پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : در بيانيه مطبوعاتي جان کري که پايگاه اينترنتي وزارت خارجه آمريکا، آن را منتشر کرد، با اين عنوان درج شده است: « گزارش بروز رساني پيشرفت به سمت روز اجراي برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)».
در متن بيانيه جان کري به تاريخ بيست و هشتم دسامبر سال دو هزار و پانزده آمده است: پنج ماه پس از آنکه ما، اتحاديه اروپا و شرکاي ما در پنج بعلاوه يک، برنامه جامع اقدام مشترک با ايران(برجام) را نهايي کرديم، من همچنان به تيم ما در دستيابي به آن چيزي که واقعا يکي از مهمترين دستاوردها در سال دوهزار و پانزده بود، افتخار مي کنم ( اين دستاورد) تضمين مي کند که برنامه هسته اي ايران در ادامه، منحصراً صلح آميز است.
درحالي که ما به روز اجرا نزديک تر مي شويم - که مرحله بعدي مهم در برجام است - من خشنودم گزارش بدهم که ما نشانه هاي مهمي از پيشرفت چشمگير به سمت اجراي تعهدات کليدي ايران در توافقنامه را شاهد بوده ايم.
جان کري در ادامه بيانيه خود افزود: روز اجرا زماني فرا خواهد رسيد که آژانس بين المللي انرژي اتمي تائيد کند که ايران به همه تعهدات هسته اي خود عمل کرده است ، که(عمل به اين تعهدات) افزايش زمان گريز هسته اي ايران در دستيابي به مواد هسته اي کافي براي توليد يک بمب اتم ، را باعث خواهد شد و آن را به يک سال افزايش خواهد داد درحاليکه اين زمان( گريز) قبل از برجام ، کمتر از نود روز بود.
امروز يکي از مهترين گام هاي ايران به سمت اجراي تعهدات( اين کشور)، زماني برداشته شد که يک کشتي حامل بيش از بيست و پنج هزار پوند (حدود يازده هزار و سيصد و چهل کيلوگرم) مواد اورانيوم غني شده با درصد کم، ايران را به مقصد روسيه ترک کرد.
اين محموله شامل حذف تمام مواد هسته اي ايران به ميزان غني شدگي بيست درصد را شامل مي شود که هنوز به شکل صفحات سوخت براي راکتور تحقيقاتي تهران در نيامدند. انتقال اين مواد غني شده به خارج از ايران، گامي مهم به سمت عمل کردن ايران به تعهدات خود است که براساس آن، اين کشور تا روز اجرا نبايد بيشتر از سيصد کيلوگرم اورانيوم غني شده با درصد کم ، داشته باشد.
انتقال محموله امروز، زمان گريز هسته اي ايران به سمت دستيابي به اورانيوم قابل بکارگيري در توليد يک سلاح هسته اي را که دو تا سه ماه بود، به سه برابر افزايش مي دهد و بخشي مهم از معادله فني است که تضمين مي کند زمان گريز احتمالي تا روز اجرا، دست کم به يکسال برسد.
تعدادي از معاملات تجاري باعث شدند که (انتقال) اين محموله امکانپذير شود، بسياري از کشورها نيز نقش هاي مهمي را در اين تلاش ايفا کردند. روسيه به عنوان يکي از کشورهاي حاضر در برجام و به عنوان کشوري که تجربه قابل توجه در انتقال و تامين مواد هسته اي دارد، با انتقال اين مواد به خارج از ايران و دادن اورانيوم طبيعي در ازاي آن ، نقشي اساسي ايفا کرده است.
قزاقستان نيز با فراهم کردن اورانيوم طبيعي که ايران در ازاي مواد غني شده دريافت کرده است، و نيز با کمک به تسهيل انتقال محموله، به اين تلاش کمک زيادي کرد.
کمک قزاقستان علاوه بر ميزباني اين کشور در دورهاي اوليه گفتگوهاي پنج بعلاوه يک است که منجر به انعقاد موفقيت آميز برجام شد. من امروز با ادريسوف وزير امور خارجه ( قزاقستان) صحبت کردم تا تشکر آمريکا از همه اين تلاش ها را اعلام کنم. آذربايجان نيز نقشي کليدي و مهم در تسهيل اين محموله ايفا کرد.
