«گلوناس» به ایران می آید

روزنامه روسی ایزوستیا نوشت: دولت ایران با استقرار تجهیزات برای بررسی ویژگی های سیستم ناوبری روسیه در خاک خود موافقت کرد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در اسناد ثبت شده براساس نتایج نشست گروه مشترک روسیه – ایران در همکاری در عرصه هوا و فضا آمده است که تجهیزات کنترل بر سیستم ماهواره ای ناوبری «گلوناس» روسیه در خاک ایران نصب خواهد شد.

در پروتکل نشست این گروه مورخ 10 آوریل (دیدار در تهران انجام شد) آمده است: «طرف ایرانی برای استقرار ایستگاه تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ و همچنین سیستم کوانتومی - اوپتیکی در خاک ایران، برای پشتیبانی از سیست ماهواره ای «گلوناس» اعلام آمادگی کرده است».

ایستگاه تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ دقت تعیین مختصات سیستم را بهبود می بخشد. به موازات توسعه فعالیت سیستم تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ در مناطق مختلف جهان، بر دقت کار سیستم ماهواره ای «گلوناس» نیز افزوده می شود.

اصول فعالیت سیستم تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ بسیار ساده است: ماهواره باید به افمیرهای بسیار دقیقی - مختصات این ماهواره ها – مجهز باشند. برای دست یابی به آنها، باید مدل بسیار کامل تری ساخته شود. ماموریت این مدل – تعیین دقیق سانتی متری محل های عبور ماهواره طی شبانه روز است. پارامترهای اولیه در ساخت چنین مدلی، اطلاعات به دست آمده در خصوص حرکت واقعی ماهواره خواهند بود. برای دستیابی به این اطلاعات، باید دید که این دستگاه چگونه حرکت می کند و تطابق مدل فرضی با واقعیت در چه سطحی است. از این رو، باید از نقاط هر چه بیشتر روی زمین آن را زیر نظر داشت.

در سال 2012 میلادی، یوری اورلیچین، طراح اصلی سیستم ماهواره ای «گلوناس»، اعلام کرد که روسیه قصد دارد در خصوص استقرار سیستم تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ در 34 کشور متحد قراردادهایی را منعقد کند.

در میان آنها، از اوکراین، هند، اسرائیل، استرالیا و غیره نام برده شده بود. امروزه، چهار سیستم تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ از سیستم ماهواره ای «گلوناس» پشتیبانی می کنند که در خارج از روسیه استقرار یافته اند: یکی در برزیل و سه سیستم دیگر در آنتارکتید.

در روز 10 ماه مه، سرویس مطبوعاتی دولت روسیه از تصویب لایحه قانونی در خصوص عقد توافقنامه ای ضروری برای توسعه همکاری ها در عرصه فعالیت فضائی با نیکاراگوئه و ویتنام خبر داد. از جمله، استقرار ایستگاه های زمینی سیستم ماهواره ای «گلوناس» در خاک این کشورها. مدیریت شرکت «روس کوسموس» پیش از تیره شدن روابط روسیه با آمریکا، سعی داشت در خصوص استقرار سیستم تصحیح دیفرانسیل و مانیتورینگ در امریکا با این کشور به توافق برسد.

در این میان، طرح استقرار تجهیزات «گلوناس» در ایران فقط به معنای افزایش امکانات خود سیستم نیست و این همچنین به معنای توسعه امکانات ایران از نظر استفاده از «گلوناس» نیز می باشد.

آندری ایاونین، خبرنگار عضو آکادمی هوا و فضای تسیلکوفسکی، می گوید: «این درست نیست که اسرائیل بعد از استقرار این تجهیزات در ایران، اجازه استقرار این ایستگاه در خاک خود را نخواهد داد. اینجا، بیشتر از استقرار تجهیزات کشوری سخن در میان است. البته استفاده از اجزای نظامی در آن نیز محتمل است، اما اولویت در آن نیست.

براساس خبرهای رسیده به نشریه «ایزوستیا»، شرکت «روس کوسموس» با ایران در خصوص توسعه همکاری ها در چارچوب برنامه های فضائی به توافق رسیده است: از پرتاب ماهواره های ایرانی توسط موشک های روسی گرفته تا آموزش فضانوردان ایرانی در مرکز آموزش فضانوردان در منطقه زوزدنی، در حومه شهر مسکو.

بدین ترتیب، یاران ایرانی بیشتر به سیستم سنجش و کنترل از راه دور علاقه نشان می دهند: آنان قصد دارند تصاویر گرفته شده از زمین توسط ماهواره های روسی را خریداری کنند و به ساخت سیستم سنجش و کنترل از راه دور تولید داخلی، به یاری شرکت های روسی نیز تمایل دارند.

در پروتکل آمده است: «طرف روسی نمونه های از تصاویر گرفته شده توسط ماهواره های «رسورس – دک» و «رسورس – پ» را در اختیار ایران قرار خواهد داد. ماهواره فضائی «رسورس – دک» از قدرت تصویربرداری از زمین با وضوح بسیار بالایی برخوردار است: دستکم یک متر مربع در هر پیکسل بصورت تک رنگ و نیز 6/1 – 8/1 متر مربع در هر پیکسل در سه رنگ . ماهواره مدرن تر «رسورس – پ» از قدرت تصویر برداری جزئی تر – دقیقتر از زمین، در اندازه 70 سانتی متر در هر پیکسل به صورت تک رنگ برخوردار است.

احتمال دارد که همکاری در عرصه سیستم سنجش و کنترل از راه دور با ایران توسعه بیشتری یابد: در توافقنامه منعقده میان دو کشور، از احتمال طراحی، تولید و پرتاب ماهواره های سیستم سنجش و کنترل از راه دور سخن گفته شده است. در این سند آمده است: «روسیه یک سیستم فضائی مبتنی بر ماهواره سنجش و کنترل از راه دور با توان وضوح 2-5/1 متر مربع و همچنین اطلاعاتی در خصوص ماهواره «بااومانتس – 2» را به ایران ارایه کرده است. طی یک ماه، طرف روسی طرح های قرادادهای مربوط را نیز ارائه خواهد کرد».

ریز ماهواره پژوهشی و علمی – آموزشی «بااومانتس – 2» برای پیشبرد مسایل تحقیقاتی و آموزشی و طراحی تکنولوژی های فضائی پیش بینی شده است. قرار است، در ماه ژوئن سال جاری، این ماهواره به یاری موشک «سایوز – 2 -1 ب» به فضا پرتاب شود.

در این پروتکل همچنین از امکان ساخت ماهواره مخابراتی برای ایران در مدار ثابت سخن گفته می شود – طرف روسی موظف است طی یک ماه، در این رابطه پیشنهادات خود را ارایه کند. روسیه همچنین در خصوص پرتاب ماهواره های ایرانی به مدار زمین توسط موشک های خود اعلام آمادگی کرده است.