پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : سید حسن موسویان معتقد است ایالات متحده آمریکا باید در رویکردهای دیپلماتیک خود با ایران در جهت برقراری صلح در خاورمیانه تجدیدنظرکند.
سید حسن موسویان، عضو پیشین تیم مذاکرات هسته ای ایران در یادداشتی دیدگاههای خود را در خصوص مذاکرات هستهای ایران و آمریکا بیان کرده است.
موسویان معتقد است که ایالات متحده آمریکا باید در رویکردهای دیپلماسی خود با ایران در جهت برقراری صلح در خاورمیانه تجدیدنظر کند.
وی نقش ایران در ثبات خاورمیانه را نقشی کلیدی میداند و معتقد است که آمریکا در انجام مذاکرات هستهای با ایران کاستیهایهایی از خود نشان دادهاست.
این دیپلمات پیشین ایران هفت دلیل را برای شکست دیپلماسی آمریکایی در منطقه برمیشمارد که به عقیده وی برای پیشبرد صلح در منطقه ضروری هستند. این هفت دلیل به این شرح است:
نخست اینکه استراتژی آمریکا داشتن متحدانی در خاورمیانه است اما برای این منظور حتی دیکتاتورهایی را که خود به اصول انسانی یا قوانین مدنی متعهد نیستند، نیز متحد خود برمیشمارد. به عنوان مثال، رژیم شاهنشاهی ایران که اگرچه شاهی دیکتاتور در راس آن قرار داشت که پروندهای تاریک از نقض حقوق انسانی و چپاول ثروت ملی داشت اما به مدت سه دهه متحد اصلی آمریکا بود.
در دیگر سو، آمریکا در طول سه دهه گذشته ایران را به عنوان دشمن خود دانسته درحالی که ایران خواستار روابطی عادی در منطقه بر مبنای احترام متقابل است اگرچه تمایلی ندارد که متحد آمریکا باشد.
دوم اینکه استراتژی آمریکا بر مبنای وضع تحریمهای سنگین علیه ایران و حمایت از حملات نظامی علیه ایران به عنوان مثال در جنگ تحمیلی عراق و ایران با شکست مواجه شد.
هر تغییری در روابط آمریکا و ایران به معنای اعمال فشار بیشتر بر ایران است اما این تحریمها و اعمل فشارها تنها به زیان قشر فقیر ایران تمام میشود.
موسویان میگوید: «در حال حاضر بسیاری از اعضای کنگره آمریکا معتقدند تنها اعمال تحریمهای بیشتر ایران را به سمت میز مذاکره میآورد اما من نمیدانم آنها به واقع اطلاعات کافی از اوضاع ندارند یا اینکه خود را فریب میدهند».
موسویان با اشاره به بسته پیشنهادی ایران در سال ۲۰۰۵ میلادی مینویسد که آمریکا پیشنهاد هستهای ایران مبنی بر غنیسازی محدود هستهای را در آن زمان رد کرد و مدعی شد ایران قصد ساخت تسلیحات هستهای دارد اما پس از هفت سال تحریم علیه ایران سرانجام در سال ۲۰۱۳ طرح پیشنهادی ۲۰۰۵ ایران را امضا کرد. در خلال این سالها کشور ایران، قدرتمندترین، با ثباتترین و موثرترین کشور در منطقه بودهاست و تحریمها تنها موجب افزایش توانایی هستهای ایران شدهاند.
در این مدت ایران توانست میزان غنیسازی خود را از ۳.۵ درصد به ۲۰ درصد افزایش دهد و تعداد سانتریفیوژهای خود را به ۳۰۰۰ و سپس به ۲۲۰۰۰ عدد برساند.
او تصریح کرد بیتردید اعمال فشار هیچ نتیجهای نداشته است و هیچ کشوری مانند ایران نیست که این چنین تحت فشار باشد اما در مسیر پیشرفت گام بردارد.
مسئله سوم حمایت آمریکا از اسرائیل است که بسیاری از مردم مسلمان خاورمیانه را بر آن داشته تا فکر کنند استرتیی آمریکا در منطقه بر مبنای موجودیت اسرائیل و راندن مسلمانهای مجاور آن از منطقه است.
چهارمین نکته آن است که لحن سران آمریکایی در خطاب با ایران همواره لحنی همراه با تهدید و دور از احترام به پیشینه فرهنگی، تاریخی و اعتقادی مردم ایران است.
وی در ادامه میگوید آنها از اطلاق عناوین مختلف به ایران ابایی ندارند و حتی بهراحتی ایران را کشوری تروریست، خشن و شیطانی معرفی میکنند.
موسویان معتقد است آمریکا میخواهد ایران از توانایی هستهای که به آن دست یافته است دست بردارد و این چیزی است که ایران حاضر به انجام آن نیست. انرژی هستهای نیز حائز اهمیت است. ایران دارای یک سایت هستهای است و قراردادی با روسیه دارد که تا سال ۲۰۲۱ سوخت هستهای خود را از طریق روسیه تامین کند و پس از سال ۲۰۲۱ باید بتواند خود تامین کننده سوخت هستهای باشد اما آمریکا میخواهد ایران بهرغم دارا بودن زیرساختهای هستهای همچنان به خرید سوخت از روسیه ادامه دهد.
نکته ششم آنکه دو کشور به رغم اختلافات در سه دهه گذشته، نگرانیها و مسائل مشترکی دارند که از آن جمله میتوان به تهدید داعش در منطقه و در سوریه و لیبی، سنیهای افراطی، تروریسم در خاورمیانه و در آفریقا اشاره کرد.
هفتمین نکته آن است که آمریکاییها فکر میکنند تنها آنها حق دارند بیاعتماد باشند اما این بیاعتمادی دو طرفه است و از جانب ایران نیز وجود دارد.
دولت صدام حسین در خلال جنگ ایران و عراق بیش از ۱۰۰ هزار ایرانی را با استفاده از تسلیحاتی که آمریکا در اختیار عراق گذاشت، به شهادت رساند.
بنابراین نخست باید این بیاعتمادی دو طرفه را از میان برداشت و سپس به ایجاد روابطی بر مبنای اعتماد دو جانبه قدم برداشت.
نکته آخر اینکه باید در موضوعات اقتصادی و فرهنگی میان کشورهای خاورمیانه از جمله عربستان سعودی، عراق، ایران و دیگر کشورهای خلیجفارس مشارکت بهوجود آید. درست مانند فرانسه و آلمان در ۵۰ سال پیش. ایران، عراق و عمان آمادگی لازم را دارند و اگر آمریکا بگذارد، عربستان سعودی نیز وارد عمل میشود.
سید حسن موسویان در پایان میافزاید که مهم است در خاطر داشته باشیم که آمریکا تهدید بزرگی برای ایران است. ایران توسط نیروهای نظامی آمریکا محاصره شدهاست و تداوم این مسئله سبب افزایش تنش در منطقه خواهد شد.
*انا