سفیر سابق ایران در آذربایجان: رابطه ایران و روسیه، مانند دوره قاجار و پهلوی نیست

دیپلمات ارشد وزارت خارجه، با اشاره به دیدگاه برخی صاحبنظران درباره احتیاط در رابطه ایران و روسیه، تاکیدکرد: تحولات جهانی به گونه ای است که روابط روسیه و ایران، مانند دوره قاجار و پهلوی نیست.

محسن پاک آئین سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان و کارشناس مسائل آسیای میانه، با اشاره به ملاحظات موجود برای توسعه روابط ایران و روسیه و راهبردهای آینده این مسئله، اظهار داشت: روابط ایران و روسیه در میان ۱۵ کشور همسایه ایران، امروز در بهترین نوع خود قرار دارد و در عرصه بین المللی نیز آنچه که یک اصل محسوب می شود، منافع کشورها است.

وی افزود: به هر میزان که منافع کشورها بر هم منطبق باشد، اعتماد بیشتری نیز در روابط دو یا چند جانبه وجود دارد و به هر میزانی که منافع از هم دور شود، اعتماد کاهش می یابد.

این دیپلمات ارشد وزارت امورخارجه با اشاره به مطرح بودن دیپلماسی برد- برد در راهبرد خارجی جمهوری اسلامی گفت: این رویکرد، رویکرد درستی است که در سایه آن اعتماد افزایش می یابد و این مسئله در رابطه با ایران و روسیه نیز صادق است.

پاک آئین تصریح کرد: به جرأت می توان گفت شاید در ۱۰۰ سال اخیر هیچگاه روابط ایران و روسیه مانند امروز خوب و مثبت نبوده است، چرا که دو کشور در منطقه منافع امنیتی و سیاسی همسو دارند و مصالح اقتصادی دو کشور نیز با توجه به اعمال تحریم های غربی ها علیه ایران و روسیه در دو مقطع مختلف، مشترک است؛ به گونه ای که دو کشور در صدد ایجاد فرصت های جدید اقتصادی برای خود هستند.

وی افزود: ایران و روسیه در عرصه نظامی و امنیتی نیز بسیار به هم نزدیک شده اند و در عرصه بین المللی نیز روابط تنگاتنگی دارند.

این کارشناس مسائل آسیای میانه با اشاره به عضویت دائم روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کرد: وجود روسیه دوست و همسو با ما در شورای امنیت، مانع از اقدامات و مانورهای توطئه آمیز برخی کشورها از جمله آمریکا علیه ما در مجامع جهانی می شود؛ به همین دلیل گسترش و تقویت روابط دوجانبه میان ایران و روسیه بیش از گذشته اهمیت یافته و این همراهی می تواند سایر کشورهای منطقه را نیز با یکدیگر همسو کند.

پاک آئین خاطرنشان کرد: به عنوان مثال جمهوری آذربایجان در مقطعی به سمت منطقه گریزی و تمایل به غربی ها حرکت کرد اما امروز شاهدیم که این کشور به کشورهای منطقه از جمله ایران و روسیه اعتماد کرده است؛ به گونه ای که در اکثر مباحث خاورمیانه ای مواضع مشترکی میان ما وجود دارد. از جمله اینکه جمهوری آذربایجان نیز مانند ما و روسیه از حق قانونی مردم سوریه برای تعیین حاکمیت و سرنوشت خود و بیرون راندن تروریسم تکفیری حمایت می کند.

وی درباره برخی تحلیل های سیاسی که به خاطره تلخ روابط ایران و روسیه در دوره قاجار و آسیب های وارده به کشور اشاره دارد، اظهار داشت: قطعا هم روسیه از آن امپراطوری بزرگ اتحاد جماهیر شوروی تغییر کرده و به یک کشور تبدیل شده است و هم اینکه ایران دیگر آن ایران دوران قاجار و پهلوی نیست.

این کارشناس مسائل منطقه افزود: ایران، امروز یک کشور اسلامی با سیاست خارجی مستقل است که مراقبت های ویژه ای را در نوع رابطه خود با همه کشورها لحاظ می کند و بسیار به استقلال خود پایبند است و البته تحولات جهانی نیز به گونه ای بوده که جهان را از حالت دوقطبی به چندقطبی تبدیل کرده است.

پاک آئین خاطرنشان کرد: این تحولات به گونه ای است که کشوری مانند اوکراین که روزگاری متحد روسیه بود نیز امروز با روسیه مشکل پیدا کرده است و گرجستان نیز اساسا روابطی با روسیه ندارد؛ بنابراین فضای دوقطبی سابق که آمریکا و روسیه می توانستند در سرنوشت سایر کشورها موثر باشند، تغییر کرده است و هر کشوری به صورت مستقل اقدامات خود را صورت می دهد.

وی تاکید کرد: با توجه به این تحولات و نیز قوی تر شدن نهادهای غیردولتی و تاثیر آنها بر مناسبات منطقه ای و بین المللی، در تحلیل مسائل میان ایران و روسیه دیگر نباید فقط به اطلاعات آرشیوی بسنده کرد.

پاک آیین خاطرنشان کرد: بنابراین، در روابط با کشورهای دیگر در عین حال که باید جانب احتیاط را رعایت کنیم، نباید دچار ترس بی‌مورد هم بشویم.