وزیر بهداشت: پارازیتی که ما داریم هیچ کجا نیست

روی صندلی طبقه آخر ساختمان شانزده طبقه‌ای که در منطقه‌ای از تهران واقع شده است که نه‌تنها در میان تهرانی‌ها که نزد بسیاری از ایرانیان به داشتن مراکز خرید با قیمت‌های نجومی شهرت دارد، وزیری نشسته است که ادعا می‌کند دلواپس سلامت محروم‌ترین اقشار این کشور 80 میلیون نفری است. برخی وزیر بهداشت دولت یازدهم را شاگرداول کابینه می‌نامند و برخی دیگر فعالیت‌های او مانند سفرهای متعدد، سرکشی به مناطق مختلف و عیادت از بیماران ویژه را که گاه به انجام عمل جراحی هم منجر شده، پوپولیستی می‌دانند.

به گزارش آرمان، در حدود دو سالی که از مسئولیت سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی می‌گذرد، قضاوت‌ها درمورد او ضد و نقیض بوده و از زمین تا آسمان با هم فرق داشته است. هر چند او در تمام این مدت پای ثابت رسانه‌ها بوده و هر روز خبر یا اظهارنظری از او منتشر شده است اما، شاید هیچ‌کدام از این اخبار نتواند به اندازه گفت‌وگویی که در آخرین روزهای سال 93 با او داشتیم، چشم‌پزشک معروفی را که اکنون بر صندلی وزارت تکیه زده به مردم بشناساند. تعریف از خود نیست اگر بگوییم این گفت‌وگو متفاوت‌ترین گفت‌وگویی است که وزیر بهداشت دولت تدبیر و امید تاکنون انجام داده است. دکتر قاضی‌زاده‌هاشمی به سوالات صریح «آرمان» پاسخ‌های صریح می‌دهد.
 
 آقای دکتر شما چشم‌پزشک حاذقی هستید. انتظار نمی‌رفت در زمان وزارت شما اشتباهی نظیر آنچه در چند کلینیک چشم‌پزشکی رخ داد و منجر به نابیناشدن چند نفر از شهروندان شد، رخ دهد. درباره این اتفاق ابهاماتی وجود دارد. ماجرا چیست؟

درست ماجرا را باید دستگاه قضایی اعلام کند چون یک‌سری افراد دستگیر شده‌اند و باید بازجویی شوند و در دادگاه به جرائم افراد رسیدگی شود. باید منتظر باشیم، ببینیم دستگاه قضایی چه نتیجه‌ای را اعلام می‌کند.

 شما عنوان می‌کنید دستگاه قضایی باید مشخص کند، این درحالی است که انگشت اتهام به سوی خود وزارت بهداشت هم است. مواردی مانند کم‌کاری، سهل‌انگاری، قصور و عدم نظارت مطرح می‌شود. توضیح شما به‌عنوان وزیر بهداشت چیست؟

انگشت اتهام را می‌شود به سمت هر کسی گرفت. بدون مدرک و دلیل هر کسی می‌تواند هرکس دیگری را متهم کند. گاهی اوقات این اتفاق در حوزه شما هم می‌افتد. باید همیشه با مدرک و دلیل ادعا کرد. وزارت بهداشت مسئولیتش نظارت در حوزه‌ای است که توانمندی دارد. قرار نیست من بروم قاچاقچی‌ها را دستگیر کنم.

 یعنی مشکلی که در چند کلینیک چشم‌پزشکی اتفاق افتاده است به‌دلیل استفاده از داروی قاچاق بوده است؟

باید بگذارید دستگاه قضایی اظهارنظر کند اما می‌تواند یکی از اتهاماتی که به آن مراکز وارد می‌شود استفاده از داروهایی باشد که از مبادی رسمی وارد کشور نشده است. ما در حد توانمان در بخش‌هایی که به ما مربوط است کارمان را انجام می‌دهیم. بقیه موارد مسئول دارد و باید آنها پاسخگو باشند. اگر حرف کسانی که به ما اتهام می‌زنند درست باشد، دستگاه قضایی حتما رسیدگی می‌کند. باید اعتماد کنیم و نباید رودربایستی وجود داشته باشد. بنابراین، اگر در حوزه وزارت بهداشت هم کسی تخلفی کرده است بدون هیچ اغماضی باید با او برخورد شود.

