عربستان در آستانه توافق جامع، قرارداد هسته‌اي امضا کرد

عربستان هم‌زمان با آغاز دوره نهايي مذاکرات ايران با 1+5 براي امضاي توافق جامع هسته‌اي قرارداد ساخت تاسيسات هسته‌اي با فرانسه، روسيه و کره جنوبي امضا کرد.

به زودي قدرت هاي جهاني و ايران توافق جامع هسته اي را در يک رويداد جهاني امضا خواهند کرد که نه تنها بر ايران و روابطش با جامعه جهاني تاثير مستقيم خواهد گذاشت بلکه تاثير مستقيم بر کشورهاي عربي به ويژه اعراب حوزه خليج فارس خواهد گذاشت. توافقي که مي تواند امتيازات بسيار مهمي را براي ايران به ارمغان آورد که بارزترين آنها به رسميت شناختن ايران به عنوان يکي از اعضاي تيم هسته اي جهان خواهد بود. اما اين پيروزي بزرگ براي ايران چندان باب ميل اعراب نيست.

اعرابي که همواره از ايران احساس ترس مي کردند و آن را تهديدي براي خود مي دانستند، اکنون مي بينند ايران با پايان دادن به جنجال هسته اي اش حقوق هسته اي اش توسط جامعه جهاني رسما به رسميت شناخته مي شود و تنها کشور خاورميانه برخوردار از تکنولوژي پيشرفته هسته اي خواهد بود. ترسي که از بعد از انقلاب اسلامي ايران در سال 1979 همواره رو به تصاعد بوده است.

به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، در راس اين کشورها عربستان سعودي است که رسما اعلام کرده بزرگترين رقيبتش در منطقه ايران است. رياض بعد از آن که از رويارويي امريکا با ايران نااميد شد خود به دنبال فرمولي براي آن چه بلندپروازي هاي ايران مي خواند، رفت.

براي همين به فکر دستيابي به تکنولوژي هسته اي افتاده است. تلاش عربستان براي دستيابي به تکنولوژي هسته اي بيش از همه براي مهار ايران و رويارويي با آن است. عربستان مي گويد به رسميت شناختن ايران هسته اي توسط جامعه جهاني و پذيرفتن آن به عنوان يکي از اعضاي تيم هسته اي جهان باعث تغيير موازنه هاي منطقه به سود ايران خواهد شد و اين مساله مي تواند منافع آن و متحدان عربش را به خطر بيندازد و به زعم خود ثبات خاورميانه را به هم بريزد.

اين روزها مراحل پاياني ماراتون نفس گير مذاکرات هسته اي در وين در جريان است. دو طرف عزم خود را جزم کرده اند تا روز سه شنبه توافق نهايي را امضا کنند. به اين ترتيب به حدود 12 سال کش مکش هسته اي ميان ايران با جامعه جهاني پايان داده خواهد شد. اما اعراب به ويژه عربستاني ها مي گويند توافقي که مي رود خيال جامعه جهاني را آسوده کند اطمينان خاطري به آنها نمي دهد. رياض در حال حاضر واشنگتن را متهم مي کند که اهميتي به نگراني هاي آن در برابر ايران نمي دهد و اين مساله مي تواند باعث بي ثباتي بيشتر خاورميانه شود.

در همين رابطه چهارشنبه هفته گذشته فرانسه و عربستان اعلام کردند که کار ساخت نيروگاه هاي هسته اي جديد در عربستان را آغاز خواهند کرد. عربستان نيز مثل امارات متحده عربي مي خواهد به منابع تامين کننده هاي انرژي اش تنوع بيشتري بدهد براي همين روي ساخت 16 نيروگاه هسته اي کار مي کند. توافق با پاريس سومين توافق هسته اي رياض در سال جاري محسوب مي شود. رياض هفته گذشته نيز توافق هسته اي مشابهي را با روسيه امضا کرد و در ماه مارس نيز قرارداد مشابه ديگري را با کره جنوبي به امضا رساند. همه اين قراردادها در جهت استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي منعقد شده و عموما رآکتورهاي آب سبک هستند.

جمال خاشقجي، روزنامه نگار نزديک به دولتمردان عربستاني در اين باره مي گويد: «عربستان طرح هاي بزرگي در زمينه انرژي هسته اي دارد. عربستان به دنبال تضمين هايي براي استقلال امنيتي خود است. ديگر نمي تواند به تضمين هاي امريکا اعتماد کند. ما واقعا از توسعه طلبي هاي ايران نگرانيم. خاورميانه در حال فروپاشي است و هيچ کس نيست تکه هاي از هم پاشيده آن را جمع کند.»

بر اساس توافقي که در آوريل گذشته ميان ايران با قدرت هاي 1+5 امضا شد ايران از تعداد سانتريفيوژهاي خود که در حال غني سازي اوانيوم هستند، مي کاهد در مقابل تحريم هاي اقتصادي تحميلي عليه آن لغو خواهند شد. ايران بارها اعلام کرده است که هدفش از دستيابي به تکنولوژي هسته اي صرفا اهداف صلح آميز است و به هيچ وجه به دنبال دستيابي به سلاح هسته اي نيست.

با اين حال خاشقچي مي گويد: «در برابر عربستان گزينه ديگري نيست جز اين که سياست واکنش ويژه خود را در برابر تبديل شدن ايران به يک کشور هسته اي پيش ببرد.»

اين در حالي است که نواف عبيد، تحليلگر عربستاني و يکي از کارکنان ميهمان مرکز بلفر در دانشگاه هاروارد در اين باره به وب سايت شبکه خبري سي ان ان مي گويد: «رياض تمايل و اراده کافي براي دستيابي به بمب هسته اي را دارد.»

در حالي که مسئولان عربستاني به خبرگزاري فرانس پرس گفته اند که عربستان هيچ گاه اشتباه نخواهد کرد و براي رسيدن به سلاح هسته اي تلاش نخواهد کرد.

عبيد در اين باره مي گويد: «از نگاه بعضي ها سياست هاي مداخله جويانه ايران در سوريه و عراق و يمن و لبنان به همان اندازه سلاح هايش نگران کننده است.»

مارک فيتزپارک، مدير برنامه هاي منع گسترش سلاح هسته اي و خلع سلاح در مرکز بين المللي مطالعات استراتژيک در لندن نيز مي گويد: «بهترين راه براي تقويت انتخاب هاي امنيتي عربستان مشارکت با کشورهاي مختلف غربي است. توافق ساخت تاسيسات هسته اي توسط فرانسه براي عربستان ابزار اطمينان بخشي از سوي شرکاي غربي اش محسوب مي شود. شرکايي که به مصالح عربستان نيز توجه دارند.»

توافق هسته اي امضا شده ميان عربستان با فرانسه از جمله پروژه هاي امضا شده اي بود که روز چهارشنبه با حضور لوران فابيوس، وزير امور خارجه و ديگر وزراي دولت فرانسه به ميزباني محمد بن سلمان، جانشين وليعهد و وزير دفاع عربستان انجام شد و نزديک به 12 ميليارد دلار ارزش مالي داشت.

منبع : ديپلماسي ايراني