آشنا: مشکل حجاب با کارت زرد حل نمی‌شود

سرپرست مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری گفت:‌ تحقیقات، مشاهدات و بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی یک دهه گذشته وضعیت حجاب در کشور، شامل نگرش ذهنی به حجاب و واقعیت عینی آن، تا 20 درصد تغییر کرده است.

حسام‌الدین آشنا در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری روز یکشنبه با دعوت از حدود 30 نفر از افراد حقیقی و حقوقی مسئول و فعال در حوزه عفاف و حجاب از جمله مسئولان فعلی و سابق وزارت کشور، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای فرهنگ عمومی، شورای اجتماعی زنان و خانواده، فعالان عرصه مد و لباس، مسئولان کارگروه مد و لباس و تعدادی از نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس و معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و استادان مطالعات زنان و مطالعات فرهنگی و برخی روحانیون فعال و مردمی یک نشست بسته و کارشناسی پنج ساعته در ارتباط با مسأله عفاف و حجاب، سابقه آن و آسیب‌شناسی کیفیت قانونگذاری و اجرای مصوبات شورای انقلاب فرهنگی در این زمینه برگزار کرد.

وی ادامه داد: ‌نتیجه این جلسه به زودی جهت استحضار رئیس‌جمهور و مسئولان قوه مقننه و قضائیه در اختیار آنها قرار می‌گیرد.

مشاور رئیس‌جمهور در امور فرهنگی در مورد نتایج اجمالی این جلسه گفت: مشکل در این زمینه عمیق‌تر از آن است که با یک قانون یا یک تقسیم کار اداری و بصورت دستوری از بالا به پایین حل شود.

وی افزود:‌ تحقیقات پیمایشی شورای فرهنگ عمومی و ایسپا اعم از نظرسنجی‌های ملی و استانی و همچنین مشاهدات میدانی و بررسی‌های کیفی توسط استادان دانشگاه علامه طباطبایی و الزهرا نشان می‌دهد که در طی یک دهه گذشته وضعیت حجاب در کشور، شامل نگرش ذهنی به حجاب و واقعیت عینی آن، تا 20 درصد تغییر کرده است.

حسام‌الدین آشنا در مورد علل این تغییر در نگرش و رفتار فرهنگی اظهار کرد: این تغییرات ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییر توازن جمعیت شهری و روستایی، موزاییکی شدن فرهنگ، تغییر الگوی تحصیل و اشتغال بانوان، مصرف نمایشی، تغییر نگرش‌های سیاسی و اجتماعی جنسی در جوانان و در مورد جوانان، تحولات عمیق و جنسیتی، مسأله بلوغ زودرس جسمی و ذهنی، تغییر جدی سبک زندگی و گذران اوقات فراغت و در نهایت میزان، کیفیت و تنوع مصرف فرهنگی بویژه مصرف رسانه‌ای است.

وی اضافه کرد: یکی دیگر از عوامل بسیار مؤثر در این زمینه، تغییر گروه مرجع جوانان و تحولات تلخ در جریان اعتماد بین‌نسلی است. برخی از شرکت‌کنندگان شواهدی ارائه کردند که نشان می‌دهد سال 1388 یک نقطه عطف در تغییر الگوی جامعه‌پذیری سیاسی و دینی جوانان بوده است و این مشکل با احاله مأموریت به وزارت کشور یا نشان دادن کارت زرد به وزیر کشور حل نمی‌شود.

نماینده رئیس‌جمهور در شورای نظارت بر صداوسیما همچنین گفت: بنا به نظر برخی شرکت‌کنندگان در این نشست بسته، عملکرد صداوسیمای جمهوری اسلامی در ساختن انگاره‌های مناسب در مورد یک زن متدین و اجتماعی بسیار قابل مناقشه است و متأسفانه صداوسیما با وجود نقش انحصاری و بی‌بدیل خود، مسئولیت چندانی در قبال الگوسازی از زن ایرانی متدین، موفق و اجتماعی نپذیرفته است.

آشنا با بیان اینکه "تغییرات فرهنگی محصول تحولات عمیقی هستند که به مرور زمان حاصل می‌شوند و نتیجه 10 ماه و یک سال عملکرد دولت‌ها نیستند"، افزود: با این حال برخی می‌کوشند از این تحولات به اهداف سیاسی برسند و این بدترین شکل مواجه شدن با مسأله‌ای اجتماعی است. هرگونه بزرگنمایی مسأله هم مانع دیدن واقعیت‌ها می‌شود. بهتر است برای بررسی چنین مسائلی، منطق علمی و تخصصی رشته‌هایی که می‌توانند چنین پدیده‌هایی را مطالعه کنند بپذیریم و از مواجهه سیاسی با مسأله اجتناب شود.

وی ادامه داد: نشست تخصصی مرکز بررسی‌های استراتژیک نیز برای در پیش گرفتن چنین رویکردی تشکیل شده است و البته اولین نشست از مجموعه بررسی‌های مرکز در این حوزه بود. البته جای تأمل داشت که چرا برخی که بیش از هر چیز درخصوص حجاب دغدغه ابراز می‌کنند، از شرکت در نشست خودداری کردند.