 برخی از منتقدان شما وزارت بهداشت را متهم به فرافکنی می‌کنند؛ یعنی می‌گویند در برخی موارد ازجمله همین اتفاقی که اخیرا در کلینیک‌های چشم‌پزشکی رخ داده یا مواردی مثل روغن پالم مسئول اصلی وزارت بهداشت است با وجود این، تقصیر را به گردن دیگران می‌اندازد. توضیح شما چیست؟

 ورود750 هزار تن روغن پالم به کشور برخلاف مقررات که یک واقعیت است، فرافکنی نیست. استفاده از روغن پالم در لبنیات بدون مجوز و تقلب در ساخت لبنیات پرچرب یک واقعیت بود. اسامی متخلفان مشخص شد و در اختیار دستگاه قضایی قرار گرفت بنابراین، فرافکنی نیست. الان اینکه دارویی باعث نابینایی چند نفر شده، واقعیت است. کجایش فرافکنی است؟

 اینها که واقعیت است اما به نظر می‌رسد در درجه اول وزارت بهداشت مسئول این مسائل است.

وزارت بهداشت نیاز به فرافکنی ندارد. وقت این کارها را هم ندارد. وزارت بهداشت وقت محدودی دارد؛ چهار سال و آنقدر نا‌بسامانی در این حوزه هست و کارهای بر زمین مانده و تصمیمات اشتباه وجود دارد که دیگر نیازی نیست فرافکنی شود. ما که داریم کارمان را می‌کنیم. چرا فرافکنی؟

 شما می‌فرمایید اینقدر نابسامانی وجود دارد که وقت فرافکنی ندارید. درمورد روغن پالم بخشی از تخلفات همانطور که اعلام می‌کنید مربوط به دولت‌های گذشته است. آقای دیناروند که اکنون رئیس سازمان غذا و داروست در زمان آقای احمدی‌نژاد هم این سمت را داشته است. تعداد زیادی از مدیران وزارت بهداشت از دولت‌های نهم و دهم هستند. آیا شما عملکرد وزارت بهداشت در دوران احمدی‌نژاد را موفق می‌دانید که دست به تغییر مدیران رده بالا نزده‌اید چنانکه، تعداد قابل‌توجهی از آنها منتسب به جبهه پایداری هستند؟

الان دو سوال مطرح شد؛ یکی اینکه عملکرد وزرای قبلی آیا درست بوده است یا نه؟ من معتقدم که عملکرد وزرای قبلی درست بوده است. همه آمده‌اند و در این حوزه زحمت کشیده‌اند. مشکل در حوزه دولت و مجلس بود یعنی، نه دولت، نه مجلس، نه رئیس دولت، برای هیچ کدامشان سلامت اولویت اول، سوم و پنجم نبود. رفتار آقای دکتر روحانی و همراهی مجلس با دولت در حوزه سلامت متفاوت است. بنابراین منصفانه نیست که بخواهیم وزرای قبلی را به کم‌کاری یا بد عمل کردن متهم کنیم. آنها زحمت خودشان را کشیده‌اند. شاهد بودیم که در دو سال آخر دولت دهم این حوزه چقدر آسیب دید و مدیریتش ناگهان عوض شد و بازهم یک وزیر آمد که هفت ماه بیشتر سر کار نبود و اعتبارات به این حوزه اختصاص پیدا نکرد. 10 درصد هدفمندی یارانه‌ها را ندادند. اما درمورد انتخاب مدیران باید گفت آقای دکتر دیناروند در دولت نهم بودند و در دولت دهم حذف شدند. ایشان یکی از اساتید برجسته کشور و جزء یک درصد دانشمندان برتر جهان هستند. قبل از این مسئولیت ایشان رئیس مهم‌ترین دانشکده داروسازی کشور بوده،  جزو محققان برجسته کشور هستند. وضعیتی که دکتر دیناروند دارد کمتر کسی در کشور دارد و من باید از افرادی استفاده می‌کردم که بنا نبود دوباره در این دولت تجربه کنند. بنا بود که هم کارآمد و هم سالم باشند و هم شعارهای دولت را قبول داشته باشند و بخواهند در محور اعتدال و تدبیر کار مردم را سامان بدهند. بنابراین، اصلا نگاه به اصطلاح جناحی و سیاسی 4در انتخاب‌های ما نیست. هر کدام از این آقایان سلایقی را داشته‌اند و دارند. اینجا الان کارملاک است. باید همه کار کنند. باید همه از فساد مبرا باشند درعین حال، قصدشان خدمت باشد که هست. اینها که احتیاج نداشتند. بعضی از مدیران ما مثل آقای دکتر ملک‌زاده و آقای دکتر دانش‌جعفری وزیر بوده‌اند. بعضی‌هایشان معاون وزیر بوده‌اند. بعضی‌هایشان رئیس دانشگاه بوده‌اند. بنابراین نگاه ما اصلا اینطور نیست. سابقه ما را هم نگاه کنید اینطور نبوده است که در قالب خاصی بگنجیم.

