کارت هوشمند ملی روی میز فراموشی

بیش از ۵ سال است از پروژه کارت هوشمند ملی در کشور می‌گذرد ولی همچنان در پیچ و خم فراهم کردن زیرساخت‌های آن در کشور هستیم و باز هم وعده داده شده است تا پایان سال ۲۰ میلیون کارت هوشمند ملی توزیع می‌شود.

به گزارش فارس، سالیان سال است پروژه کارت هوشمند ملی برای ایرانیان از سوی سازمان ثبت‌احوال کشور مطرح می‌‌شود ولی هنوز در تکاپوی فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز است و در ابتدای هرسال عنوان می‌کنند تا پایان سال کارت‌های هوشمند ملی توزیع می‌شود ولی این وعده‌ها تاکنون عملی نشده است.

تاکنون هزینه‌های بسیاری برای این پروژه درداخل و خارج کشور صورت گرفته است که اعداد و ارقام آن هنوز به صورت رسمی منتشر نشده است.

کارت هوشمند ملی چیست؟

کارت هوشمند ملی یکی از مهمترین پیش‌نیازهای هویت دیجیتال است که همزمان با برنامه دولت الکترونیک باید اجرایی می‌شد. در این طرح به هر شهروند ایرانی یک کارت هوشمند ملی داده می‌شود که به عنوان مرجع هویت فرد در فضای دیجیتال و خدمات مربوطه قرار می‌گیرد.

مهم‌ترین بحث استفاده از کارت هوشمند ملی مدیریت هویت در فضای مجازی است. توجه به این موضوع می‌تواند زمینه گسترش خدمات در حوزه‌های مختلف از جمله ارائه خدمات الکترونیکی گوناگون همچون خدمات دولت الکترونیک را فراهم سازد. با گسترش زمینه استفاده از این طرح، شرایط شناسایی دیجیتالی افراد مختلف ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، دستگاه‌های کارت‌خوان یا همان POSهای امروزی که در بسیاری از فروشگاه‌های مختلف استفاده می‌شود می‌تواند به عنوان دستگاهی ساده برای تأیید هویت افراد مورد استفاده قرار بگیرد. بدین صورت که فرد کارت هوشمند خود را در این کارت‌خوان می‌شد و بخشی از اطلاعاتی که خود او تعیین کرده است نمایش داده می‌شود. به بیان ساده‌تر هر فرد می‌تواند برای نمایش اطلاعات خود سطح دسترسی متفاوتی تعریف کند.

در مواردی که شناسایی دقیق هویت افراد از اهمیت بالایی برخوردار است امکانی تعبیه خواهد شد که علاوه بر کارت هوشمند ملی، اثر انگشت افراد نیز مطابقت داده شود و این امکان وجود دارد که در صورت نیاز و برای اطمینان خاطر، اثر انگشت افراد با اثر انگشتی که در کارت هوشمند ملی ذخیره‌سازی می‌شود تطابق داده شود.

از این کارت برای ثبت امضای دیجیتال نیز استفاده خواهد شد. باید توجه داشت که امضای الکترونیک با امضای دیجیتال متفاوت است. امضای الکترونیک در واقع اسکن شده همان امضای معمولی است که با نسخه ذخیره‌سازی شده آن مطابقت داده شود، اما امضای دیجیتال از یک زوج کلید خاص تشکیل شده است که به افراد امکان می‌دهد با وارد کردن یک زوج کلید خاص اسناد و مدارک موردنظر خود را امضا کنند. نقطه‌قوتی که در امضای دیجیتال نسبت به امضای الکترونیک وجود دارد این است که در امضای دیجیتال تک‌تک کلمات متون و اسناد با زوج کلید شما امضا و در واقع رمزگذاری می‌شود و این شیوه میزان امنیت حقوقی در فضای مجازی را بسیار افزایش می‌دهد.

ضریب امنیتی کارت هوشمند ملی بسیار بالاست؛ هیچ فردی نمی‌تواند بدون اجازه صاحب کارت و بدون وارد کردن پین کدهای تعیین‌شده توسط او به اطلاعات سطح دوم این کارت‌ها دسترسی پیدا کند. سطح اول اطلاعات این کارت‌ها که همان اطلاعات شناسنامه‌ای افراد است نیز با اجازه او قابل مشاهده خواهد بود. بحث امنیت و حفظ حریم شخصی از موضوعاتی است که در اجرای پروژه بزرگ کارت هوشمند ملی از اهمیت خاصی برخوردار است و به جرأت می‌توان که با تلاش‌های انجام‌شده، این طرح بزرگترین پروژه انفورماتیکی کشور به ویژه در حوزه امنیت است.

