واكنش مسكو به پدیده ترامپ

دونالد ترامپ تنها كاندیدای برجای مانده رقابت های درون حزبی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری آمریكا كه با پیروزی های پیاپی و نامنتظره توانست تمامی رقبا را از صحنه خارج كند، در باره روسیه بگونه ای سخن گفته كه با استقبال محتاطانه مسكو مواجه شده، هر چند هشدارهای ضد روسی هم داده است.

به گزارش انتخاب،  ترامپ در یكی از آخرین سخنرانی های انتخاباتی خود كه ماه گذشته میلادی بیان كرد، گفت كه اگر رئیس جمهور امریكا شوم ، روابط بهتری با روسیه و چین برقرار خواهم كرد.

وی با اشاره به روابط واشنگتن و مسكو كه بر سر برخی موضوعات از جمله بحران اوكراین و سوریه تیره شده است، اظهار كرد: «كاهش تنش با مسكو از موضع قدرت» ممكن است.

وی همچنین افزوده است: ارتباط های خوبی با ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه و این كشور خواهیم داشت.

نامزد جمهوریخواهان همچنین در مارس 2016 تاكید كرد كه شاید روسیه برای رهایی ما از داعش كمك كند.

از سوی دیگر توصیف ویژه پوتین از ترامپ در آخرین ماه سال 2015 سبب شد تا این نامزد جمهوریخواه نخستین نشانه های قضاوت مسكو را درباره خود دریافت كند.

به گزارش اسپوتنیك، پوتین در حاشیه یك كنفرانس خبری گفت: ترامپ آدم بسیار درخشان و بدون هیچگونه شكی شخص با استعدادی است. تعریف شایستگی های وی كار ما نیست اما او پیشتاز مطلق مبارزات انتخاباتی است.

رئیس جمهور روسیه در ادامه اظهار كرد: ترامپ می گوید خواستار گذار به سطح دیگر، نزدیك تر و عمیق تر روابط با روسیه است. مگر ما می توانیم از این سخن استقبال نكنیم كه طبعا استقبال می كنیم.

پس از این سخنان، ترامپ با رد اتهام وارد شده از سوی سناتور ماركو روبیو رقیب خود مبنی بر اینكه «میلیاردر شیفته شخصیت ولادیمیر پوتین است»، گفت: بسیاری اوقات می شنوم این مرد (روبیو) در مورد پوتین سخن می گوید، در حالیكه رییس جمهوری روسیه در مورد من اظهار نظر خوبی كرد، نه من در موردپوتین.

وی همچنین یازدهم مارس 2016 گفت: فكر می كنم پوتین یك رهبر بسیار قوی برای روسیه است. قوی تر از باراك اوباما رئیس جمهوری آمریكا.

اما كاندید انتخابات ریاست جمهوری آمریكا پس از این اظهار نظر با هدف گریز از طرح هرگونه اتهامی علیه خود، تاكید كرد، گفته های من به این معنا نیست كه «شخصاً از پوتین پشتیبانی می كنم».
ترامپ افزود:« پوتین واقعا یك رهبر بسیار قوی است. می توانم با جرأت رهبران قوی و ضعیف را نام ببرم. من ادعا نمی كنم كه این خوب یا بد است».

از سوی دیگر، آخرین اظهار نظر مقام های روسی در باره نامزد جمهوریخواهان مربوط به آلكسی پوشكوف رییس كمیسیون امور بین المللی دومای روسیه است كه هفته پیش گفت: با شخصی مثل ترامپ كه تاجر و عملگرا است می‌شود كار كرد. یك تاجر همه چیز را قابل گفتمان می‌داند.

پوشكوف در گفت وگو با روزنامه ایزوستیا اظهار كرد: اتفاقا باید از دموكرات‌ها با آن ایدئولوژی های لیبرالی ترسید. رویكرد اوباما و بوش ایدئولوژی‌گرایانه و بنیادگرایانه بود و زندگی مردم خاورمیانه را به نام ارزش های آزادیخواهانه و قطعا پوچ، نابود كردند. امروز به صراحت می‌گویم می‌شود با ترامپ كنار آمد.

مقام روسی ادامه داد: اتفاقا روسیه ثابت كرده كه توان صلح و دوستی را دارد، اما نظام سیاسی آمریكا نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد.

اما سخنان ترامپ فقط به دوستی و ماه عسل سیاسی با روسیه محدود نشد و به هشدار هم رسید كه زیاد در رسانه ها بازتاب نیافت.

