پیامدهای فراموش‌شده ریزگردها

معاون محیط‌زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست بااشاره به پیامدهای روانی اجتماعی ریزگردها گفت: در بسیاری از دستگاه​‌ها و سازمان​ها فعالیت​هایی در زمینه کنترل و کاهش آلودگی​ها انجام می​دهیم اما اگر به بحث علمی آلودگی برگردیم خواهیم دید که تنها جسم نیست که تحت تاثیر آلودگی قرار می​گیرد بلکه اجتماع نیز تحت تاثیر آلاینده قرار می​گیرد.

به گزارش ایسنا، دکتر سعید متصدی در سمینار "بررسی پیامدهای روانی و اجتماعی ریزگردها در خوزستان و راهکارهای مقابله با آن"، اظهار کرد: آثار روانی و اجتماعی آلاینده​ها بخش عمده​ای از آثار آلاینده​ها است. آلاینده‌ها همچنین آثار هنری، گنجینه​ها و اموال ما را تحت تاثیر قرار می​دهند. قطعا برای حل مشکلات در هر کدام از این موارد، استراتژی​ و برنامه نیز تدوین می​شود، در این میان شاید مساله​ای که بیشتر به آن توجه شده، این بوده که دستگاه‌های مسئول برای مقابله با آلاینده​هایی مانند ریزگردها چه کرده​اند؟

وی ادامه داد: اگر به موارد قانونی خودمان برگردیم می‌بینیم که این سوال را باید از همه پرسید نه تنها از یک دستگاه ناظر. به عبارت دیگر حفاظت از محیط زیست در کل دنیا این نیست که یک نفر ناظر داشته باشد یا یک دستگاه کارهای آن را انجام دهد زیرا این سیستم قدیمی شده و شکست خورده است.

متصدی بیان کرد: نتیجه اینکه همه ذی​نفعان را در نظر نگیریم و تنها روی چند مورد دست بگذاریم و از آن​ها مسئولیت‌خواهی کنیم این می‌شود که هیچ چیز به نتیجه نرسد؛ ما نیز این راه را رفتیم و به نتیجه نرسیدیم.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به عملکرد گذشتگاه در قبال محیط زیست، توضیح داد: رودخانه کارون در گذشته ده متر یا بیشتر از اینها عمق داشته است اما اکنون وضعیت آب این رودخانه به گونه​ای است که کسی جرات دست زدن به آن را ندارد. در دریاها نیز به دلیل آلودگی کسی جرات شنا کردن ندارد. چرا این اتفاق افتاده است؟.

متصدی افزود:​ ما از نظر علمی هیچ چیز از دنیا کم نداریم و تنها یک نکته وجود دارد که دنیا مشکل سیستم مدیریت محیط زیست را حل کرده اما ما هنوز بر آن پافشاری داریم. دنیا سیستمش را از کنترل زیست محیطی به مدیریت زیست محیطی تغییر داده ولی ما هنوز بر کنترل زیست محیطی اصرار داریم و هنوز هم مردم ما می‌گویند چرا فلان دستگاه کارش را درست انجام نمی​دهد.

وی با بیان این که حفظ محیط زیست وظیفه همه مردم است و تک تک شهروندان در این زمینه مسئولیت دارند، گفت: انجام مسئولیت اجتماعی، نیازمند فراهم آمدن مقدماتی است. وجود اطلاع و آگاهی کامل، از موارد اولیه این مقدمات است. وظیفه دستگاه​ها و ناظران مملکتی در این جا مشخص می​شود؛ ما به عنوان سازمان محیط زیست موظف هستیم اطلاعات شفاف و دقیق در اختیار مردم قرار دهیم.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: گام نخست برای وارد کردن مردم در چرخه حفظ محیط زیست این است که در این چرخه اطلاعات دقیق و شفاف به مردم داده شود.

وی ادامه داد: مشارکت اجتماعی آن است که فرد هم در تصمیم​گیری، هم در کنش اجتماعی و هم در بهره‌برداری از نتیجه، شریک باشد. بدین ترتیب، اگر در تصمیمی که گرفته شده، نظر مردم نیز تامین شود و آن​ها مجاب شوند، از آن حمایت می​کنند و وقتی از تصمیمی حمایت شود، نتیجه می​دهد.