 شما عنوان می‌کنید در انتخاب‌های شما سلیقه افراد مهم نیست. اما مساله‌ای وجود دارد. استفاده از افرادی که هم‌سلیقه با دولت نیستند ممکن است مشکلاتی را به‌وجود بیاورد. اینکه در وزارت بهداشت تعداد زیادی افراد از اعضای جبهه پایداری باشند، یکدستی دولت را خدشه‌دار نمی‌کنند؟

ما کسی نداریم که از جبهه‌ای خاص در تیم وزارت بهداشت باشد. درعین حال شما به یک پزشک که مراجعه می‌کنید آیا می‌پرسید که این در کدام جبهه است؟ وقتی دنبال یک ارتوپد، یک چشم‌پزشک و... می‌گردید، کسی را که کاردان و عالم‌تر است، پیدا می‌کنید. پزشک هم نگاهش به شما این نیست که دین و آئین و منشتان چیست.

 به‌صورت کلی نمی‌توان منکر شد که افرادی از اصولگرایان در تیم وزارت بهداشت هستند. برای مثال آقای ایازی که رئیس ستاد انتخاباتی آقای قالیباف بود، اکنون قائم‌مقام شماست.

آقای ایازی به من افتخار داده و قبول کرده که در امورخیریه در حوزه سلامت کمک کند. کار خوبی کرده است یا کار بدی؟ بالاخره آقای ایازی گذشته‌اش مشخص است، الانش هم مشخص است؛ احتیاجی به این نداشته که خودش را گرفتار من بکند. ایشان شعارهای دولت را قبول داشته و مهم‌تر از آن خدمت را در جمهوری اسلامی در طول این 35 سال گذشته در کارنامه خودش دارد. حالا ممکن است به هر کسی و به هر رفتاری انگ و برچسبی بزنیم. این هم جدید نیست.

 پس با این رویکردی که شما دارید احتمال دارد از افرادی مثل دکتر احمدی‌نژاد و دکتر لنکرانی هم در وزارت بهداشت استفاده کنید؟

آقای دکتر احمدی‌نژاد سررشته‌ای در بهداشت و درمان ندارند. آقای دکتر لنکرانی هم الان در شیراز در دانشگاه خدمت می‌کنند و از اساتید خیلی خوب و برجسته است.

 آقای لنکرانی ارتباطی با شما دارند؟

نه، جلسه خیریه مجمع خیرین سلامت بود که ایشان را دیدم. البته عضو شورای‌عالی پیوند هم هستند که یکی، دو جلسه بود که تشریف نداشتند.

