گره صداوسیما گشوده می‌شود؟

سفرهای اخیر مقامات رسانه‌ای و سیاسی خارجی به ایران و دیدار با مسوولان صداوسیما به اندازه‌ای شده است که می‌توان گفت، از دور جدید تعاملات رسانه‌ی ملی با همتایان خود در دیگر کشورها حکایت دارد؛ اتفاق‌هایی که درست بعد از توافق ایران و غرب بر سر پرونده هسته‌ای واقع شده‌اند.

به گزارش ایسنا، «حضور معاون وزیر ارتباطات و رسانه‌های جمهوری آذربایجان در ایران»، «دیدار سفیر کشور برزیل با مدیر شبکه سه» و همچنین «حضور معاون برون‌مرزی سازمان صدا و سیما در نشست همکاری سازمان‌های رسانه‌های پیمان شانگهای» از جمله خبرهایی است که در روزهای اخیر و در یک فاصله زمانی کوتاه منتشر شد و از شکل‌گیری تعاملات بیشتر مدیران صدا و سیما با مقامات کشورهای خارجی حکایت دارد.

آخرین خبر، به سفر معاون وزیر ارتباطات و رسانه‌های جمهوری آذربایجان به ایران مربوط می‌شود. او که با قائم مقام رییس سازمان صدا و سیما دیدار کرد‌ه، خواستار خرید تجهیزات فنی از رسانه ملی شده است.

آخرین تعامل رسمی صداوسیمای ایران با جمهوری آذربایجان، به حضور ضرغامی در این کشور برمی‌گردد.

رییس سابق سازمان صدا و سیما در سال 93 به جمهوری آذربایجان سفر کرد تا درباره‌ی تشکیل کمیته مشترک بررسی مسایل رسانه‌ای در حوزه‌های فنی و محتوایی با مسوولان این کشور به توافق برسد. ضرغامی امیدوار بود که این کمیته بتواند در جهت پیشبرد فعالیت‌های رسانه‌ای و در نهایت ارتقای فعالیت‌های مشترک دو کشور موثر باشد.

و حالا یک مقام رسانه‌ای جمهوری آذربایجان به ایران آمده است تا تجهیزات فنی صدا و سیمای ایران را خریداری کند.

محمداف، معاون وزیر ارتباطات و رسانه های جمهوری آذربایجان در این دیدار گفته است که پیشرفت‌های علمی و فنی صدا و سیما در زمینه تولید تجهیزات رسانه‌ای قابل توجه است و آنها علاقه‌مند به استفاده از این تجهیزات در کشورشان هستند.

دیگر تعاملی که در روزهای اخیر بین مسؤولان سازمان صدا و سیما و مقامات یک کشور خارجی شکل گرفته، به دیدار سفیر کشور برزیل با مدیر شبکه سه مربوط می‌شود.

این خبر 13 مرداد امسال، یعنی یک روز قبل از حضور محمداف در ایران اعلام شد.

سفیر کشور برزیل با حضور در دفتر مدیر شبکه سه، آمادگی خود را برای همکاری‌های دوجانبه درباره پوشش تصویری رقابت بزرگ المپیک 2016 ریو اعلام کرده است.

سفیر برزیل از ورزش به عنوان وسیله‌ای برای نزدیکی ملت‌ها نام برده و متعهد شده است که تصاویر و کلیپ‌هایی از فرهنگ و آداب و رسوم و همچنین معرفی ورزشکاران ایرانی در تلویزیون ملی برزیل پخش شود و همچنین بهترین امکانات را برای پوشش هرچه بهتر مسابقات توسط رادیو تلویزیون ایران فراهم کند.

سخنرانی معاون برون‌مرزی سازمان صداوسیما در نشست همکاری سازمان‌های رسانه‌ای پیمان شانگهای، از دیگر فعالیت‌های اخیر مقامات صداوسیمایی در عرصه جهانی محسوب می‌شود.

محمد اخگری که مدیر شبکه پرس تی‌وی هم هست، در نشست شانگهای شرکت کرد تا مطالبی را درباره‌ی مقابله با هژمونی رسانه‌ای غرب بیان کند.

این نشست به منظور همفکری میان مسؤولان رسانه‌ای کشورهای عضو پیمان شانگهای در مسکو، پایتخت روسیه برگزار شد.

اما دوره‌ی جدید مدیریت در سازمان صداوسیما در حالی به واسطه‌ی تعامل با کشورهای خارجی، شکل جدیدی به خود می‌گیرد که رسانه ملی در چند سال اخیر کم‌تعامل‌ترین روزهای خود را پشت‌سر گذاشته بود.

