی که گرمخانه ندارد» در تاریخ سوم آذرماه منتشر کرده بود، آورده است؛ حمیدرضا الوند، مدیرکل بهزیستی همدان در پاسخ به ادعای مسئولان شهرداری مبنی بر اینکه تحت پوشش قراردادن این افراد بر عهده سازمان بهزیستی است، گفته بود: شهرداری موظف به ساخت مجتمع‌های اردوگاهی است و ماده ۶ آئین‌نامه مذکور وظیفه بهزیستی در این زمینه را نیز مشخص کرده است اما در شرایطی که اساسا گرمخانه‌ای وجود نداشته باشد، بهزیستی و سایر ارگان‌ها چگونه می‌توانند وظایف خود را انجام دهند؟ درحالی کش و قوس میان بهزیستی و شهرداری همدان ادامه داشت که بسیاری از کارتن خواب ها در استان سردی چون همدان جان خود را در معرض سرمای مرگ بار قرار داده بودند. پیش از این در هفته دوم مهرماه امسال، رضا غلامی‌خجسته، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهرهمدان در ارتباط با گرمخانه های آقایان و خانم ها در همدان گفته بود: این مهم نیازمند ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار برای هر گرم‌خانه است.

آن شب‌های سرد

این تنها همدان نیست که فاقد محیطی مناسب برای شب های سرد کارتن خواب ها است. بسیاری از شهرها و حتی استان های کشور فاقد گرمخانه هستند. در این بین پایتخت ایران با داشتن ۱۵ هزار کارتن خواب که بخش اعظم ان را معتادان تشکیل می دهند در شب های نه چندان سرد نیز در این مشکل دست و پا می‌زند. ابوالفضل قناعتی، عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر تهران در گفت وگوبا خبرنگار اجتماعی روزنامه «ابتکار» فعالیت شهرداری را در سرمای دو هفته گذشته در شهر تهران مثبت ارزیابی می کند و می گوید: «شهرداری در آن روزها حدود ۳۰۰۰ هزار کارتن خواب را در شهر تهران جمع آوری کرد و آن ها را در ۱۷ گرمخانه در نقاط مختلف شهر نگهداری کرد.» وی می افزاید: «علاوه بر این حدود ۵۰ اتوبوس و ۱۲۵ مینی بوس که مجهز به سیستم گرمایشی و پتو بود را برای اسکان کارتن خواب ها در نظر گرفتیم.» گفتنی است بر اساس آمار ارائه شده توسط قناعتی این اتوبوس ها و مینی بوس ها در سطح شهر حرکت کرده و اسکان کارتن خواب ها را در سراسر تهران پوشش دادند. وی اظهار امیدواری می کند که این کار در شب های سرد تهران ادامه پیدا کند.

۸ نفر در شب‌های سرد تهران جان به سرما سپردند

یک مددکار اجتماعی وابسته به شهرداری تهران که نخواست نامش فاش شود در ارتباط با اسکان کارتن خواب ها به خبرنگار «ابتکار» می‌گوید: «گرمخانه‌ها در سرمای شدید به طور ۲۴ ساعته به کارتن خواب ها خدمات ارائه می کند. سرمای شدید مانند آنچه دو هفته گذشته در تهران شاهد بودیم و همچنین شب های بارانی و برفی نیز شامل این خدمات می شود.» وی در ادامه می افزاید: «در روزها و شب‌های عادی ساعت ۸ صبح کارتن‌خواب‌ها را که تعداد زیادی از آن‌ها شامل معتادان می‌شود، از گرم‌خانه‌ها خارج کرده تا ساعت ۶ غروب که دوباره درهای گرم خانه باز می‌شود.»

وی ادامه می دهد: «یک وعده غذای گرم در این ساعات به آن ها داده می شود و همچنین حمام رفتن نیز برای آن ها فراهم می شود.» وی با اشاره به اینکه در هر گرم خانه بین ۶۰ تا ۱۲۰ نفر جای داده می شود، می گوید: «در هر منطقه از تهران حداقل یک گرمخانه وجود دارد که به کارتن خواب ها خدمات ارائه می کند اما این تعداد کفاف معتادان را نمی کند.» او همچنین تعداد افرادی را که در شب‌های سرد دو هفته اخیر شهر تهران در اثر سرما جان خود را از دست داده اند حدود ۸ نفر عنوان می کند و می گوید: «در شب‌های سردی که تهران پشت سر گذاشت، بر اساس آماری که من دارم حدود ۸ نفر کارتن خواب جان خود را از دست دادند که ۲ مورد از آن ها در منطقه آزادی در غرب تهران بوده است.»

درِ مساجد در شب‌های سرد به روی کارتن‌خواب‌ها بسته است

یکی از مسائلی که بیش از پیش در ارتباط با کارتن خواب‌ها در شب‌های سرد مطرح شده بود، تماس با شماره ۱۳۷ برای پیگیری معتادان و جمع آوری آن ها و بردن آن ها به گرم خانه‌ها بود که در یک ماه اخیر در فضای مجازی دست به دست می‌شد. در کنار تماس با ۱۳۷ بسیاری از هموطنان در صفحات مجازی درخواست باز شدن در مساجد را در شب های سرد برای بی پناهان و کارتن خواب ها مطرح کرده بودند که در قبال این درخواست نیز هنوز هیچ واکنشی از طرف مسئولان صورت نگرفته؛ مجتبی شاکری، عضو شورای شهر تهران در این باره به «ابتکار» می گوید: «در حال حاضر تنها در گرمخانه های شهر تهران خدمات به کارتن خواب ها ارائه می شود و در ارتباط با مساجد هنوز هیچ گزارشی به شورای شهر داده نشده است. ضمن اینکه مسئولیت مساجد با شهرداری نیست و ارگان های دیگر باید پاسخگو باشند.»