 شما عنوان کردید که همراهی دولت و مجلس باعث شده است سلامت اولویت پیدا کند. ما این همراهی مجلس را در مورد بسیاری از وزارتخانه‌های دیگر نمی‌بینیم. وزیر علوم استیضاح می‌شود و چند وزیر کارت زرد می‌گیرند و بسیاری دیگر از وزرا هم مدام درحال رفتن به بهارستان و پاسخ دادن به سوالات نمایندگان هستند. همراهی دولت و مجلس در زمینه وزارت بهداشت چطور حاصل شده است؟

به‌نظر من همه چیز را سیاسی نبینید. اینکه مجلس با بعضی وزارتخانه‌ها همراهی نکرده، می‌توانستند خلاف آن عمل کنند. ما انتظار داشتیم که کمک به دکتر روحانی و دولت خیلی بیشتر از اینها باشد. همه قوا کمک کنند و این فرصت را همه غنیمت بشماریم همانطور که رهبری تا اینجا این کار را کرده‌اند. بنابراین، اینکه به حوزه سلامت کمک کرده‌اند، شاید دلیلش این است که آقای دکتر روحانی مصوبه مجلس را جامه عمل پوشاند. دولت قبل با وجود اینکه همین مصوبات که امروز به آن استناد می‌کنید دراختیارش بود، آنها را اجرایی نکرد. مثلا 10 درصد هدفمندی یارانه‌ها را نداد و بخشی از اعتبارات وزارت بهداشت اختصاص نیافت. در این دولت مجلس دید دولت دارد در مسیری قدم برمی‌دارد و مشکلات مردم در حوزه‌های انتخابیه را کم می‌کند بنابراین حمایت کرد. نمایندگان، استانداران، فرمانداران و ائمه‌جمعه بلااستثنا به ما می‌گفتند که مراجعات خیلی کاهش پیدا کرده است. آماری هم که ما داریم این است که 67 درصد مراجعات به‌دلیل مسائل بهداشت و درمان بوده است. با کارهایی که دولت انجام داد این مراجعات کاهش پیدا کرده است. من فکر می‌کنم عمده دلیل حمایت نمایندگان مجلس هم همین بوده است. خوبی کار هم این است که من هیچ وجهه سیاسی نداشته‌ام. این نبوده است که در 35 سال گذشته جزو یک طایفه، فرقه، گروه و جبهه خاصی باشم که بگوییم به این دلیل حمایت می‌کنند. بخشی هم به دلیل این بود که در این سال‌ها من بیماران زیادی را عمل کرده‌ام. فکر می‌کنم کمپینی نانوشته و ناشناخته از همین بیماران دارد به کار ما کمک می‌کند.

 در مورد طرح تحول سلامت انتقاداتی وجود دارد که بعضا شما به آن پاسخ داده‌اید. اما مساله‌ای که در این زمینه وجود دارد توزیع عادلانه خدمات سلامت و به‌عبارتی عدالت در سلامت است. این مساله از کارویژه‌های دولت یازدهم است. چند وقت پیش تصاویری از هجوم مردم به درمانگاه موقتی که در هرمزگان ایجاد شده بود روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت. مردم این منطقه از ساعت‌های سه و چهار صبح صف کشیده بودند. این نشان‌دهنده این است که همچنان در مناطق محروم مشکل وجود دارد. طرح تحول سلامت چگونه قرار است خدمات سلامت را عادلانه کند؟ چه اتفاقات مثبتی در این زمینه افتاده است؟

اوضاع که بهتر نشده است. ظرف یک سال هیچ زیرساختی ایجاد نکرده‌ایم. در گذشته توسعه‌ای اگر اتفاق افتاده عدالت‌محور نبوده است. بیش از 50 درصد چیزی که به‌عنوان زیرساخت داریم فرسوده و متعلق به بیش از 40 سال گذشته است. ظرف این یک سال تخت جدیدی را ایجاد نکرده‌ایم.  در 76 بیمارستان، پروژه‌هایی را که 10 سال، 12 سال خوابیده بوده است، راه انداختیم؛ بعضی‌هایشان در جریان بوده، بعضی‌هایشان را ما راه انداختیم. منتظر مجوز پرسنل هستیم تا آنها را دراختیار مردم قرار دهیم. اما در مقایسه با کمبودهایی که هست به‌ویژه در مناطق محروم هنوز خیلی با استانداردها فاصله داریم. این یک واقعیت است. برای مثال در استان هرمزگان که شما فرمودید 10 سال است که 150 تخت بیمارستان خلیج‌فارس این استان بلااستفاده است. بیمارستان شریعتی به همه چیز شبیه است غیر از بیمارستان. در یک سال گذشته همکاری بین‌بخشی می‌توانسته بهتر باشد تا ما رنج مردم را کاهش دهیم. همه باید کمک کنند؛ هم دولت هم مجلس و هم دستگاه‌هایی که توان اقتصادی دارند و در قالب بنیادهای مختلف هستند؛ ازجمله بنیاد مستضعفان. باید کمک کنند زیرساخت‌ها به نحوی فراهم شود که کمبودهای گذشته هم جبران شود.

