چرا طلای جهانی گران شد؟

عمیق شدن نگرانی‌ها درباره‌ ثبات سیستم مالی جهانی که تقاضا برای سرمایه گذاری های مطمئن را تقویت کرده به افزایش چشمگیر اخیر قیمت‌ طلا کمک کرده است.

به گزارش ایسنا، سرمایه‌گذاران در بحبوحه نگرانی‌ها نسبت به احتمال منفی‌شدن نرخ‌های بهره در بعضی از کشورها که خطر بی‌ثباتی سیستم مالی جهانی را برانگیخته است، در جست‌وجوی پناهگاه مطمئن به طلا روی آورده‌اند. بهای معاملات هر اونس طلا در بازار جهانی پنج‌شنبه گذشته 4.45 درصد افزایش یافت و به 1247.90 دلار در هر اونس صعود کرد که بالاترین قیمت در یک سال گذشته بود. قیمت‌های جهانی طلا از ابتدای سال 2016 تاکنون حدود 18 درصد افزایش یافته و این فلز ارزشمند را که در چهار سال گذشته 40 درصد از ارزش خود را از دست داده بود، یکی از کالاهای دارنده بهترین عملکرد ساخته است.

یکی از بزرگ‌ترین عوامل افزایش قیمت طلا نرخ‌های منفی بوده است. بانک مرکزی ژاپن ماه گذشته به منظور کمک به تقویت رشد اقتصادی نرخ‌های بهره منفی معرفی کرد و به شمار رو به رشد از بانک‌های مرکزی شامل بانک مرکزی سوئیس و بانک مرکزی اروپا پیوست که این سیاست پولی را اتخاذ کرده اند. بانک مرکزی سوئد هم پنج‌شنبه گذشته اعلام کرد نرخ‌های بهره را منفی‌تر خواهد کرد و هشدار داد ممکن است نرخ‌ها کاهش بیشتری پیدا کند. مقامات کانادایی هم در حال بررسی کاهش هزینه‌های استقراض به پایین صفر هستند.

جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا، هفته گذشته اظهار کرد: این بانک در حال بررسی امکان منفی کردن نرخ‌های بهره کوتاه‌مدت در صورت لزوم است.

طلا معمولا زمانی که نرخ‌های بهره افزایش پیدا می‌کند برای رقابت با سرمایه‌گذاری‌های دارای بازده با مشکل روبه‌رو می‌شود، اما زمانی که هزینه‌های استقراض منفی هستند سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند این فلز زرد را نگه دارند.

صعود طلا نشانه دیگری از هراس سرمایه‌گذاران طلا از عدم توانایی بانک‌های مرکزی برای جلوگیری از فروپاشی مالی است و نگرانی مذکور ارزش دارایی‌هایی مانند ین ژاپن، اوراق خزانه و طلا را افزایش داده است.

به گفته پیتر هاگ، مدیر معاملات جهانی شرکت کیتکو متالز، این واهمه بسیار قوی است. مردم درحال فروش سهام هستند و نیاز دارند نقدینگی خود را در جایی قرار دهند و در حال حاضر این نقدینگی‌ها به سوی طلا رفته است.

سهام شرکت های معدنی طلا هم یکی از بهترین عملکرد‌ها را در بازار داشته است. شرکت کانادایی بریک اولد که بزرگ‌ترین معدنکار طلا از نظر میزان تولید است، شاهد افزایش 63 درصدی قیمت سهامش از ابتدای سال تاکنون بوده است. ارزش سهام نیومونت ماینینگ حدود 40 درصد و راندگولد ریسورسز 48 درصد در سال جاری رشد کرده است. صندوق‌های قابل معامله در بورس که طلا می‌خرند بزرگ‌ترین ورود سرمایه در بیش از یک سال گذشته را گزارش کردند.

در حالیکه سرمایه‌گذاران به دلیل وخامت بیشتر شرایط بازار مالی و نگرانی نسبت به لطمه دیدن از کاهش قیمت‌های نفت از سهام بانکهای اروپایی و آمریکایی فرار می‌کنند، علاقه احتکاری به طلا در هفته‌های اخیر افزایش یافته است. اما اگر رشد اقتصادی بهبود پیدا کند یا اگر بانک‌های مرکزی از نرخ‌های منفی فاصله بگیرند روند افزایشی طلا متوقف خواهد شد. طلا معمولا در زمانی که انتظار می‌رود نرخ‌های بهره اندک باقی بمانند یا کاهش پیدا کنند به ویژه زمانی که نرخ‌های بهره آمریکا منفی می‌شوند روند افزایشی پیدا می‌کنند. این فلز زرد در سال 2010 که نرخ‌های واقعی اوراق دو ساله به منفی 1.3 درصد رسیده بود، از کمتر از 1100 دلار به بیش از 1400 دلار صعود کرد.

طلا در شرایط دشوار اقتصادی عملکرد خوبی پیدا می‌کند. نگرانی‌ها نسبت به نوسان سیستم مالی پس از ورشکستگی سال 2008 بانک سرمایه گذاری برادران لمان کمک کرد طلا به بالاترین سطح در سه سال گذشته صعود کند و 160 درصد افزایش قیمت پیدا کند.

با وجود نوسان دوره‌ای بازار‌های سهام در سال گذشته، قیمت طلا در سال 2015 به میزان 10.5 درصد کاهش یافت زیرا بازار منتظر افزایش بیشتر نرخ‌های بهره از سوی بانک مرکزی آمریکا در سال 2016 بود که به نفع دلار و به ضرر طلا بود، اما پس از این‌که بانک مرکزی آمریکا نرخ‌های بهره را در دسامبر 25 واحد افزایش داد، بازارها اکنون شانس افزایش مجدد نرخ‌های بهره در سال جاری را کمتر می‌بیند.

بسیاری از سرمایه‌گذاران بر این باورند ضعیف شدن دلار از قیمت طلا پشتیبانی خواهد کرد. ارز آمریکا از اول فوریه چهار درصد در برابر سبدی از ارزهای بزرگ افت کرده است. طلا که به دلار معامله می‌شود زمانی که ارز آمریکا کاهش پیدا می‌کند برای سرمایه‌گذاران خارجی ارزان‌تر می‌شود.

از سوی دیگر برخی از سرمایه‌هایی که از بازارهای نوظهور به دلیل پایین رفتن قیمت کالاها و ضعیف شدن ارزها خارج شده‌اند به سوی طلا راه پیدا کرده‌اند.

گروه مالی سیتی برآورد کرده است که دو میلیارد دلار سرمایه تا پایان ژانویه از بازارهای سهام آمریکا و بازارهای نوظهور خارج و به سوی طلا سرازیر شده است.

براساس گزارش وال استریت ژورنال تحلیلگران می‌گویند بخشی از این سرمایه ممکن است از چین آمده باشد که در آن سرمایه‌گذاران به دنبال حمایت دارایی‌هایشان در برابر کاهش بیشتر بازارهای سهام و ارزش یوان هستند.