عربستان همسایه خوبی برای ایران می شود؟

شباهت های بسیاری با هم دارند، دو کشور مسلمان، دو کشور پهناور و گسترده با منابع غنی از نفت و گاز با موقعیت استراتژیک، مهم و تاثیرگذار اما تفاوت هایشان بیش از شباهت هایشان است؛ روابط ایران و عربستان فراتر از دو کشور همسایه با مرزهای مشترک آبی، نبض خاورمیانه و منطقه را در اختیار دارد.

به گزارش انتخاب، هرچند تهران خویشتن داری می کند اما باید گفت که ایران و عربستان این روزها در نوک قله بحران و اختلاف نظر با یکدیگر قرار دارند؛ ریاض سرخورده از برجام به دنبال تقابل تمام و عیار علیه ایران و گرفتن دست بالا در منطقه است.

مرگ ملک عبدالله در اواخر سال 93 چهره عربستان آرام را به کشوری کاملا متفاوت با قبل تغییر داد، ریاض پوست انداخت و پادشاهی جدید با سیستم جدیدی از سیاست های منطقه ای را تجربه کرد، روندی که به طور کامل در جهت تقابل با ایران و با هدف جبران شکست ها و سرخوردگی های این کشور تعبیه شده است.

اینکه عربستان نتوانست آمریکا را متقاعد کند تا به سوریه حمله نظامی کند، حمله ای که طبق برآورد ریاض باید به سقوط بشار اسد منجر و در نهایت تغییر حکومت در این کشور را مهیا می کرد، اینکه عربستان نتوانست مانع از به ثمر رسیدن برجام شود و در نهایت اینکه عربستان به وضوح شاهد نفوذ و قدرت یافتن ایران در منطقه می شد همگی زنگ خطر را برای این پادشاهی به صدا درآورد. زنگ خطر مقابله با ایران.

به نشانه تغییر سیاست های عربستان در منطقه در قبال ایران همینقدر کافی است که مقام معظم رهبری در اظهاراتی در سال 94 و در انتقاد از حمله عربستان به یمن عنوان کرده بودند: ما با سعودیها در مسائل گوناگون سیاسی اختلافات متعددی داریم اما همیشه می گفتیم که آنها در سیاست خارجی متانت و وقار نشان می دهند، اما چند جوان بی تجربه امور آن کشور را در دست گرفته و دارند جنبه توحش را بر جنبه متانت و ظاهرسازی غلبه می دهند، که این کار قطعاً به ضررشان تمام خواهد شد.

غلبه توحش بر جنبه متانت و وقار تعبیر مقام معظم رهبری بود در قبال رفتارها اخیر عربستان، رفتارهایی که این کشور با حمله نظامی به یمن، ادامه حمایت گسترده از تروریست ها در منطقه، و سیاست های نفتی خود و محکوم کردن گروه حزب الله لبنان به عنوان یک گروه تروریستی به وضوح نشان می دهد.

سیاست خارجی عربستان در یک سال اخیر به معنای واقعی کلمه به رفتارهای خام و عجولانه شباهت دارد؛ جوان هایی که قدرت را در عربستان در اختیار گرفته اند بر این باورند برای جبران شکست و سرخوردگی در سوریه و عراق و برجام و لبنان، باید به یمن حمله نظامی کنند، قیمت نفت را پایین نگه دارند و سفارت خود را در تهران ببندند.

عربستان این روزها جشن بهره برداری از چشم انداز سعودی 2030 را برپا کرده است، طرحی مترقی و قابل توجه در جهت کاهش وابستگی بودجه این کشور به نفت و با هدف توسعه اقتصادی و اجتماعی. ریاض به دنبال آن است که از تهران عقب نماند، در توسعه اجتماعی و اقتصادی و سیاسی پیشرفت کند و همچنان قدرت اول اقتصادی در منطقه باقی بماند. ریاض روابط خارجی موفق این روزهای تهران را نمیتابد، فوج فوج حضور هیئت های خارجی و گردشگران غربی در ایران صبر ریاض را تمام کرده است و نمی خواهد در این رقابت پایاپای منطقه ای عرصه را به ایران واگذار کند.

ایران اما بارها در جهت بهبود روابط با عربستان گام برداشته است، از خود متانت و خویشتن داری نشان داده، بارها برای گفت وگو پیش قدم شده است و در عین حال تاکید کرده که برجام و در ادامه آن بهبود وضعیت اقتصادی ایران به نفع همسایگان و منطقه عربی خواهد بود.

تهران به دنبال رقابت با عربستان است اما ریاض مسیر تخاصم را در پیش گرفته است تا گره بحران های منطقه کور تر و کوتر شود. میز گفت وگو همانطور که محمد جواد ظریف بارها بر آن تاکید کرده است یگانه راه حل مسائل و اختلافات میان دو کشور است. عربستان راهی ندارد جز اینکه در نهایت به این میز گفت وگو بازگردد تا دو کشور نه در فاز تخاصم بلکه در جهت بهبود شرایط منطقه مثل دو همسایه خوب به همکاری با یکدیگر روی آورند.

*نامه نیوز