ترامپ در یك مناظره در دیترویت در باره حضور خود تبعیدی كارمند سابق آژانس امنیت ملی آمریكا در روسیه، گفت: ادوارد اسنودن یك جاسوس است و اگر مسكو به ما احترام می‌گذاشت باید فورا وی را تحویل واشنگتن می داد.

نامزد جمهوریخواهان همچنین پس از انتشار اخباری مبنی بر نزدیك شدن هواپیماهای نظامی روسی به محدوده ناوها یا هواپیماهای شناسایی آمریكایی در منطقه بالتیك نزدیك مرزهای روسیه گفت كه اقدام های خلبانان روس نشان می دهد، هیچ احترامی برای آمریكا و باراك اوباما قائل نیستند.

به گزارش رسانه ها، وی افزود كه رییسان جمهوری آمریكا و روسیه باید این مشكل را بررسی كنند و اگر تغییری در این موضوع صورت نگرفت باید از شلیك بهره گرفت.

با وجود سخنان دوستانه ترامپ نسبت به مسكو و پوتین و پاسخ های غیر رسمی دریافت شده، مواضع انتخاباتی نامزد جمهوریخواهان می تواند در صورت رییس جمهور شدن شكل و رنگی متفاوت بگیرد، زیرا منافع دو قدرت به گونه ای تعریف شده كه به احتمال زیاد در یك یا حتی دو دوره مسئولیت احتمالی و حتی اگر هم به وعده های خود در باره برقراری روابط بهتر با روسیه وفادار بماند، نمی تواند تغییر عمده ای در تقابل كنونی ایجاد كند.

واشنگتن و مسكو تقریبا در حالت رویارویی نظامی قرار دارند، پس از آغاز برنامه استقرار سامانه موشكی آمریكا در شرق اروپا بر خلاف هشدارهای تند روسیه، حضور 4000 هزار نیروی ناتو در كشورهای بالتیكی استونی و لتونی جمهوری های شوروی سابق و هم مرز با روسیه و كشور لیتوانی دیگر جمهوری سابق با موقعیت جغرافیایی حساس در حال برنامه ریزی است.

حضور مستقیم نظامی آمریكا در مولداوی و گرجستان در قالب برگزاری رزمایش یا همكاری نیز به رویارویی مسكو و واشنگتن در منطقه اضافه شده است و همزمان تحریم های سختگیرانه ضد روسی مرتبط با اوضاع اوكراین از سوی آمریكا و اتحادیه اروپا وارد سومین سال خود شده است.

ناتو و مقام های آمریكا اعلام كرده اند كه هدف از این اقدام ها، واكنش در برابر قدرت یابی بیشتر نظامی روسیه است، اما از سوی دیگر، مسكو اعلام كرده نفوذ این پیمان و نیروهای آمریكا در جمهوری های شوروی سابق بویژه استقرار سپر موشكی در شرق اروپا را بی پاسخ نخواهد گذاشت كه نخستین واكنش در این زمینه، برنامه تشكیل سه لشگر جدید در نزدیك ترین نقطه مرزی به شرق اروپا است.

همزمان، گزینه های دیگری مانند استقرار بمب افكن های قاره پیما، سامانه های موشكی پرقدرت اسكندر و مجموعه ای از جنگ افزارهای پیشرفته می تواند راهبرد مسكو در قبال خودنمایی ناتو در مرزهای روسیه باشد.

مسكو اعلام كرده كه گستردگی حضور نظامی ناتو و آمریكا با بهانه های مختلف در مناطق نزدیك مرزهای روسیه، عامل ثبات نیست بلكه بر تنش ها خواهد افزود و هزینه های دفاعی را افزایش خواهد داد.

از این رو، شرایط غیردوستانه و تا حد زیادی تنش آمیز در روابط مسكو با واشنگتن و ناتو براساس رویكردهای كنش و واكنش متقابل، تقریبا بیانگر تداوم وضعیت التهاب كنونی است.

حتی اگر ترامپ در صورت ورود به كاخ سفید بخواهد و همزمان نیز بتواند از سد جناح تندروهای جمهوریخواه، طراحان راهبردهای جنگی آمریكا و نظامیان این كشور كه خود را در خط مقدم رویارویی احتمالی با روسیه می بینند، بگذرد و برای دوستی بیشتر با این كشور اقدام كند، باید پیش از آن بسیاری از مسائلی حل شود كه از دوران جنگ سرد و صلح مسلح پیش از فروپاشی شوروی در سال 1991 همچنان برجای مانده و حتی پر رنگ تر نیز شده است.