 این مسائل چقدر با سفر حل می‌شود؟

با سفر به مناطق مختلف اتفاقی که می‌افتد این است که مردم احساس می‌کنند  دولت حضور دارد و مشکلاتشان دیده می‌شود ولو اینکه، مشکلی برطرف نشود. خارج‌شدن از تهران شما را واقع‌بین می‌کند. اتفاقا برای شما هم خوب است. به این ترتیب مدیران ارشد دستگاه‌ها با درد ، رنج و مشکلات مردم و مهم‌تر از آن مدیران استانی که بناست این مشکلات را حل کنند آشنا می‌شوند. آن‌وقت سیاستگذاری‌هایشان به واقعیت نزدیک‌تر می‌شود.

 درواقع مساله‌ای که وجود دارد این است که شما را متهم می‌کنند به اقدامات پوپولیستی.

چه اشکالی دارد. متهم کنند. آن کسی که باید ببیند و بداند برای من مهم است. مهم دیگران نیستند. خداست که از قلب انسان ها آگاه است و می‌داند که ما برای چه آمده‌ایم. بعد از خدا هم آقای دکتر روحانی.

 به‌جز سفرها یک‌سری اقدامات دیگری هم هست که شائبه فعالیت‌های پوپولیستی را به‌وجود می‌آورد.

مثلا؟

  شما سعی می‌کنید که یک‌سری اظهارنظراتی را درمورد مسائل جزئی حوزه سلامت انجام دهید. برای مثال عنوان می‌کنید خیار و سیب را با پوست نخورید. آجیل نخورید یا آجیل شور نخورید و...