در ادامه بيانيه جان کري آمده است:
من همچنين مي خواهم مراتب تشکر کامل و صادقانه آمريکا را از پادشاهي نروژ اعلام کنم، کشوري که مدت هاي مديدي است که متعهد به عدم اشاعه است و با اقدام خود به اين تعهد عمل مي کند. نروژ در اين مورد بسيار مهم، معاملات بازرگاني براي کاهش ميزان اورانيوم غني شده در ايران را تامين مالي کرد ، نروژ همچنين تخصص لازم براي مديريت برخي از اين معاملات را تامين کرد.
اين تلاش ها نشان دهنده کمک مهم نروژ به يک دنياي امن تر است.
همکاري بين آمريکا و نروژ در اين تلاش، ادامه يک سابقه ديرينه از همکاري در زمينه عدم اشاعه مواد هسته اي است. من امروز با «برنده» ( Brende ) وزير امور خارجه نروژ گفتگو کردم تا شخصا از او به علت رهبري اش در اين موضوع تشکر کنم.
اکنون بايد آژانس بين المللي انرژي اتمي راستي آزمايي کند که ميزان ذخاير اورانيوم غني شده ايران سيصد کيلوگرم يا کمتر است ، همچنين بايد تائيد کند که ايران به همه گام هاي هسته اي مهم خود در برجام قبل از فرا رسيدن روز اجرا، عمل کرده است. اين گام ها شامل برچيدن بخش زيادي از زيرساخت غني سازي اورانيوم مي شود. براساس آنچه که ما مي دانيم ايران سريعاً براي دستيابي به آن حرکت مي کند. ايران همچنين بايد هسته ي راکتور اراک را بردارد و غير عملياتي کند ، و عملا مسير پلوتونيوم براي سلاح هسته اي را مسدود کند.
ما درحاليکه به سمت راستي آزمايي آژانس بين المللي انرژي اتمي از عمل کردن ايران به همه تعهدات هسته اي کليدي اش حرکت مي کنيم، همچنان اقدام به مشورت نزديک با آژانس بين المللي انرژي اتمي و ديگر اعضاي پنج بعلاوه يک خواهيم کرد.
آژانس بين المللي انرژي اتمي نيز به آمادگي هاي خود براي اجراي رژيم گسترده نظارت و راستي آزمايي از کل برنامه هسته اي ايران ، طبق آنچه که در برجام مشخص شده است، ادامه مي دهد.
در پانزدهم دسامبر، شوراي حکام آژانس بين المللي انرژي اتمي قطعنامه اي را با اجماع تصويب کرد تا تمام تلاش هاي آژانس را به سمت اجراي کامل برجام و ابزارهاي راستي آزمايي و نظارت پيشرفت، معطوف کند.
همه تاسيسات هسته اي اعلام شده ايران شامل آسياب هاي اورانيوم و تاسيسات توليد سانتريفوژ، تا روز اجرا، تحت نظارت گسترده خواهند بود که يک الزام برجامي است. آژانس بين المللي انرژي اتمي در اين تلاش نظارتي همچنين از فناوري هاي مدرن مثل مهر و موم هاي الکترونيک بهره خواهد برد و شمار بازرسان علي الارض(ميداني) در ايران را افزايش خواهد داد.
کري افزود: زماني که ما به روز اجرا مي رسيم ، آمريکا به طور کامل متعهد باقي خواهد ماند و در مسير اجراي تعهدات مرتبط با تحريم ها براساس برجام و نيز همه تعهدات ديگر ما در برجام ، باقي خواهد ماند.
تيم ما سخت کار مي کند تا براي روز اجرا آماده باشد، و زماني که آن روز فرا برسد، برداشتن تحريم هاي مرتبط با هسته اي براساس برجام اجرايي خواهد شد.
سياست آمريکا جلوگيري از فعاليت هاي تجاري مجاز با ايران نيست.
وزير خارجه آمريکا ادامه داد: در حالي که ما به روز اجراي برجام نزديک مي شويم، ما همچنان هوشيار باقي خواهيم ماند تا اطمينان حاصل کنيم که اجراي (برجام) دقيقا دستيابي به همان چيزهايي است که ما در آغاز اين مذاکرات تعيين کرده بوديم، يعني اطمينان حاصل کنيم که برنامه هسته اي ايران صرفاً براي مقاصد صلح آميز است و هميشه نيز اينگونه باقي خواهد ماند.