سفرهای ضرغامی به کشورهایی چون سنگال، الجزایر‌ و کره‌ (که همگی در سال 88 شکل گرفته بود)، سفر سال 91 او به ترکیه و سفر به تاتارستان و آذربایجان برای رییس رسانه‌ای که داعیه‌ی رقابت با شبکه‌های بزرگ جهانی را داشت، فعالیت چندان چشمگیری محسوب نمی‌شد. هر چند که در این مسیر، تحریم کشور و البته صداوسیما هم چندان بی‌تاثیر نبود و صداوسیمای ایران در این سال‌ها نه تنها تعامل چندانی با رسانه‌های دیگر کشورها نداشت که بارها با قطع شبکه‌هایش از روی ماهواره‌ها هم مواجه شد.

مشکل دسترسی صداوسیما به فیلم‌ها و برنامه‌های روز دنیا که باز هم به دلیل تحریم‌ها شکل گرفت، از دیگر مشکلات رسانه ملی در سال‌های اخیر بود که تلویزیون را به سمت خرید سریال‌های کره‌ای و همچنین تولید فیلم‌های تلویزیونی با حجم انبوه سوق داد و البته کیفیت پایین این برنامه‌ها انتقادهای بسیاری را هم به همراه داشت.

با چنین نگاهی، شاید باید توافق هسته‌ای ایران را به منزله‌ی کاتالیزوری دانست برای گسترش تعامل میان مدیران جدید سازمان صداوسیما با همتایان رسانه‌ای خود در دیگر کشورها. نگاه مثبت رسانه‌های خارجی به صداوسیمای ایران، پس از پخش اظهارات اخیر وزیر امور خارجه آمریکا از رسانه ملی، نمود علنی یافت.

پخش زنده اظهارات جان کری از شبکه خبر و دوبله همزمان آن به فارسی، خبرگزاری آسوشیتدپرس را وادار کرد تا در گزارشی به این موضوع بپردازد و این اتفاق را نشان‌دهنده تغییر سیاست در ایران بداند.

در بخشی از گزارش آسوشیتدپرس آمده بود: «این دومین باری است که تلویزیون ایران اظهارات کری را در هفته جاری پخش می‌کند که این اتفاق نشان‌دهنده تغییر سیاست قدیمی تهران برای پخش نکردن صحبت‌های مقامات آمریکایی‌ است. تلویزیون این کشور همچنین دو سخنرانی باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا درباره توافق هسته‌ای را منتشر کرده بود.»

در پی واکنش رسانه‌های خارجی به پخش سخنان مقامات خارجی از صدا و سیمای ایران، مدیر کل روابط عمومی سازمان صدا و سیما هم در گفت‌وگویی با ایسنا‌، به این موضوع پرداخت و در پاسخ به اینکه آیا از این پس شاهد افزایش پخش زنده نشست‌ها و سخنرانی‌های مقامات کشورهای خارجی در صدا وسیما خواهیم بود گفت: در فضای جدید رسانه‌ای که ده‌ها و صدها شبکه خبری منتظرند تا رویدادها را پوشش دهند عقلانی است که رسانه ملی به رویدادی که موضوع آن مربوط به کشورمان است توجه نشان دهد و حتی اگر امکان آن را داشته باشد آن رویداد را با کمترین تاخیر پخش کند. منطقی نیست که رسانه‌های دیگر آن رویداد را پوشش دهند و بعد از آنها ما خبر را در جدول پخش خودمان قرار دهیم.

نعمتی این اقدام صدا و سیما را اولا نشان از اعتماد به نفس بالای این رسانه دانست که بدون نگرانی چنین اخباری را پوشش می‌دهد و در ثانی عاملی برای توجه مخاطبان به رسانه‌های داخلی برای کسب اطلاعات و خبر بیشتر.

اما صداوسیمای ایران در حالی این روزها به تعامل بیشتر با کشورهای دیگر و همچنین بهره‌مند شدن از جدیدترین تکنولوژی‌های رسانه‌ای روز می‌اندیشد که «قائم مقام رییس صدا و سیما در امور رسانه‌های نوین» را برای نخستین بار، به عنوان سمتی جدید برای رسانه ملی تعریف کرده است.

اخوان بهابادی، قائم مقام رییس صدا و سیما در امور رسانه‌های نوین از جمله افرادی است که معتقد است ادامه مسیر سنتی به حذف صدا و سیما می‌انجامد.

او می‌گوید: در روزگاری که از طریق ارتباطات رسانه‌ای می‌توان مرزها را جابه جا کرد ادامه دادن مسیر سنتی به حذف صدا و سیما می‌انجامد.

بهابادی همچنین بر ضرورت استفاده از ظرفیت‌های فضاهای مجازی توسط صدا و سیما تاکید کرده است.

قائم مقام رییس صدا و سیما در امور رسانه‌های نوین می‌گوید: دوران کشورگشایی با زور و قدرت گذشته است و افکار عمومی اجازه تکرار چنین فجایعی را نمی‌دهد اما کشورگشایی‌ها در حوزه دیگری جلوه‌گر شده و آن هم فضای مجازی و سایبری است.