خب این چه اشکالی دارد؟

 در شأن یک وزیر بهداشت است؟

وقتی سوال می‌کنند باید جواب دهیم یا باید آن را بی‌جواب بگذاریم؟ بالاخره در برخی موارد روی پوست سیب سم هست. سم‌پاشی می‌کنند، بعد گاهی اوقات ممکن است که فیکس کنند، ممکن هم هست که فیکس نکنند با همین چیزی که با اسم واکس گفته‌اند. خب این برای سلامتی مضر است. حالا پرسیده‌اند: «با پوست بخوریم یا بدون پوست؟» بگوییم نه! چون در شأن وزیر نیست؟ وزیر انسانی است مثل شما. ما دیروز یک فرد معمولی بودیم. بنابراین شأنیتی برای وزارت و بالاتر از آن قائل نیستیم. انسانیم و من فکر می‌کنم شما عینک خوبی روی چشم‌تان نگذاشتید. نه شما. منظورم شخص شما نیست. شما حتما این سوال را با نیت این می‌پرسید که فضا ایجاد شود، من توضیح بدهم و رفع شبهه شود. اما بهتر است ما به همدیگر اصلا اینطوری نگاه نکنیم. خوب نیست. به‌دلیل اینکه این دوره خیلی زود می‌گذرد. تمام می‌شود، می‌رود. همه کمک کنیم. همدیگر را به چشم خوب نگاه کنیم و درمورد کسی که بنایش به خدمت است دچار توهم نباشیم. ما یک بدی که در کشورمان داریم این است که متوهمیم؛ خیلی‌هایمان. راجع به همه چیز. حتی خدمت. کسی می‌خواهد خدمت هم بکند می‌گوییم حتما قصد و غرضی دارد. می‌رود یک کار خیر می‌کند، می‌گوییم حتما انگیزه‌ای خاص دارد. یکی می‌رود پول می‌دهد از چهار تا بچه یتیم مراقبت می‌کند، می‌گوییم قصد و غرضی دارد. یک بیماری است که دچارش شده‌ایم. یک روز در بیمارستان فارابی بودم. یکی از دوستان که از مکه آمده بود، کارت دعوت آورد. می‌خواست ولیمه بدهد. یک نفر پرسید چند نفر دعوت کردی؟ گفت 800 نفر. بعد که رفت بیرون- خیلی دو رو هم هستیم، رو در روی هم خیلی احترام می‌کنیم تا رویمان را برمی‌گردانیم همدیگر را به هر چیزی متهم می‌کنیم- تا رفت گفت: این دنبال این است که از این 800 نفر چند تا عمل آب مروارید درمی‌آید و... نیت ولیمه دادن نیست. ببینید فکر چقدر می‌تواند خراب باشد. سنت حسنه‌ای را می‌خواهد تبلیغ کند ما بدترین فکری را که ممکن است درباره‌اش می‌کنیم. اگر اینجور باشد هیچ کسی بنا نیست برای مردم کار کند چون هر کسی کار می‌کند و هر کسی بیشتر می‌دود قصد و غرضی دارد! من همه چیز داشته‌ام. شهرت داشته‌ام. مریض‌هایی که می‌خواسته‌ام پیشم می‌آمده‌اند. عمل می‌خواستم بکنم می‌توانسته‌ام. خدا خیلی بیشتر از آنچه خواسته‌ام به من داده است و اگر هم دنبال پست و موقعیت و این چیزها بودم، فرصت های زیادی بوده است، پس این 35 سال گذشته کجا بودم؟ ما فقط توی جنگ بودیم. فکر کردیم کشور احتیاج دارد. بعد هم یک موقع آمدیم که فکر کردیم کشور دارای مشکلات زیادی است. فکر کردیم لازم است حضور پیدا کنیم، بعدش هم می‌رویم. یک کمی تحمل کنید، نصف دوران مسئولیت من تمام شده است، نصف دیگرش هم تمام می‌شود. بگذارید کار مردم راه بیفتد. اگر مردم خوشحالند شما هم خوشحال باشید. سیاست را واگذار کنید به سیاستمداران. ما قبلش نبودیم. سهمی هم نداشتیم. در آینده هم سهم ما همان چشم پزشکی است و افتخار می کنم که تا پایان عمر یک ایرانی شرافتمند و یک پزشک درستکار باقی بمانم.

 آقای دکتر شما می‌گویید نصفش رفته است و نصفش هم می‌رود. بر اساس قانون رئیس‌جمهورها هشت سال می‌توانند بمانند اما وزرای بهداشت هر چند سال.

الحمدا... در این مدت وزیر بهداشت دو دوره‌ای نداشته‌ایم. همه یک دوره بوده‌اند. مخصوصا من که سیزدهمین وزیر بهداشتم (می‌خندد). دعا کنید خدا به خیر بگذراند.

 چندی پیش خبری مبنی بر عمل چشم یکی از افراد در حصر و معاینه یک نفر دیگر که باز در حصر است توسط شما منتشر شد. این عمل و معاینه هماهنگ شده با نهاد خاصی بود؟ یعنی برای مثال شما از طرف شورای امنیت ملی این ماموریت را انجام دادید؟

نه هیچ ربطی نداشت. شخصی بود. در دوره‌ای که ایشان نخست‌وزیر بودند در جهاد سازندگی با ایشان همکاری داشتم. در شورای مرکزی جهاد بودیم و همچنین در شورای اقتصاد شرکت می‌کردیم و با نخست‌وزیری و بقیه اعضای شورا خیلی کار نزدیک بود. آقای دکتر فیروزآبادی بودند که الان ستاد کل هستند. آقای بیژن زنگنه بودند. آقای آخوندی بودند. بنابراین ما یک دوره کاری داشتیم بعد هم ایشان و هم خانم‌شان درمورد چشم‌شان به من مراجعه می‌کردند. فرد دیگر هم همینطور. بنابراین مربوط به دوره وزارت نیست. در طول این سال‌ها اینها اگر مشکل چشمی داشتند من معاینه‌شان می‌کردم. بعد اینکه رسید به عمل اعتماد کردند، خودشان خواستند من عمل را انجام بدهم و من هم قبول کردم.