بر اساس این گزارش، افراد دعوت شده به این نشست عبارت بوده‌اند از:

• شورای عالی انقلاب فرهنگی:
آقای دکتر محمد اسحاقی معاون محترم دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی

خانم دکتر کبری خزعلی رئیس محترم شورای فرهنگی اجتماعی زنان

• نمایندگان مجلس:
حجت‌الاسلام والمسلمین احمد سالک کاشانی رئیس محترم کمیسیون فرهنگی مجلس

خانم دکتر لاله افتخاری نماینده محترم مجلس

آقای دکتر علی مطهری عضو محترم کمیسیون فرهنگی مجلس

آقای دکتر غلامعلی حدادعادل نماینده محترم مجلس شورای اسلامی

• وزارت کشور:
خانم دکتر فهیمه فرهمندپور مشاور محترم امور بانوان و خانواده وزارت کشور

آقای دکتر مرتضی میرباقری قائم مقام محترم وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی

سرتیپ علیرضا افشار قائم مقام محترم پیشین وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی

• شورای فرهنگ عمومی:
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین شاهمرادی دبیر محترم شورای فرهنگ عمومی

آقای دکتر منصور واعظی دبیر محترم پیشین شورای فرهنگ عمومی

• قوه قضائیه:
آقای حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی معاون محترم فرهنگی قوه قضائیه

• معاونت امور مشارکت زنان و خانواده:
خانم شهیندخت مولاوردی معاون محترم امور زنان و خانواده

خانم دکتر سوسن باستانی عضو محترم هیأت علمی دانشگاه الزهرا

خانم دکتر زهرا شجاعی رئیس محترم سابق مرکز امور مشارکت زنان

خانم مریم مجتهدی رئیس محترم سابق مرکز امور مشارکت زنان

• وزارت ورزش و جوانان:
آقای دکتر محمود گلزاری معاون محترم ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان

• نیروی انتظامی:
آقای دکتر سعید منتظرالمهدی معاون محترم اجتماعی نیروی انتظامی

آقای سردار بهمن کارگر معاون محترم سابق اجتماعی نیروی انتظامی

• وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی:
آقای دکتر علی جنتی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی

آقای حمید قبادی دبیر محترم کارگروه ساماندهی مد و لباس

آقای دکتر محمد حسینی وزیر محترم سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی

آقای احمد مسجدجامعی وزیر محترم سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی

آقای محمدحسین صفار هرندی وزیر محترم سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی

• سازمان تبلیغات اسلامی:
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمهدی خاموشی رئیس محترم سازمان تبلیغات اسلامی

• ائمه جمعه، اساتید حوزه و مبلغین برجسته دینی:
آقای حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد خاتمی

آقای حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان استاد محترم حوزه و دانشگاه

آقای حجت‌الاسلام والمسلمین علی جعفری استاد محترم حوزه و دانشگاه

آقای حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زائری مدیرعامل محترم مؤسسه فرهنگی سرچشمه

آقای حجت‌الاسلام والمسلمین نقویان استاد محترم حوزه و دانشگاه

آقای حجت‌الاسلام والمسلمین سیدرضا اکرمی رئیس محترم شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری

• اساتید دانشگاه و پژوهشگران:
خانم دکتر بهاره آروین پژوهشگر محترم مطالعات زنان

آقای دکتر تقی آزاد ارمکی عضو محترم هیأت علمی دانشگاه تهران

خانم دکتر اشرف بروجردی پژوهشگر محترم مطالعات زنان

خانم دکتر لیلا فلاحتی عضو محترم هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

سرکار خانم دکتر سهیلا صادقی فسایی عضو محترم هیأت علمی دانشگاه تهران

آقای دکتر محمود شهابی عضو محترم هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه

خانم دکتر ناهید توسلی پژوهشگر محترم مطالعات زنان

آقای محسن بدره پژوهشگر محترم مطالعات زنان

• بخش خصوصی:
خانم مهلا زمانی‌نیا طراح برتر مد و لباس

آقای مهندس محمد مروج‌حسینی رئیس محترم هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی ایران

آقای محمد آقاسی رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا)

بنا بر اعلام مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، از میان افراد دعوت شده به نشست روز یکشنبه، بهاره آروین پژوهشگر مطالعات زنان، لاله افتخاری نماینده مجلس، سردار افشار قائم مقام پیشین وزیر کشور در امور اجتماعی و فرهنگی، سیدرضا اکرمی رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری، سوسن باستانی عضو هیأت علمی دانشگاه الزهرا، محسن بدره پژوهشگر مطالعات زنان، ناهید توسلی پژوهشگر مطالعات زنان، حسینی وزیر سابق فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهلا زمانی‌نیا طراح برتر مد و لباس، سیدحسین شاهمرادی دبیر شورای فرهنگ عمومی، زهرا شجاعی رئیس سابق مرکز امور مشارکت زنان، محمود شهابی عضو هیأت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه، لیلا فلاحتی عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، حمید قبادی دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس، نقویان استاد حوزه و دانشگاه، منصور واعظی دبیر پیشین شورای فرهنگ عمومی، اشرف بروجردی پژوهشگر مطالعات زنان، محمد آقاسی رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) و نیز صمدی به نمایندگی از شهیندخت مولاوردی و سیاری به نمایندگی از مرتضی میرباقری در نشست حضور یافتند.