باید این واقعیت را پذیرفت که طرح کارت هوشمند ملی طرح جامعی است به گونه‌ای که در آن مواردی همچون احراز هویت، سلامت یا‌ گواهی‌نامه افراد تجمیع شده و درقالب کارت هوشمند ملی توزیع می‌شود.

زیرساخت‌های کارت هوشمند ملی هنوز فراهم نشده است

عباس صلاحی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با انتقاد از اینکه زیرساخت‌ها برای ارایه کارت هوشمند ملی هنوز فراهم نشده است، گفت: در حال حاضر این طرح به صورت پایلوت در برخی نقاط استان‌ها انجام شده است تا در صورت رفع موانع و مشکلات به صورت سراسری به اجرا درآید.

وی یادآور شد: مشکلاتی در زمینه کمبود و نحوه تامین اعتبار در اجرای طرح کارت هوشمند ملی وجود دارد بنابراین همین امر ضرورت اجرای پایلوت آن را بیشتر می‌کند.

صلاحی یادآور شد: اجرای موفقیت‌آمیز طرح کارت ملی هوشمند دور از ذهن به نظر نمی‌رسد و باید در کمیسیون تلفیق بودجه ویژه‌ای برای آن در نظر گرفته شود زیرا اگر طرح اجرایی شده اما اعتبار لازم برای آن درنظر گرفته نشود باید منتظر چالش‌های جدی‌تری در این حوزه باشیم.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس،‌ با بیان اینکه هنوز زمینه برای توزیع کارت هوشمند ملی در شهرستان‌ها فراهم نیست،‌افزود: با وجود آنکه طرح یادشده از لحاظ امنیتی و اقتصادی حائز اهمیت است اما به طور حتم کار کارشناسی ویژه‌ای را می‌طلبد تا به درستی عملیاتی شود.

امسال ۲۰ میلیون کارت هوشمند ملی توزیع می‌شود

محمد ناظمی اردکانی، رئیس سابق سازمان ثبت احوال کشور یک روز مانده به تودیع خود در مراسم امضای قرارداد همکاری سازمان ثبت احوال کشور با چاپخانه دولتی ایران که برای تولید کارت هوشمند ملی برگزار شده بود، اظهار داشت:در ۶ ماهه دوم امسال فراخوان ارائه کارت هوشمند ملی صادر خواهد شد.

وی افزود: در گذشته کارت هوشمند ملی از خارج از کشور تهیه می‌شد که در سه مرحله به ترتیب ۵۰۰ هزار، ۱ میلیون و ۳ میلیون کارت از خارج از کشور وارد شد که هم اکنون می‌توانیم این کارت‌ها را در داخل کشور تولید کنیم چرا که ظرفیت‌های لازم برای تولید آن در کشور وجود دارد.

ناظمی اردکانی گفت: امروز نیز با توجه به ظرفیت‌های شرکت چاپخانه دولتی ایران صدور کارت‌های هوشمند ملی در اختیار این شرکت قرار گرفته است تا بتوانیم از ظرفیت‌های داخلی استفاده بهینه‌ای کنیم.

رئیس سازمان ثبت احوال کشور افزود: قرارداد امروز با شرکت چاپخانه دولتی ایران تولید ۱۷ میلیون کارت هوشمند ملی است و پیش‌بینی می‌شود امسال نیز ۲۰ میلیون کارت هوشمند ملی در اختیار آحاد جامعه قرار بگیرد.

وی ادامه داد: برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است تا سال آینده نیز ۳۰ میلیون کارت هوشمند ملی تولید شود و تا پایان سال ۹۵ بیشت از ۵۰ میلیون نفر از هموطنان دارای کارت هوشمند ملی باشد.

قولی برای کارت هوشمند ملی نمی‌دهم

علیرضا آوایی رئیس جدید سازمان ثبت احوال کشور در مورد کارت هوشمند ملی نیز، اظهار داشت: از مسائل مهم سازمان ثبت احوال کشور ارائه کارت هوشمند ملی است و بنده نیز هیچ قولی نمی‌دهم که تا چه تعداد در سال جاری کارت هوشمند ملی ارائه می‌شود ولی تمام تلاش خود را می‌کنم تا از تمام ظرفیت‌ها در این زمینه استفاده شود.

آوایی افزود: اولویت بنده در سازمان ثبت‌ احوال کشور تسریع در ارائه کارت هوشمند ملی به آحاد جامعه است و در این خصوص تلاش می‌کنم وعده‌های ارائه ۲۰ میلیون کارت هوشمند در سال جاری محقق شود.