 مساله کلانی که این سال‌ها در حوزه بهداشت وجود داشته مساله مرده‌زایی و سقط جنین بوده است. برخی از آمارها نشان‌دهنده افزایش مرده‌زایی در سال‌های اخیر است. علاوه بر این، بر اساس آمار سالانه 220 هزار سقط جنین در کشور اتفاق می‌افتد که تنها 10 هزار مورد آن قانونی است. آیا ارتباطی میان پارازیت‌ها، آلودگی هوا و سلامت مواد غذایی با این مرده‌زایی و سقط جنین وجود دارد؟

ثبت اطلاعات در کشور ما درست نیست. می‌توانیم بگوییم اصلا ثبت اطلاعات نداریم. بیشتر یک گمانه‌زنی است. درمورد سقط جنین و مرده‌زایی، صرف‌نظر از فضایی که در آن قرار داریم که از نظر سیاسی مقداری آلوده است و دوست داریم همدیگر را متهم کنیم، واقعا اگر بخواهیم الان ادعا کنیم که آیا افزایش دارد و چه تعداد هست، آمار درستی نداریم. همانطور که در مورد سرطان واقعا آمار نداریم و آمارهایمان قابل خدشه است. من خودم مصاحبه کردم و گفتم در طول سال‌های گذشته آمار سرطان ثابت بوده است. یا گفته‌ام آمار سرطان ما نسبت به کشورهای پیشرفته پنج برابر کمتر است. چرا؟ چون افراد در کشورهای پیشرفته عمر بیشتری می‌کنند و بیشتر سرطان‌ها در سنین بالاتر اتفاق می‌افتد. اینکه من اعلام کردم از سایت واشنگتن‌یونیورسیتی بود. از خودمان نیست. یک سایت بین المللی است که آمار سرطان را اعلام می‌کند.

 چرا وزارت بهداشت خودش آمار ندارد؟

 البته اینها را از آمارهای ما برداشت می‌کنند. اما چرا درست نیست چون سیستم ثبت‌مان درست نیست. در چنین شرایطی می‌توانیم بگوییم سرطان افزایش پیدا نکرده اما اگر سیستم ثبت درستی داشته باشیم چه بسا که به دلیل طولانی شدن عمر و مسائل محیطی افزایش سرطان هم داشته باشیم. بنابراین، آماری که در حوزه‌های مختلف اعلام می‌کنیم دقیق نیست. گمانه‌زنی است که می‌تواند بیشتر باشد یا کمتر. درمورد مرده‌زایی و رابطه‌اش با پارازیت و آلودگی هوا هیچ چیز ثابت نشده است. اولا این نوع پارازیت‌ها که ما داریم جای دیگر وجود ندارد که بگوییم جای دیگر دنیا مطالعه شده است و آمده‌اند مثلا  30 سال، 40 سال خانم‌های باردار را بررسی کرده‌اند، دیده‌اند و تاثیر آن را بر سقط و مرده‌زایی بررسی کرده‌اند. حرف‌ها باز در همان فضای توهمی است. حدس می‌زنیم که اینجوری است. بنابراین ثابت شده نیست. من در این مورد به آقای رئیس‌جمهور گزارش داده‌ام و از آقای دکتر ملک‌زاده معاون محترم پژوهشی وزارت بهداشت خواستم در یک مرکز تحقیقاتی آمار درست را استخراج کند. نتایج چنین کارهایی معمولا کوتاه‌مدت به دست نمی‌آید. بلندمدت است و باید دید این عوامل چقدر تاثیر دارند. فکر می‌کنم بیشتر اظهارنظرها غیرعلمی است. من هم اگر بگویم، اظهارنظرم علمی نیست. باید حتما مستند به یک‌سری شواهدی باشد که اینها زمانبر است. در مورد پارازیت‌ها کانون‌هایی وجود دارد که شناخته شده است؛ مثل دکل‌های مربوط به مخابرات یا دکل‌های برق. به‌نظرم باید در یک قالب علمی بررسی و تحلیل کنیم. یعنی از دستگاه‌های مختلف ازجمله وزارت بهداشت و سازمان استاندارد بخواهیم که بررسی کنند و گزارش دهند. ما داریم این کار را می‌کنیم. نتایجش هم هر وقت استخراج شود، هیچ مانعی برای ارائه‌اش وجود ندارد. تا حالا من هر چه در این حوزه اظهارنظر کرده‌ام کسی نگفته که چرا گفتی، چرا نگفتی. فکر هم می‌کنم حق مردم است و آنها باید همه چیز را درمورد سلامتشان بدانند. همانطور که نباید دروغ بگوییم و مردم را نگران کنیم اگر مشکلی وجود داشت باید به آنها بگوییم. این حق مردم است.