متصدی تصریح کرد: از سال گذشته اطلاعات پایش را بدون هیچ ملاحظه​ای در اختیار مردم قرار داده‌ایم و این اطلاعات کاملا دقیق است.

وی افزود: باید تلاش کنیم علاوه بر شفافیت، دقت و قدرت آماری لازم را نیز برای ارائه اطلاعات به مردم داشته باشیم تا بتوانند از آن استفاده کنند. مردم باید به عنوان کمک​دهنده حفاظت محیط زیست وارد شوند و مشارکت واقعی داشته باشند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست درباره اقدامات بازدارنده در خصوص آلاینده‌های محیط زیست اظهار کرد: در حوزه وزارت صنایع، چندین شهرک صنعتی آلاینده لغو مجوز شدند و به تعدادی نیز که درخواست مجوز داشتند، مجوز داده نشد. همچنین هیچگونه مجوزی از مهر ماه سال گذشته برای انتقال آب از کارون به هیچ جای کشور داده نشده است.

وی گفت: وضعیت کنونی محیط زیست کشور به این دلیل است که ما محیط زیست را از خودمان نمی​دانیم و همه ما انتظار داریم کسی بیاید و آن را درست کند و تحویل ما بدهد.

متصدی ادامه داد: چرا کارون، این قدر آلوده است؟ برای اینکه خود ما فاضلاب​ها را در آن تخلیه می​کنیم و ما نیز از همان آب استفاده می​کنیم و تبعات اجتماعی این موضوع آثاری روی ما می​گذارد که وحشتناک است.

وی با اشاره به خشک کردن تالاب هورالعظیم در سال‌های گذشته بیان کرد: ما نمی​توانیم منافع ملی را از بین ببریم؛ منطقه نفتی آزادگان شمالی و جنوبی ارزیابی زیست‌محیطی شده و طبق ارزیابی‌ها می​توانسته استخراج و اکتشاف نفت داشته باشد. در ارزیابی اولیه اکتشاف،​ استخراج در داخل آب عنوان شده بود ولی به دلیل سوءمدیریتی که در چند سال گذشته اتفاق افتاد و بنا بر قراردادی که با چینی​ها منعقد شد، چین الزام کرد که آب تالاب را خشک کرده و نفت را استخراج کند و این اتفاق افتاد.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد: متاسفانه قرارداد بسته شد و هور را خشک کردند و بعد نیز در منطقه اکتشاف انجام شد. مهرماه 92 که من به سازمان آمدم از وزارت نفت توضیح خواستم که به چه حقی این کار انجام شده است؟

وی گفت: درباره وضعیت هورالعظیم به جد در حال پیگیری هستیم و تاکنون 24 آب‌راه برای آن ایجاد کرده‌ایم.

متصدی خاطرنشان کرد: اشکالی که در سیستم​های ما وجود دارد این است که بستر اطلاع​رسانی مردمی را نداریم. صدا و سیما باید به دنبال این باشد که واقعیت​های اجتماعی را در اختیار مردم قرار دهد.

وی اظهار کرد: هم​اکنون یکی از مواردی که در بحث مشارکت اجتماعی در این مصوبه قرار دادیم اعطای وام و تسهیلات کم بهره به مردم برای درست کردن منازلشان است و 24 میلیارد تومان دولت برای این کار قرار داده است.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد: امسال برای هورالعظیم و پنج تالاب استان خوزستان بودجه تعیین شده و برای مالچ​پاشی و کاشت گیاهان نیز بودجه اختصاص داده​ایم.

وی گفت: انتظار نداشته باشید که سیستم ما یک آلودگی را یک روزه از بین ببرد. ما چندین سال درگیر آن بوده​ایم اما فعالیت​ها کفایت نمی​کرده است. اکنون کارون را با دریاچه ارومیه لینک کرده​ایم یعنی امروز هر تصمیمی برای ارومیه گرفته می​شود سعی می​شود برای کارون هم گرفته شود.