 ام‌اس در سال‌های اخیر افزایش داشته است. ام‌اسی‌هایی برای توانبخشی و درمان‌شان مشکلات زیادی دارند. اما مرکز جامعی برای آنها وجود ندارد. در تهران تنها یک مرکز هست که داروی ام‌اسی‌ها در آن تزریق می‌شود.

مبتلایان به ام‌اس خوشبختانه نسبت به بقیه بیماران شرایط بهتری دارند. در موارد دیگر وضع‌مان نامناسب‌تر است. در ام‌اس به‌دلیل وجود افراد ارزشمندی که هم در حوزه توانبخشی هستند و هم در قالب انجمن‌ها فعالیت می‌کنند و هم به‌دلیل اینکه اکثر بیماران ام‌اسی افراد تحصیلکرده و فرهیخته‌ای هستند، شرایط بهتر است. در زمینه دارو هم وضعیت مبتلایان به ام‌اس بهتر است. دارویی که در کشور تولید شد الان حتی به بعضی کشورها صادر می‌شود و مورد قبول واقع شده است. بیش از 70 درصد داروی مصرفی تولید داخل است. جناب آقای دکتر صحرائیان که از اساتید قابل افتخار و برجسته جهانی است و در این زمینه زحمت زیادی می‌کشند، طرحی را دارند که امیدوارم مراکز جامع بیماران ام اس در آینده ایجاد شوند.

 وزارت بهداشت هم در این زمینه کمک می‌کند؟

بله، یکی از کارهایی که آقای دکتر ایازی دنبال می‌کنند همین است. از فضای سیاسی بیاییم بیرون. واقعا دکتر ایازی آمده برای کمک. آقای ایازی با همه انجمن‌ها جلسه دارند؛ با انجمن تالاسمی، هموفیلی، ام اس و... کاری که در مشارکت‌های مردمی می‌کنند این است. در ام‌اس یکی از مشکلات توانبخشی است. در حوزه توانبخشی کمتر از 10 مرکز داریم. آقای دکتر ضیایی که آمدند هلال‌احمر، قبول کرد مراکز توانبخشی را در کشور راه بیندازد. درصورت راه‌اندازی، ما خرید خدمت می‌کنیم. امیدواریم برنامه‌های آقای دکتر صحرائیان و انجمن‌شان موفق باشد و در کنار آن مراکز توانبخشی راه‌اندازی شود. با استانداردها فاصله داریم. با وجود این، تاکید می‌کنم درمورد ام‌اس وضع‌مان بهتر است.

 عیدی و خبر خوش نوروزی دارید؟

خبرنگارها معمولا در مصاحبه می‌گویند یک خبر خوشحال‌کننده بدهید. فکر کنم کلیشه ای است و من پاسخی ندارم.

  توصیه‌های نوروزی چطور؟

 اینقدر توصیه شده است، حرف زده شده که فکر می کنم تکرار مکررات است، مردم از فرصت پیش‌آمده حداکثر استفاده را بکنند. ان‌شاءا... خوش باشند و از تعطیلات استفاده کنند. خیلی از مردم به‌دلیل مشکلات معیشتی همین فرصت را هم ندارند. آنها که توفیق برایشان فراهم می‌شود حداکثر استفاده را کنند. بالاخره در طول سال کار می‌کنند. تعطیلات خوش بگذرد. آن را تلخش نکنند.